AKWAABA! WELKOM! HALLO!
Superfijn dat jullie willen meereizen met mij!
De eerste stop is Accra, hoofdstad van Ghana. Mensen van ICYE, de internationale vrijwilligersorganisatie waar ik mee reis, zullen me daar opwachten. Samen met andere vrijwilligers krijgen ik een weekend inleiding en verder verloop. Daarna vertrek ik naar mijn gastfamilie in Kumasi. Of met andere woorden, nu weet ik nog niets... *Kriebel in de maag*
Nice that you want to travel with me!
First stop is Accra, capital of Ghana. People from ICYE, international voluntary organisation I travel with, will be waiting for me. Together with other volunteers I get an introduction weekend. Then I will go to my host family in Kumasi. Meaning: I don`t know anything yet...*Itchy in my stomach*
Wil er iemand wisselen?
Klaarwakker lig ik al twee uur te draaien in bed. Ik vraag me af wie dat idee om naar afrika te gaan in mijn hoofd geplant heeft. Ik was het niet, hoor! En dan nog voor zolang! Hoe kom ik daar nu toch bij? Wil er iemand wisselen...? Ik kan niet slapen, na dagen en dagen hotsen van hier naar daar: een laatste afscheid hier, een laatste kus daar, een traan hier, een lach ginder, een laatste ijsje (van die goedkope, van die met zijn bel), een laatste blik over de Coupure, met de fiets van hier naar ginder om al mijn gerief (wat houden mensen toch bij van brol zeg!) uit te delen, een laatste rit naar de kringloop, de hulpkas, de grootouders, de `adventure`, de apotheek... nog eens uitpakken en bagage versteken... zaventem staakt: jeuj!... lig ik KLAARWAKKER in het ritme van de dag, te draaien en te draaien. Angstig tel ik de minuten af. En bedenk kwaad op mezelf: waarom kan ik dit nu niet even loslaten en vol vertrouwen en avontuurlijke spanning afwachten op wat komt? BE OPEN AND ENJOY WHAT COMES TO YOU, zei laatst nog een Chileen tegen mij. Wijs he? Als ik het nu nog kon, was het helemaal in orde. Maar wat lig ik te bedenken in mijn bed? Wat ik ga doen als ik terug kom, waar mijn slaapkleed toch ligt met die hondjes op, morgen nog batterijen gaan halen, wat zeg ik in godsnaam aan die andere vrijwilligers over België, "angsthaas" zullen ze denken, en ... en ... welke reizen wil ik nog maken als ik terug ben... ALS IK TERUG BEN...? Danny zegt: "Komaan, Merel, ik ben fier op jou, zo moedig." Moedig? Ik doe pipi in mij broek. Zucht... Wil er iemand wisselen?
Of wat een onnozel liedje met een mens kan doen... Staat al op de lijst voor de terugkomdag :-) Na een deugddoend nachtgesprek met twee vrienden (daar dienen nachtgesprekken toch voor?) kan bibi er weer wat tegen. Ik kreeg onder mijn voeten: "Gij die altijd zegt dat negativiteit uw energie opslorpt, ..." Lap zeg, ik zeg nooit meer iets dat tegen mij gebruikt kan worden ;-)
Ik wou jullie nog even laten weten dat alle foto`s van Ghana op een online foto-album gezet worden die als ik terug kom, natuurlijk op een feestje, ruimschoots becommentarieerd zullen worden. Enkele zullen -als alles goed loopt- wel te zien zijn op de blog. Ik heb ervoor gekozen die van het straatfeest niet zomaar op de blog te zetten. Wie eens nieuwsgierig is, geeft maar een seintje na Ghana, die kan ze altijd krijgen. En we staan er charmant op, nietwaar Sarah? :-)
Ik denk dat ik er toch maar inkruip, kwestie van toch een paar uur geslapen te hebben...
Ben benieuwd wat dat donderdag op Zaventem zal geven... Ach, ik geraak er wel, desnoods een beetje later (positief van mij nietwaar?)...
Warme groet,
Wat zei die wijze mens weer? (zijn boekje ligt bij een goeie vriend natuurlijk) Iets in de aard van: moedig zijn betekent niet geen angst hebben, maar juist doorgaan ondanks de angst... Hummm, of zoiets :-) Ja, gelukkig is alles al geboekt, hihi.
Bedankt voor de ondersteunende woorden als reactie op mijn fabuleuze inzinking, die deden veel deugd!
Juist even vragen dat die enkelen onder jullie met een veel voorkomende naam (Wim, pieter, Joke etc) toch graag hun achternaam (of email) erbij zetten, want anders weet ik niet altijd vanuit welke hoek de wind waait... ;-)
En wat zeiden we ook alweer over zaventem? Heb ik geen goeie beschermengels bij mij? ;-)
regenachtige groet
Even nog rap een berichtje typen.
Bedankt voor alle lieve berichtjes om me goede reis te wensen! was echt heerlijk om te lezen! Niet vergeten dat ik mijn sim-kaart niet meeneem naar ginder! Ik koop daar een nieuwe, het nummer en eventueel vast nummer zullen jullie nog wel vernemen :-)
Alles gepakt en gezakt, alles ...? Veel te veel! Ongelooflijk wat een mens allemaal meetsjoolt om een veilig gevoel te krijgen. Hoja, ik wist dat en toch trapte ook ik in dezelfde valkuil... heerlijk menselijk...
En voor de rest heb ik weinig inspiratie, ik ben doodop, maar te geëxciteerd om te slapen. het wordt nu hoog tijd dat ik er ben! Een voorbereiding van 9 maand: niemand aan te raden :-)
Warme warme groet en tot binnekort uit warmere oorden!
x
English version coming soon...
me ma mo aadwo! (goeieavond allemaal)
typisch ikke was enthousiast aan het typen en typen en typen en ineens was mijn halfuur op. eventjes tranen want ik heb het erg lastig op dit moment. gelukkig hielpen Sheriff (de man bij wiens familie ik blijf) en een vriend Daniel mij en ik heb nog een halfuur bijgekocht.
ik maak het kort want het gaat erg traag. ik heb vandaag 4 uur getypt aan al mijn verhalen en belevenissen, op de computer van Sheriff, maar toen merkten we dat de USBpoort niet herkend wordt. dus konden we mijn documenten niet overzetten.
heel kort dus: ik stel het goed. na een voorbereidingskamp van een week waar we de gebruiken leerden en de TWI-taalles kregen, zijn we na veel spanning, angst en bibbers toch geraakt waar we moesten. chloe (een zwitsers meisje) en ik verblijven samen met Pia (oostenrijks) in een liefdevol, redelijk rijk gezin. alle details volgen. ik doe mijn best om met afrikaans geduld rustig te blijven. niets werkt hier zoals je verwacht, ook al stel je je verwachtingen bij. ik kijk en luister maar snap de taal niet, de regels. en dat geeft een erg vreemd gevoel. k heb naast mijn ups op dit moment ook regelmatig downs, een vreemd, eenzaam en onrustig gewoel in mijn binnenste. het is niet zozeer het gebrek aan luxe, want ik verschoot er zelf van hoe rap dat wende. maar ik vind hier mijn draai nog helemaal niet. gelukkig zijn de andere vrijwilligers er ook. ze voelen een beetjke hetzelfde. ik weet nog dat ik mij in Schotland ook zo voelde, en pas na enkele weken kon settellen. maar nu kan ik mij zelfs niet voorstellen dat het mij hier lukt, en dat ik hier zes maanden blijf. hoeveel keer ik al gewenst heb terug het vliegtuig te kunnen nemen...
Maar echt en eerlijk waar: de mensen zijn echt vriendelijk als je via via contact hebt met hen (op de straat niet hoor). de kleuren zijn prachtig, de aarde is rood. het weer is heerlijk (ook al schijnt de zon zelden langer dan 2uur zonder wolken!), de kleren zijn prachtig en ik vind de afrikanen prachtige mensen om naar te kijken.
ons project over hIV moet zoals verwacht echt helemaal van nul beginnen, en donderdag beginnen chloe en ik. waarschijnlijk doen we zoals twee andere vrijwilligers scholen bezoeken met jongeren! klinkt interessantm he. we hebben al huisbzoeken gedaan en zijn op de (erg plaatselijke) radio geweest. meer nieuws volgt!
maar ik ga het hierbij laten, want ik wil echt dat jullie al weten dat ik het goed stel, alive and kicking. bij voorkeur geen mails sturen want ik heb heel weinig tijd om ze te checken laat staan antwoorden.
een hele hele dikke dikke kus aan jullie allemaal!!!
Onyame nshyira wo (god bless you all)
beste allemaal
vandaag al iets beter vanbinnen, na de zoveelste lange babbels met mijn lieve vriendinnen. mijn haar is net geknipt door een afrikaanse vriend die zich over ons ontfermt, humhum en ik zie eruit als een monster, maar het is praktisch! heerlijk kort in dit vreselijke tropisch gebied. we probeerden de foto`s te uploaden maar de programmas die nodig zijn hebben ze niet. we wilden ze op cd zetten, naar die waren... net op!!! vreselijk! dus moeten wer opnieuw terug komen... ik weet niet wanneer. vermoedelijk wordt het niet mogelijk om ze op de blog te zetten. in het beste geval enkele... we blijven proberen! ik heb al prachtige foto`s natuurlijk.
en verder: de taal is prachtig, de mensen ontfermen zich over ons, de muziek is super (maar niet zoals de westafrikaanse percussie die ik zo graag hoor) en voor de rest: ik heb nog geen huwelijksaanzoeken gehad en ook geen diarree. maar het eten wordt nu wel erg eentonig. bovendien eten we erg weinig groenten en fruit, kunnen we zelf niet bepalen wanneer we eten en wat. dat is soms wel wat lastig. ook zijn we altijd afhankelijkvan anderen... en jullie kennen mij.... als controlefreak is dit soms behoorlijk enerverernd. iik besefte het niet eerst, maar nu begin ik het te voelen.
en ivm ons project blijft alles vaag, maar we hebben ons voorgenomen daar gewoon aan mee te doen. we kunnen maar iets doen met hetgeen we hebben en voor de rest komt alles wel goed.
hopelijk tot binnenkort voor de uitgebreide versie van al mijn verhalen, want zo kort tussendoor typen vind ik niet zo leuk, maar ik weet noit op voorhand wanneer we komen en we zijn altijd met drie of vier... wennen...
bedankt voor de lieve berichten, die doen echt deugd. khad het lastig gisteren maar blijf gewoon schrijven. al jullie aandenkinkjes staan of hangen op mijn kamer. sur le pont ook ;-)
lieverdeliefs van iemand die jullie meer mist dan ooit gedacht!
Danny, laat je Tom nu eindelijk gaan? goed van jou ;-) ik duim voor je!
I am sorry for the english speaking readers, you`ll have to wait a little bit longer..but I promise to tell my story soon, in english!
De eerste week zit ik op een introductiekamp twee uur rijden van Accra. we krijgen er een taalvoorbereiding (intensieve cursus TWI van 6 (afrikaanse) uren per dag) en spelletjes en bijleren over de gewoontes en groepsgesprekken rond situaties die konden voorkomen. het is erg leuk, een beetje beschermd van de afrikaanse echte wereld en heerlijk met zn 20 vrijwilligers van overal: zweden, finland, duitsland, UK, zwitsers en oostenrijkers en zelfs USA. we voelen ons al heel erg sterk verbonden met elkaar. de accomodatie is pover, maar wij vinden het super om te oefenen met emmers op ons hoofd: even wennen maar echt veel gemakkelijker dan het sleuren in de hand. de taal lijkt ons aartsmoeilijk, wij vrezen dat we het nooit in de vingers krijgen. maar dankzij onze fantastische `tikya (lees teacha)` Samson kunnen we tegen het einde van de week al heel wat zegswijzen, begroetingen, woordjes en zelfs vervoegingen! (meer later over de taal)
Samson wordt een echte vertrouwenspersoon, zo betrokken is hij met ons. hij vertelt iedere dag wel een grap (typisch: zonder clue, maar je ligt slap van het lachen omdat hij zo moet lachen met zijn eigen mop) of een verhaal van Kweku Ananse (heel typisch voor Afrika en heel bekend). Och, hij is fantastisch om te aanschouwen. we doen zijn manier van doen e spreken nog altijd achter nu.
op het einde van de week kijgen we eindelijk ietsiepietsie info over ons project (dat ik bijna niet had). en ik zou samen met Chloe, een zwiterse van 20 jaar (maturiteit van 23) naar een gastfamilie gaan niet ver van Kumasi. dus de vrijdagmorgen vertrekken we met 16 van de 21 naar Kumasi, een bustrip die normaal 4u duurt maar nu 7u duurde... doodmoe en eigenlijk best wel bang koen we toe in Kumasi, alles was zo onbekend, zo onvertrouwd, zo groots, zo vuil, zo ... met een klein hart omen we toe. Douglas en Nana Yaa wachten daar op ons. zij zijn studenten en onze contactpersonen. sommigen vetrekken naar hun project, de rest gaat mee met douglas en Nana Yaa naar de pizzeria/chinees (niet te vergelijke met de onze hoor). daar horen we dat Pia, een oostenrijkse, zou opgehaald worden door onze gastheer. wij niet. we verstaan er niets van. we laten het maar zo. we weten wel dat het goed gaat komen, ook al weten we niet op voorhand wat er juist gaat gebeuren. dingen op voorhand zeggen die gaan gebeuren doen ze hier niet. en je krijgt vier keer verschillende info voor je echt weet wat er aan de hand is... we berusten. en inderdaad, ineens mogen we mee met iemand anders, naar een weeshuis. na een halfuur weten we dat we daar mogen overnachten en ze de dag erna ons zouden ophalen. in de daaropvolgende taxirit hebben we veel plezier, dat verhaal hebben jullie nog tegoed, want het is toch iets speciaals zunne.
we overnachten in het weeshuis, maar voelen ons daar niet zo super, niet op onze plaats. het is er erg claustrofisch, klein, zeer vuil en beklemmend. ik geef hier enkele van de spullen die jullie verzamelden! We komen echter te weten dat de vrijwilligers hier niet zo goed verzorgd worden, en hebben het gevoel dat ze ze een beetje gebruiken. ze moeten vb zelf hun water betalen, dat normaal door ICYe betaald wordt. We zijn blij dat we de volgende dag opgehaald worden! in de taxi worden we allebei bang. waar zullen we terecht komen? wie is die man en hoe zullen we behandeld worden? wie kunnen we nog vertrouwen? We weten intussen dat de contactpersoon erg goed voor hen zorgt en erg haar best doet. de kans is groot dat ze gewoon erg krap zitten in geld en middelen (waar ICYE iets mee te maken heeft, maar meer daarover later).
Als we toekomen in Amanfroum, bij Sheriff, blijken we in een erg liefdevol gezin terecht te komen...
Mmm, Ik had een andere dagboekje geschreven voor `mijn eerste week` maar het is verdwenen. Ik kan hier blijkbaar nog niet goed mee werken. Morgen kom ik terug om enkele van de vele verhalen verder te schrijven. Chloe en ik komen een hele namiddag, want telkens een halfuurtje gaat niet vooruit.
kort gezegd: het gaat al heel wat beter met mij, ik begin hier wat te wennen. Iedere dag gebeurt wel iets leuks. zoals vandaag op de markt, raap ik de schoentjes op van een meisje en loop de mama achterna. in dit zo onvriendelijke stadcentrum (1.5 miljoen inwoners en veeeeeel erger dan Brussel) waar al de verkopers je zien als walking wallets beginnen ineens al de mensen te klappen en te roepen en te lachen voor mij! het schaamrood stijgt naar mijn wangen, maar wat een ongelooflijk leuk gevoel :-) vooral omdat het hier zo moeilijk voelen is hoe je respect kan verdienen en hoe je iemand kan zijn van betekenis.
bedankt voor al jullie toffe berichtjes! en vergeet wat ik gezegd heb over geen mails schrijven! ik wil niet langer de stoere meid uithangen :-)Ik mis jullie enorm! ik kan jullie niet allemaal trug schrijven, maar hou me aub op de hoogte van alles wat in jullie leven gebeurt!
Karen, ik vond het super iets van je te horen! groetjes aan de rest!
tot zover: ik heb een gsmnummer: voor jullie: 0032-233-240 151 477. de gsm marcheert maar half, maar ik probeer hem aan te leggen rond 18u ghanese tijd (20u Belgische tijd). er is een goedkope manier om te bellen via `belkraker` (zie internet of tel mijn ouders: 056/35 43 26): een nummer in brussel dat je moet bellen en doorverbindt met Ghana.
Mijn adres: LOSZUGHANA Association
PO BOX KS 14340
Adum Kumasi
Ghana
Stuur aub geen dure dingen:-) want dit is een gemeenschappelijke postbus in Kumasi en ik heb nog geen zicht op de betrouwbaarheid. binnenkort, als ik hier wat meer neergedaald ben, zal ik wat brieven kunnen schrijven...
Ik moet jullie nu al laten, maar tot morgen en hopelijk kan ik enkele foto`s downloaden voor jullie.
He, en even zeggen dat hoe exotisch het ook klinkt soms, het echt niet zo evident is om hier je draai te vinden... vooral omdat je geen toerist bent. ondanks mijn 2 maand in schotland (waar ik veel aan terugdenk) had ik dat zwaar onderschat. gelukkig krabbel ik terug overeind stilletjes.
Nantee yeh (tot later)
Me ma mo aaha (goeiemiddag)
Heb een uur erover gedaan om van het centrum tot hier te geraken. vanmiddagzijn we uitgenodigd op de begrafenis van een ashanti chief, want Sheriff (onze hostfather) is familie van de chiefs. Tja, we willen lekker eigenzinnig en onnozel onze eigen weg hier vinden en sleuren ons wat moeizaam door de bijpassende groeipijnen... maar we herkennen ons beter en beter. Plannen, zoals vandaag enkele uren op internet zitten, is zoals ik al vermeldde, zo moeilijk. altijd kjomt er wel iets tussen. het inschatten van tijd is hier ook echt een uitdaging... het liefst zou ik al mijn verhalen, geuren, en filmpjes allemaal direct naar julie sturen, maar die westerse houding zal ik dus moeten afleren. Het zal doyidoyi (beetje per beetje, zoals Elsje haar buik groeit) moeten gebeuren...
Elsje en al de rest van de dansstage, ik heb ook veel aan jullie gedacht hoor. en: wat zouden ze nu doen? welke pas, wel ritme zouden ze dansen, aan de hoeveelste fles wijn zouden ze zitten? :-) jullie waren in gedachten dicht bij mij. en inderdaad: Engels Ghana is echt echt verschillend van het franse deel. de sup[ermarkten liggen hier bovendien vol met engelse producten en ook schotse, zoals shortbread, Wim ;-)
Chrisje, een dezer mail ik jou eens persoonlijk! maar momenteel probeer ik me nog een weg te banen door deze waarlijk gestructureerde chaos. evenals die in mijn hoofd. ik denk dat ik vanaf volgende maand, als ons project zich wat ontwikkeld heeft, dat ik meer tijd ga hebben om sappige beschrijvingen te mailen.
momenteel nog tijd om wat meer te vertellen over mijn tweede week en mijn hostfamilie...
Mijn familie bestaat uit 7 leden. ze zijn moslim, en bidden 5x per dag. ze wassen zich eerst en bidden op een matje buiten, gekleed met een sjaal rond hen. Sheriff is de papa, een erg betrokken, supervriendelijke en waardige mooie pikzwarte man. Hij is familie van de ashanti chiefs. hij is ook een soort homeopaat en gebruikt kruiden om medicijnen te maken. Samira is de mama, ongelooflijk lief, ze probeert voor ons te koken wat wij gwoon zijn (wat natuurlijk niet gaat, maar ze vragt altijd wat we graag eten). Ze is een heel mooie vrouw. Hasan is de oudste woon, van 15 jaar en dan is er Auntie, van 14 jaar, een jongvolwassen vrouw. Firdaus en Miki zijn de tweeling, een meisje en jongen van elf jaar. Miki is klein voor zijn leeftijd en groeit niet genoeg. hij heeft wellicht hartproblemen (een gat in het hart?) en moet regelmatig op onderzoek. ik denk niet dat ze het geld noch de middelen hebben voor een operatie. hij is erg attent en zorgt supergoed voor ons. de jongste is Jamila of Jemmy, van 6 jaar, de dochter van de broer die gestorven is. Dit gezin had tot voor kort veel geld (zie je ook in de fotos) maar hebben sinds kort financiele problemen. wij voelen ons een beetje ambetant dat we hier verblijven, want door de zeeeer schamele tussenkomst van iCYE moet dit gezin eerder bijbetalen voor ons, dan dat het een voordeel oplevert. Meer daarover later. Het huis is redelijk groot en in redelijke staat. we hebben een kamer voor ons drie. er is een toilet, dat soms doorflasht maar meestal niet. er is een douche met tegels (een luxe) en soms lopend watr maar meestal niet. het is wel proper.
Het gezin staat dagelij,ks op rond 5u en begint met het hele huis te kuisen. toch is het er nooit zo proper als bij ons, dat is hier niet mogelijk. alles is en blijft hier vuil, alles. wij slapen meestal nog wat door, want 5u is ons net ietsje te vroeg.we mogen niet koken, geen tafel afruimen of dekken, niet kuisen van hen. maar dat proberen wj toch wel een beetje te doen.
Het dorpje waar we wonen is 6 km van het centrum Kumasi (halfuur met trotro-kleine taxibusjes) en noemt Amanfroum.
Ik zag gisteren een kolibritje :-0
Hier cirkelen roofvogels rond. en de eerste week zagen we veel onbekende vogels. sommigen zingen erg eigenaardig, vb een schetterend `ahaa`, wat best wel grappig is omdat de mensen dit ook veel zeggen in hun taal!
de insekten zijn hier idd gemiddeld 3 tot 5 keer groter. We zagen al krekels van cm, mieren van 3 cm, veeel grote vlinders, vuurvliegjes en ook een levende slak van 10 cm (gigantisch!). die laatste verkopen ze ook op de markt, maar dan niet meer levend ;-s
We zitten hier in het tropisch regenwoud gedeeltje en dat merk je. ook al is het dan een stad, overal zie je hoge (erg erg hoge) palmbomen, kokosnootbomen en bananenbomen, die laatste zoveel als er bij ons onkruid groeit.
Wat je hier erg veel ziet zijn kotore, reptielen, kleine bruin en groene of grote (30-40 cm soms) geel-neonblauwe hagedissen. ze zitten en kruipen overal...
Mieren zijn hier erg talrijk, in huis overal. de kleintjes vooral. maar die vallen bijna niet op, en omdat we de grote gewoon zijn, vinden we de kleintjes zelfs helemaal niet erg. ze zijn er altijd. Gisteren ook enkele mega-insecten kevers in het toilet snachts gezien. even verschieten als je daar rondloopt op blote voeten en een 5cm lange plek schiet weg langs je voet... brrr...
Als we aankomen in ons gastgezin is daar Carlotta, een Italiaanse die een maand huisbezoeken deed in het dorp om info over HIV door te geven. tis een superlieve en enthousiaste meid en met ons vieren hebben we heel de week veel plezier! op het einde slapen we met zn vieren in dezelfde kamer. Zij is nu net vertrokken en we missen haar. Ook Pia, de oostenrijkse, zit in dit gezin. Ook een zotte doosm gelijk ik. maar ze heeft zoveel last van heimwee dat ze drie weken vroeger vertrekt dan voorzien (binnen 3 weken). Daarna zijn Chloe en ik dus alleen. Voorlopig stellen we het goed. het is wennen dat we nooit alleen zijn en ook buiten ons gezin altijd met twee. we weten van elkaar at we af en toe `alleen` moeten zijn... Chloe is zeer goed in orientatie, e samen hebben we al erg veel ontdekt. we voelens onszelf groeien en zijn fier! bovendien doet zij ook afrikaanse dans en altijd als wij muziek horen op straat (constant dus) dansen we mee, tot groot plezier van de mensen rondom ons, die klappen, roepen, meedansen of ons voortonen hoe het moet.
ik heb het soms lastig met het feit dat we niets zelf kunnen klaarmaken, niet kunnen eten wat en wanneer we willen. we zijn (maar nu al minder) afhankelijk van de mensen rondom ons om onze weg te vinden en gewoo ergens naartoe te gaan. Dat is frusterender dan ik dacht (en wou toegeven). zo de controle aan anderen overlaten ben ik niet gewoon... ik denk af en toe terug aan mijn 2 maand in schotland, die toch wel veel gelijklenissen vertoont (met mijn gevoel dan).
en de rest is voor later!
dikke knuffel aan iedereeeen!
Tot zover het verhaal van de begrafenis:
we vertrekken vroeger van internet omdat Sheriff ons komt ophalen. wij dus naar beneden, gewacht... en gewacht... een halfuur, een uur, een anderhalf... nee twee uur. hij moest immers nog een auto zoeken. intussen hebben wij echt honger (we eten meestal rond 8u en soms is het veel te vettig/zwaar of juist te licht - en dan is het wachten tot het eten klaar is tussen 13 en 14u...Ik ben zo gewend van te sneukelen, eet niets tussendoor. hoeveel zal ik wegen als ik terug kom? :-)) en dus gaan we op zoek. we kopen een versgemaakt nog warm wit brood (cfr frans brood qua deeg) en banaantjes (hele kleintjes maar superlekker!).
Na twee uur wachten is Sheriff daar. hij rijdt overal rond met ons (hier is er file heel de dag door) naar een grootvader/grootnonkel/nonkel (wie zal het zeggen?) waar we een tijdje blijven. die man is de eerste burgemeester van Kumasi (de eerste zwarte burg. na de onafhankelijkheid). enfin, dat is wat Sheriff ons vertelt :-). daarna vertrekke we terug en sheriff zegt dat we naar huis gaan. we zijn verbaasd. haja, zijn grootvader gaat niet, dus hij ook niet. zucht... omdat ik geen zin heb om naar huis te gaan (voorzien op een namiddag internet) en hij toch een auto heeft, vraag ik om mij af te zette. natuurlijk is dat geenprobleem. da`s altijd leuk :-) maar ik had toch graag de begrafenis gezien...
Hi everyone,
there are only few english readers of my blog and that is why i keep it short. I had a long long blog written for you on the computer of my hostfather, but I cannot transfer it, usbgate broken... so sorry, but it will be short. I am in the internetcafe and I am fine. First week we were in an introduction camp where we learned the language, the habits and so together with 20 other volunteers: swiss, austrian, USA, UK, germans, finnish, swedish... it was really nice because we grew very close, spending so much time together, being europeans in the same situation. my friend is speaking french next to me, so I am very confused... :-)
After that week in accra, almost everybody went to Kumasi. Chloe, the girl swiss I will work with in my project, and I spent the night in an orphanage and we did not like it there. after that we arrived in our hostfamily which is great. they whole family is very friendly and takes good care of us. In the beginning I had a very hard time, getting used, but after one week it is already better. Still I miss everybody a lot, i still cannot imagine living here for 6 months...
It is very frustrating only able to tell you this. It will have to wait till I am back. I dont think I will write much in english, unless we find the solution for the usbgate....
If there is anything you want to know, just ask me (mail or message board) and than i will answer it. I think that will be easier...
Take care, missing you all a lot,
big hug!
voor de mensen die me eens life EN GRATIS willen horen EN skype hebben op hun computer: mij accountnaam is merelvdb, ghana, kumasi :-)
wij gaan hier vermoedelijk iedere weekend wel eens zitten. wie me zeker te pakken wil krijgen, kan een sms sturen en dan proberen we af te spreken. ik zeg wel: hier is dat verre van een sinecure! maar ik zou het wel fantastisch vinden!
ciaooo
de laatste voor vandaag, mijn ogen beginnen te draaien.
heel kort samengevat: ons project moet zelf opgezet worden, bestaat niet los van ons. zoals ik eigelijk al vreesde. twee Ghanese studenten zijn begonnen met een eigen initiatief omdat het volgens hen zo moeilijk samenwerken was met andere organisaties. enkele vrijwilligers hebben dit verder uitgewerkt en geven dit door. voor ons waren een zweedse en italiaanse actief in de scholen. wij proberen al een hele tijd hun emailadres te krijgen om te weten wat zij deden en wat werkte enz. maar alles gaat hier niet alleen zeer traag maar ook erg indirect. het lijkt alsof de mensen je tegenwerken. wij wachten nu al een week op die adressen die we van Nana en Douglas moeten krijgen... we willen graag met andere organisaties samenwerken of toch de link maken, maar niemand weet hoe. Nana en Douglas zijn geen grote hulp, wij hebben de indruk dat ook zij hun eigen gangetje willen gaan...
intusen beginnen we maar zelf wat op te zetten, maar ik werk niet graag zo. bovendien gaven ze de indruk dat we aansloten bij een bestaande organisatie, wat ik veel liever zou doen. want onze manier van werken is, hoe je het daait of keert: westers. om zulke valkuilen te vermijden en ook onmdat we hier helemaal geen ervaring mee hebben (en het toch een serieus thema is) hadden we liever de backup van een organisatie.
om eem lang verhaal dus kort te maken: wij gaan hier de komende weken de dorpen richting kumasi afschuimen om te vragen naar de scholen, daarna op zoek gaan naar de scholen, de leerkrachten vragenof we mogen komen en afspraken maken om vorming te geven. daar komt het op neer. we hopen na een tijd toch wat van die theatervorming te kunnen implementeren, eens we vertrouwd zijn met de inhoud...
we proberen nu zelf iets van inhoud op poten te zettenn, maar we tasten eigenlijk in het duister. kan iedereen die hier ervaring mee heeft, die organisaties in Ghana kent, connecties heeft of iemand kent die dit al gedaan heeft of zo, aub iets laten weten? alles helpt!
wij zijn ook nog zoek naar sponsering en vooral naar gratis condooms. we willen graag condoomdemonstraties geven (bij voorkeur zelf laten doen maar hum das gewoon te duur) maar hier moeten we alles zelf bekostigen (ook ons vervoer en het gebruik van het internet voor ons rapporten). ook iets dat ze ons niet op voorhand gezegd hadden... iedereen die dus aan gratis condooms kan geraken (betaal ze aub niet zelf) of weet hoe ik dit kan krijgen, geef aub een seintje!
Me da ase paaa (bedankt)
Terwijl bij jullie vandaag de school begint, begint in ons gezin de ramadan. Ze vasten allemaal, behalve de allerjongste... wij krijgen gewoon eten, Samira is het gewoon om met eten bezig te zijn zonder zelf te kunnen eten, zegt ze. De kinderen zingen tussendoor in de zetel uit de koran, beetje speciaal allemaal. Maar intussen hebben ze wel iets te doen, want voor hen begint de school pas volgende week of de week daarna. Deze kinderen hebben behalve de prachtige roze miniTV, enkele boekjes en schriften, niets van materiaal. Niets van bezighoud. Veel mensen stoefen met de creativiteit van straatkinderen en dat klopt ongetwijfeld. Maar deze kinderen leven niet op straat en hebben niets van materiaal om ook maar iets mee te doen... dus ik be blij dat ze nu toch met iets bezig kunnen zijn.
Deze morgen regende het, maar nu is het alweer snikheet. Later meer over het speciale weer hier.
Enfin, wat hebben wij de laatste week zoal gedaan? vooral op ons gemak bekomen van de schokjes. Maar daarnaast hebben we al huisbezoeken gedaan en samen met Carlotta zijn we op de lokale radio geweest ivm HIV. We bezochten de hoofdkliniek en gaan dar regelmatig terug. We lazen onze eigen info over HIV, want hier was niets. We bedachten een basisstructuur voor onze vorming, die wellicht nog veel van vorm zal veranderen. Op dit moment ligt de klemtoon nog eerder op de waarschuwing en de basisinformatie omtrent HIV. we willen dit echter uitbreiden naar een meer open dialoog en interactieve vorm waarin sociale vaadigheden omtrent algemenere themas rond seksualiteit aan bod komen. maar we beginnen rustig en duidelijk voor onszelf om het later meer op te bouwen.
we zijn terecht gekomen in een familie waar Sheriff en zijn broer zelf ook bezig zijn met HIV onderzoek en een eigen campagne en organisatie. ik vertel daar later nog wel meer over, want zij stellen zich heel wat vragen over de visie en aanpak omtrent HIV. Maar zij gaan ons dus helpen met een aantal dingen te organiseren, waaronder het verzamelen van een mannen-en vrouwengroep in het dorp hier. wij wille met hen praten om te horen wat zij al weten (en niet weten) omtrent HIV, wat ze willen weten en hoe ze tegen HIV en AIDS aan kijken.
op dit moment vullen we onze dagen met info opzoeken, sponsering zoeken, onze structuur opzetten en inoefenen en organisaties zoeken die ons kunnen helpen... en raad eens? we hebben echt onze bschermengel mee! daarnet waren we op zoek naar een internetcafe en stapten binnen waar we dachten dat het was... maar we zijn terecht gekomen in een NGO voor HIV! supercool he! we hebben al direct een afspraak gemaakt. dus, gaat wel goed hier. we zijn alletwee razend enthousiast en heel blij dat we dit kunnen doen, want de andere projecten zijn echt veel minder zinvol, de vrijwilligers zeggen het zelf. Toch doen we het rustig aan, soms rusten we vooral of gaan we naar Kumasi om er rond te lopen, zoals vb de markt of het cultureel centrum.
De rest hou ik voor een andere keer, want anders gaat ons onderzoek niet vooruit. we werken vooral in de week, in de weekends zijn we vrij. Ik ben yoghurt aan het drinken!! maar ze is vree zuur en ietwat gesuikerd. grappig, ik had dat hier nooit verwacht.
Onze moeder Theresa is Agnes, de vrouw die we heel toevallig ontdekten in Kumasi met een NGO voor HIV. Ik typ dit vanuit haar bureau. vandaag was een vergadering met `people living with HIV`. We hebben al enkele personen met HIV gesproken, en we willen er nog veel meer spreken, om te weten hoe hun leven nu is, hoe het vroeger wwas, wat ze belangrijk vinden om aan jongeren te zeggen. We zijn nog erg onwennige journalisten zu, maar hopelijk door meer te doen worden we wat losser.
Agnes heeft ons net een levendige `how to use a condom`demonstratie gegeven. hihi... Jaja zelf doen is makkelijk, mar voortonen en int engels uitleggen: niet zo evident zulle! ik die al niet graag een condoom aanraak en vind dat het stink, ga dat nu zelf in klassen doen! we kregen al een neppenis van Nana, een zwarte :)... soms vraag ik me toch af in welke situatie ik toch verzeild ben geraakt. haha!
En Agnes, de schat, geeft ons grote flipflaps met informatie en prenten en foto`s. en ze geeft ons verdikke een goeie 100 condooms mee. ze wil er eerst nog meer geven, maar we voelen ons al ambetant omdat ze die zelf nodig heeft.
Me ma mo aaha!
eindelijk is het gelukt met de fotos. het duurt wel een eeuwigheid voor ze uploaden dus het zijn er niet veel. en ook de commentaren zullen moeten wachten tot ik terug ben :)...
het is nogal een zicht zulle hier. met mijn stekelhaar, mijn slonzige versleten en eeuwig bemodderde kleren, mijn stinkzweet, mijn botinen... ik voel me helemaal niet vrouwelijk meer. we hebben wel een soort body creme gekocht en tegen mijn normale principes lkocht ik een deo ook haha! maar goed, tegen het einde van de maand koop ik een prachtig stuk stof en laat ik mijn kleed op maat maken...
Ondertussen blijf ik het goed stellen, ik ben blij dat ik hier ben en geniet meer en meer, van kleine dingen die je bij ons minder vindt: de enorme vriendelijkheid en gastvrijheid hier, de muziek overal overal, het leven dat zich vooral buiten afspeelt, het heerlijke weer, de prachtigste kleren die ik van mijn leven gezien heb... Natuurlijk zijn er ook veel andere dingen, maar binnenkort kan ik die in het lang en het breed uitleggen, want... een vriend van Chloe komt naar hier en brengt een laptop voor ons mee! hierdoor kunnen we thuis alles typen en dan gewoon downloaden! Zijn we pietzakken of niet? :D Dus ilk spaar de lange sappige beschrijvingen tot dan! hoe dan ook is het een beetje veel leeswerk voor de meesten onder jullie die maar af en toe kort op mijn blog kunnen. ik moet jullie een beetje sparen he...
intussen: in ons gezin werkt Samira verschrikkelijk hard! ze staat op om 3u om ontbijt klaar te maken en ze werkt non stop tot savonds laat, ondanks dat ze vast... niet te doen. ik heb nog niet verteld dat er hier ook een klein schooltje is, met twee klasjes en een creche, ja allemaal in dezelfde ruimte waar wij ook rondlopen... levendige beschrijving volgt. dus Samira kookt ook voor hen, geeft les en kuist tussendoor want kleuters zijn vuil amai!
PS al twee huwelijksaanzoeken gehad! ze zeggen gewoon tegen jou: I`ll marry you... Eh? over mijn lijk... de straatwerkers: "chose one of us! chose one of us!" Of een groepje oude dames die ons fantastisch vinden: "we`ll get you a husband tomorrow!"
hoihoi!
klein verzoekje: kan iedereen eens nadenken over eenvoudige spelletjes die je met kinderen speelt en waarvoor je geen materiaal nodig hebt? zoals tikkertje, verstoppertje, dikke bertha, schipper mag ik overvaren, maar ook blad steen schaar... alle tips zijn welkom! tis voor een vriendin die in het weeshuis zit, maar ook voor mezelf en de kinderen in het huis hier...
Me da ase paa!
lieve mensen, bedank voor alle spelletjes die jullie me aanraden...
op internet zoeken is niet makkelijk omdat internet traag gaat, en het nogal kost, zeker om op je gemak te zoeken. vandaar de rechtstreekse vraag aan jullie.
ik heb zeker wat nieuwe ideeen opgedaan! merciekes! dirigentje ken ik niet meer, of vaag. de dilemma`s hier met een heleboel leuke spelletjes is dat : kusjes geven en op elkaar sschoot zitten hier echt not done is. dus met dedie moet ik erg voorzichtig zijn. hier wordt niet gekust :) dus idem met dokter knobbel...
Krijt is hier niet... net zomin als steen :-D
en de rest schrijf ik op. ik dacht ook aan eenvoudige familiespelletjes om met de kindere hier te spelen. ik had al UNO, Yahtzee en Taboe, nog ideeen?
Me da ase paaa!
x
Omdat ik afgelopen maand 24u op 24 met chloe doorbracht, wordt het me een beetje teveel. Vrienden stellen voor om naar Busua, vlakbij Takoradi aan de zee, te gaan. en ik ga hier gretig op in...
Na een rit van 7 uur, arriveren we op een strand zoals in de boekjes. die tonen wel niet de armoede in het dorp ACHTER het strand, noch de mensen die vechten om te overleven met enkele CEDI`s (cfr dollars) per dag... Maar natuurlijk is het strand prachtig, net zijn blauwe zee, hoge golven, palm en kokosnootbomen en de baai vol wouden en (g)rijzige bomen... Je hoort er de wind, de zee en de vogels... Ik geniet met volle teugen van de stilte en de rust! Ons hotel ligt vlak aan de zee. wat een verschil met het helse kabaal, de kleuren en geuren van Kumasi... Savonds wel moeilijk inslapen want hier wordt altijd gefeest en de bassen verzamelen zich IN mijn bed...
Afrikaans dansen op Afrikaanse ritmes van life-percussie op het strand, met mijn voeten in de lauwe zee, in het licht van de volle maan... Wat heeft een mens meer nodig? :-D
Later meer details van belevenissen en gedachtegangen, nog even wachten op de laptop van Chloe...
Akwaaba!
afgelopen weekend vertrok Pia, onze oostenrijkse zuster terug naar huis. we wilden haar vergezellen naar Accra voor haar laatste weekend. omdat Accra echter vreselijk druk, vuil en duur is, besloten we om het weekend op Krokobite door te brengen, een strand 30km van Accra, een aanrader volgens de gidsen. En inderdaad, het is de moeite waard. ook hier: zon, strand en palmbomen. maar helaas heel veel (toeristisch)vuil op het kleine strandje. Busua was een stuk properder. echt aangenaam is het niet, pootje baden hier in al het vuil dat de zee terug meesleurt. De zee geeft ons schelpen en verfrissing, wij geven de zee vuiligheid terug...
Ons gasthuis is schattig, maar klein. we bekomen een kamer voor vier met vijf personen en een kamer voor twee met drie personen (groot verschil in prijs). Alles is hier mogelijk... voor ons toch... Douche is buiten, het water moeten we uit de bron halen. hier zijn opnieuw heel wat blanken, op dit kleine plekje. we ontmoeten oa Taahl, een Israelische die hier voor een uitwisseling in een kliniek zit, twee duitse meisjes die hier een jaar voor vroedvrouw in een kliniek werken, een duits-ghanese man, een spanjaard die hier voor drie jaar werkt (farmaceut hoihoi), een Belgische die met een Ghanees samen is en die in Belgie komt wonen...! Raar en tegelijk vertrouwd. wel heel wat dikke witte vette ouwe rijke blanken die in accra werken en hier afzakken... IEW. De plaatselijke bevolking is vriendelijk en niet opdringerig, heerlijk :) Toch is het voor mij niet gemakkelijk ten volle te genieten, van alles wat hier voor ONS ter beschikking is...
In de namiddag zit ik op het strand te genieten van de rust als ik plots een jonge Africaan zie met een... KORA (een prachtig snaarinstrument typisch voor west-afrika, maar niet in Ghana)! ik loop op hem af en we beginnen te babbelen. Ik maak kennis met Siaka, een 25jarige Bourkinabee die hier al twee jaar woont en het belangrijk vindt om als muzikant te reizen om meer te zien rondom hem. ik breng de rest van de dag met hem door, verslaafd aan zijn muziekinstrument. Ik voel voor het eerst eens geen huidverschil, Siaka babbelt met mij alsof ik in Belgie met een Afrikaan zou praten. Wat een verschil, wat doet dat deugd.
Er is een live muziek en dansgroep : echte authentieke Afrikaanse vurige vibes. de groep was bmeesterlijk, geschminkt, opzwepend, met schitterende muziek. ach, hoe graag had ik mij tussen de zo bekende passen gewaagd. maar ik durfde niet, met al dat publiek. wij maar denken dat het `not done` is ons hiertussen te mengen, terwijl we de volgende dag horen dat ze niets liever zouden willen dan dat we gewoon meedoen... :) ik neem mezelf voor om de volgende keer op mijn tanden te bijten en gewoon mee te doen... Lef, Merel, lef!
En daar zaten we dan `s avonds... Siaka en ikke, in het donker, tussen de visserboten, op het strand, met de wuivende palmbomen boven ons, beide in ons tshirt, terwijl Siaka zingt en ik luister, genietend van de vibraties van de kora die via het zand ook mijn hart bereiken....
De volgende dag ontmoet ik Johnny, een van de vele ECHTE rastafara`s die hier vertoeven... Daarna verblijf ik de rest van de dag bij Siaka en zijn vrienden.
En daar zaten we dan... wij twee...onder een rieten afdakje, beschermd tegen de zon, op een bank gemaakt van bamboe (of zoiets), met niets dan de zee voor ons, op een stukje suikerrietstok te knabbelen en te tokkelen op de kora... Hij leerde me een deuntje en ik oefen de rest van het weekend. het voelt vertrouwd aan...
En daar zaten we dan... Chloe, Markus (duitser) en ikke, tussen de burkinabees die geweldig voor ons op hun djembees trommelen en op de balafon tokkelen, onder de kokosnootbomen met rondom ons niemand en voor ons... niets dan zee.
Op de reggaefuif savonds hangt een rare sfeer, die me niet erg ligt, maja, ik ben dan ook niet zo aan zulke groepsevenementen. Het ruikt er naar een mengeling van Afrikaanse natuurlijke vibraties, drugs en alcohol, armoede en witte decadentie (hoewel het niet buitensporig is hoor, enkel in confrontatie met de rest). De groep kopieert zoals zovele alle liedjes van Bob Marley... Leuk maar ik prefereer de vorige avond.
de volgende dag vertrekken we al tegen de middag, we hebben een 8uur tal te reizen voor we thuis zijn. Ik vertrek met weemoed in het hart, van de eerste echte Afrikaanse vrienden die we hier gemaakt hebben en met de weemoedige deunen van de kora in mijn hoofd. De afrikaanse muziek (typisch voor westafrika behalve ghana) deed me raar genoeg denken aan thuis... Hier kom ik nog terug!
Tussen de knallende donderslagen en de gietende regen door mail ik jullie nog eventjes...
Jaja, afrikaanse zon is relatief hier hoor. Als we twee uur na elkaar zon hebben is het een uitzondering. het is wel bakken als ze schijnt... !
Vanmorgen maakte ik zelf mijn beleg: geplette bananen met sesamzaadjes, op wit brood (dat ze hier zelf bakken!) en daarbovenop MILO korrels, de afrikaanse nesquick... die bovendien door veel ghanezen als mijn naam gezien wordt... Twas nog een beetje lekker zulle! eens wat anders dan enkel wit brood. meer over de eetgewoontes later :)
Vanmorgen kwam ik voor de tweede keer helemaal alleen naar Kumasi :) spannend en ik geniet ervan alleen op weg te zijn! Ik wou mij terugtrekken in de kerk in Kumasi, in het nationaal centrum, omdat daar vorige keer niemand zat en ik voor de eerste keer in 4 weken helemaal alleen helemaaaaaaal alleen was. enig idee hoe dit voelt?? twas heerlijk! Maar er ging een lezing door deze morgen, helaas. Dus opnieuw tussen mensen. Toen hoorde ik trommels en muziek. Ik kwam terecht in een dansgroep en had de eer hen te mogen bijwonen. Ik vroeg de dansleraar informatie en wellicht kan ik hier komen dansen een keer per week!! hij was in de wolken dat ik dit wou doen en wil me graag lesgeven. Hij klinkt in orde, en mijn intuitie zegt OK. voor de praktische organisatie zien we nog wel :) Joehoe!
Sheriff heeft een school gekocht, een hele grote. hij kan die afbetalen in stukken. Gisteren gingen we mee gaan kijken. er waren die dag niet veel leerlingen, dus veel lege klassen. ik zag twee kiekens op de schoolbanken, geinteresseerd naar het bord kijken. ik doopte ze `pauline` en `paulette`! Het schoolgebouw is eigenlijk een groot blok beton met open onderverdelingen: de klassen. de kiekens, eenden en honden lopen overal vrij rond en door. Maar het was er rustig en ik heb ervan genoten. ik deed niet veel, ik hou er niet van les te geven, chloe wel. ik las de hele dag in het boek dat Sheriff me aanraadt ivm HIV. Meer daarover later!
Ik verlang naar de babbels met jullie allemaal...
ok, ben vanalles vergeten te vertellen vorige keer, maar kort even samenvatten hoe ik hier nu in het internetcafe beland ben, ter wijze van illustratie...
rond 9u vertrek ik te voet naar het begin van het dorp waar ik de trotro neem. ik passeer de buren en heb een klapke. de kinderen die er zijn hebben mij nog niet gezien en ik onderga gedwee de betasting en keuring van mijn fitaa (witte) arm, blauwe aderen, haar op mijn armen en mijn vingers :-) Ze zijn in de wolken, het blijft grappig om mee te maken. na iederen hallo en byebye gezegd te hebben, hoe het met mij gaat (altijd ok) en hoe het met hen gaat (altijd ok) en naar waar ik ga, kan ik doorwandelen... er staat een lange rij wachtenden, dus ik neem de trotro naar de andere kant waar ze meestal vertrekken. zo maak ik meer kans om vlugger in stad te geraken. na 10 minuten trotro, 10 minuten wachten op die die op de juiste plaats stopt in stad, na een halfuur op die trotro kom ik toe in het centrum. nu op zoek naar die andere trotro die ik nog nooit genomen had. ik vraag rond her en der en noem de bestemming. overal fantastische afrikanen die me graag zien komen en me graag helpen, haha! maar ze wijzen me allemaal in de goeie richting en brengen me daar. ik steek de gigantische busstation helemaal door tegen dat ik op de juiste plaats ben, dus een goeie 10 minuten later. na een klein halfuur vertrekt de trotro die wacht totdat hij vol is. hij neemt een weg die ik niet ken, ik ken enkel de plaats waar ik moet afstappen, allez, ik moet daar in de buurt zijn. een klein halfuur later na heel de stad doorkruist te hebben en het busstation bijna stapvoets rondgereden te hebben (cfr onze kleine ring, maar dan iets kleiner), stap ik af waar ze me zeiden af te stappen. geen idee waar ik ben. rondvragen dus. allez, ik moet niet ver gaan, he: `Akosua, akosua!` huh? aja, dat is ikke! het is de vrouwelijke naam voor hen die op zondag geboren zijn en ze denken hier dat iedere blanke p zondag geboren is (een eer, voor speciale mensen). "where are you going?" er is geen zin dat ik hier meer hoor!! :) Hij toont me een richting. na een stukje wandelen en goed nadenken kom ik op een punt dat ik herken en ja, ik ben nabij! vrolijk stap ik door, groet de dame die appelsienen verkoopt en die een klapje willen doen en stap gezwind in... de rooster die boven de goot ligt. een klein gat maar groot genoeg om erdoor te vallen... ik schaaf me lelijk, een oud litteken is terug open. ik vraag naar een apotheker voor ontsmettingsmiddel. gelukkig is er een in de buurt. ze willen de wonde zelf verzorgen. het pikt wat maar de man wil alle bloed uit de wonde weg en duwt, duwt hard op de wonde. pfoee!! zeer dat dat doet! het zweet loopt van mijn gezicht. het doet zoveel pijn dat ik zijn hand wegduw, meermaals. daarna verzorgen ze heel nauwkeurig de wonde maar ik begin flauw te worden, ik draai bijna weg. ze nemen mijn bloeddruk... veeeels te laag. ik draai weg en de man begint tegen me te praten en te duwen om me wakker te houden. ze geven me een soort energiedrankje, bweik. en ik vraag een cola... Ik moet overgeven en alle water dat ik reeds dronk komt eruit. manman... daarna gaat het beter. ze zeggen me rustig te doen. mijn bloeddruk is iets hoger en uiteindelijk voel ik me weer sterk. ze zorgen fantastisch voor me! Uiteindelijk vertrek ik naar het internetcafe. Om half 1, 3uur en een half nadat ik thuis vertrok, kan ik eindelijk naar huis bellen! :)
Hehe, ik besefte donderdag dat ik hier al-nog maar zes weken ben. en ja, het gaat superrap, en toch heb ik het soms het gevoel hier al zo lang te zijn.
Het straatbeeld met zijn kippen, geiten, aardewegen, kerken, tientallen kleine winkeltjes en massas straatverkopers, de vele kinderen, de groene stukken, met stof bedekt, de vele trotro`s, de paraplu`s met gsmkaarverkopers erronder... jaja... ik begon een lijstje te maken met wat ik al allemaal aan gewend ben en jullie wou vertellen, maar toen kon ik niet meer stoppen! haha! Ik merk wel dat Chloe en ik al enkele plaatselijke nonverbale gebaren en uitroepen spontaan zelf hanteren in onze gesprekken en das echt wel grappig :)
gisteren de zoo gepasseerd (geen aanrader!) en ze stonden buiten met een aapje aan een ketting. ze riepen me toe, in de gebruikelijke nogal korte harde manier. kwas helemaal mijnkluts kwijt, arm aapje. en ik liep rap door. te laat besefte ik dat ik eigenlijk had moeten vragen wat ze met het aapje deden, of wilden doen. deze situatie schetst een beetje mijn persoonlijke groei hier. nog vaker dan ik wil schrik ik terug voor een onverwachte situatie en de korte (maar niet onbeleefd bedoelde) manier waarop vele mensen op straat me aanspreken. chloe heeft daar geen moeite mee. open gaat ze dan op de mensen af, terwijl ik de neiging heb van toe te plooien en rap door te stappen. het is al veel verbeterd omdat ik hier meer en meer vertrouwd geraak. chloe bij mij hebben helpt ook om het anders te doen. tis raar omdat ik dit in Belgie niet heb, enfin, maar deel uit vam de gewenning denk ik. maar goed, ik probeer dus op die situaties meer open en rustig te reageren ipv verkrampt. het aapverhaal herinnert me eraan dat ik nog `werk aan de winkel heb` :D
In december zijn het verkiezingen hier!! p sommige dagen is Kumasi overspoeld door mensen van dezelfde partij. vraag me aub niet welke en waar ze voor staan, op dit moment is het nog een kippesoep voor mij. maar ze lopen hier rond, in hun kleuren, met toeters, bussen, posters, tshirts... sommigen zelfs gekleed in short en volledig WIT geschminkt, met de kleuren van de partij en het logo!! zot he!! op de tv zijn er dagelijks van die praatprogramma`s zoals bij ons. maar ook rclamespotjes van 20 minuten waarin de tegenpartij opsomt wat de huidige parij met zich meebracht: wanhoop, criminialiteit, een daling van de jobs...) en dartegenover natuurlijk wat zij WEL kunnen doen voor dit land. ze stellen dan de kandidaat persoonlijk voor en stoefen hem de hemel in: hij is wijs, integer, goed van zeden ... enfin, vrij bizar, want dat is helemaal NOT DONE bij ons...
wat betreft het project: eindelijk gaan we deftig van start de komende week want we ontmoetten MR Evans! hij is ECHT in een organisatie van HIV en helpt ons degelijk met onze vorming. hij brengt ons in contacten en neemt ons overal mee naartoe. op zondag werken we meestal (iederee is dan bereikbaar want gaat naar de kerk :) ) nu zondag gaan we naar een drop buiten Kumasi, waar ze een hele dag rond sociale vorming en theater houden. spannend! hij heeft ook al een belangrijke film gemaakt en zal er nog maken, met ons erin, on de interculturaliteit te benadrukken. hij is echt super, zo geengageerd en altijd bezig met zijn vorming! vooral goed dat het niet alleen over HIV gaat maar ook over sociale en algemene gezondheidsvorming in gebieden die economisch moeilijk hebben...
we zijn heel erg blij hier terecht gekomen te zijn. mijn droom komt uit: theater om HIV en gezondheid te promoten! en ik mag er deel van uitmaken! m`ani agye! (ik heb vrolijke ogen, lees: ik ben blij)
Hallo allemaal! even afgelopen week samenvatten voor jullie...
Hier is een nieuw seizoen begonnen: een regenseizoen. overdag is het snikheet, brandend (meer dan daarvoor), hoewel de zon gelukkig niet constant schijnt. snachts regent het met bakken. best wel speciaal... trouwens grappig om te zien hoe ze hun korte kroezelhaar beschermen met de plastiekzakjes die je hier overal vindt.
Een nieuwe vrijwilliger van Ijsland is toegekomen in ons huis, haar naam is Thore Thorkillsdottir ;) . het is een lieve, haar accent is echt grappig. ze geeft les op de nieuwe school van Serrif. Samira en Sherrif zijn vreselijk druk bezig, soms zien we hen nauwelijks op een dag. een school opstarten, niet zo evident. binnen twee weken komt trouwens Jenna bij ons wonen, de amerikaanse waar ik het op kamp goed mee kon vinden. tzal raar doen, met vier... en vandaag verhuizen we opnieuw van kamer...
Ik vertelde jullie vorige keer dat ik een lange lijst heb met dingen waar ik al aan gewoon ben, het groeten, het eten met de handen, de uitzichten hier, de insecten en hagedisjes overal... wat ik niet vertelde is dat er een evenlange lijst is met dingen waar ik niet gewoon aan geraak :) het eeuwige vragen naar `Give me... (money, toffee)` komt me de strot uit soms. het dagelijkse vragen: He he obruni obruni! (ze roepen tot je reageert) iedere vijf cm die je beweegt, de armoede ... en nog veeel meer. wordt vervolgd. Afgelopen week had ik het lastig met de cultuurverschillen, het gebrek aan privacy, het niet vooruitgaan van ons HIV vorming, de opdringerige mannen, de oppevlakkigheid... af en toe zal dat wel terugkomen denk ik.
maar intussen had ik een aantal tofe babbels met Youssif, de broer van Sheriff, met Mr Evans onze HIV coach en met Mr Apreku. De laatste man is de district officer, een erg gemotiveerde en toegewijde man die zich op heel veel domeinen inzet. hij stelde voor, na een lange babbel met veel vragen vanuit mijn kant, om ons in te zetten voor twee communities in onze buurt. we zouden dan echt de hele community provberen te bereiken, met community meetings en door alle scholen en kerken te doen. ik was erg blij hiervoor, want: ze gaan ons op weg helpen met contactpersonen plus het betekent dat we niet superver moeten gaan iedere dag en onze tijd verspillen op weg naar de scholen `in de buurt` plus dat we in de diepte kunnen werken (aan gedragsverandering ipv basisinfo fdoorgeven die ze hier toch al weten!) en kunnen terruggaan en evalueren. Dus, de bal blijft rollen en er komt wat beweging in.
Dinsdag was het einde van de ramadan! We gingen mee naar de `openlucht` moskee en zagen de vele moslims bidden. de ijsjesverkopers stonden naast de bidplaatsen en hadden veel succes. na amper een kwartier was het bidden al gedaan :) op straat zagen we hen in hun prchtige gewaden, geel paars, bordeaux, donkergroen, en veel wit! ze zingen en dansen in groepen, twas echt mooi om zien. de moslims hier zijn liberaal. fantastisch om te zien hoe ze erg vreedzaam samenleven met de christenen. ze bidden zelfs samen in openbare gelegenheden. echt waar.
Ik ging o[ bezoek bij samson en zijn school, met een rugzak vol gerief. pff, kvond het niet zo leuk. ik werd hartelijk ontvangen, in veel klassen voorgesteld. het gerief werd uitgedeeld en ik nam wat foto`s, om te tonen aan jullie. maja, ik voelde me zo`n blanke koloniste die ne keer wa pennen komt uitdelen, seg. dus, kwas content als gedaan was. Samson was wel in de wolken en ik moest mee naar zijn huis, zijn vrouw kookte voor ons, beetje speciaal, oa pannekoeken en de local dish. samen keken we naar onze favoriete koreaanse (!!) soap over de koninklijke familie. supermelig, maar ik vind het gezellig :) Da was dus dik in orde...
En de rest ben ik weer vergeten he, haja, Chloe heeft haar computer dus eindelijk kan ik wat langere en volledigere beschrijvingen geven van hoe het leven zich hier afspeelt :)
PS al ooit een kieken gezien dat zonnebaadt?? zooooo grappig! tijdens een van de vele rustmomenten dat ik zat te `wachten` komt ze aanwaggelen, ploft zich neer in de zon, spreidt haar vleugels volledig uit, strekt haar kiekepootjes volledig naar achter en blijft zo ntijdje liggen. ik lag slap he, twas echt geen zicht :)
Quote van de dag: een oude man zegt: ik heb vele zorgen, maar slechts enkele gebeuren echt.
Bybyoooo
beste allemaal,
deze morgen had ik allemaal kleine leuke dingetjes in gedachten om jullie te vertellen, maar floep ineens waren ze weg!! dikke toch!
naast mij zit Sebi, een zwitsere vrijwilliger die met ons de HIv zal doen. ik vermoed dat dit praktisch nog heel wat problemen zal geven want hij woont ver van ons. eerst zag ik ertegenop, maar vandaag hebben we heel de dag samen doorgebracht, ik briefte hem over alles. en twas echt super. ja, hij is grappig en het klikt goed. altijd leuk als je moet samenwerken!
vandaag is mijn MP3-tje uit mijn tas verdwenen waarmee ik mijn lifestories ging opnemen, maar Mr Evans is ervan overtuigd dat hij het me zal terugbezorgen. ikke ook. :)
het onweert hier iedere dag, en het is bloedheet. ik slapen int tzweet en sta op int zweet. heb al een aantal weken af en aan diarree soms met darm en maagkrampen. voor de moment niets ernstigs. ander vrijwilliger shebben huidproblemen, wormen in hun voet, maagklachten, malaria, en andere... wij zijn voorlopig gespaard van die dingen, maar wel met de gebruikelijke afrikaanse ongemakken.
Ik maak hier meer en meer contact af en toe met de mensen rondom mij. ik voel me der goed bij. ik ben veel op de baan. vervelend soms of saai, ja, goh, ik vind het leuk. het geeft met nbeetje rust in dat hectische huis van ons. met Thore alles goed, tis ook een toffe.
morgen gaan we drie dagen naar het platteland, mensen informeren en opnames maken voor de film van Mr Evans... spannend :)
Ik heb een snotvalling. ja echt waar!!! ik snotter en snuit en hoest en nies... tis hier soms nogal winderig en tochtig, en ik had enkele dagen zeer slecht geslapen... mijn keel deed pijn en het was frustrerend mezelf niet te kunnen genezen zoals ik in belgie normaal kan...
Maandag hadden we onze eerste vorming op school! we praatten meer dan vijf uur, en mijn stem was bijna weg!! het was interessant, al hun vragen! ik leg later meer uit wat onze bevindingen zijn. mhet was super samenwerken met chloe, we zijn een goed team. en in de derde klas (we deden er drie op een dag) hadden we echt veel respons en implementeerden we al wat we leerden in de eerste klas! ze vertrouwden ons zo datze zelfs met de lkr erbij vragen stelden over lesbies, sex tussen vrouwen, masturbatie, sexual abuse... ongelloflijk! ze waren elf, twaalf jaar oud! maar dus superinteressant... en leuk :) een hele school die ons ontvangt, roept, echoot van de `obruni! obruni! :)
op naar meer...
BTW: MIJN NIEUW POSTADRES:
(mijn naam)
BOX KS 6317
KUMASI- A/R
Ghana
lieve mensen,
we waren voor de tweede keer vier dagen de stad uit, naar Sankore. deze keer voor het filmen van de film over HIV. Maak je geen illusies, het is geen preventie, maar het zijn eenvoudige verhalen over mensen die HIV besmet geraken door hun dagelijkse bezigheden, het is heel lokaal, het soort filmkes waar ze hier zot van zijn. vandaar dus ideaal om sommige mensen te bereiken op die manier. maar je kan niet voorstellen hoe hier gefilmd werd. de basisscript ligt vast, maar op het moment zelf werd nog beslist hoe alles moest staan, wie waar moest zitten... en op zn afrikaans: iedereen hielp mee denken! bwhaha, twas nogal een ervaring. wij mochten meespelen... dus wij wachten en wachten en wachten. de eerste dag, de tweede dag, de derde.... tja, de vierde dag eigenlijk als we al weg moeten (om op tijd thuis te geraken) roepen ze ons. ze kleden ons met de stoffen hier (prachtig) en we worden meegesleurd naar de plaats. we weten niet wat we moeten doen, hoe we moeten kijken, wat we moeten zeggen. ze zeggen ons de zin voor en die moeten we herhalen. voila, da wast. dank u en tot ziens :) amai, nee, ze vonden het super dat we dit deden, maar wij iets minder. we zijn beiden in staat tot een creatieve en spontane drama-act maar dan wel als we weten welke situatie zich afspeelt... beetje ontgoochelend, maar goed. We moesten dus wel een nacht langer blijven, want we hadden geen vervoer meer naar huis...
Het was een hele belevenis, maar extreem vermoeiend. voor mij dan toch. we sliepen met zes in een miniem klein kamertje, de dames kletsen tot lang savonds. de eerste nacht sliep ik op de grond maar werd gepletwalsd door mijn buurvrouw. gelukkig wou chloe dan op de grond slapen. veel heb ik niet geslapen. bovendien waren er zoveel mensen overal in dat huis en werd ik na een tijd echt horendol van overal mijn naam te horen en mensen die wilden een kletske doen... onze gastheer en gastvrou waren druk bezig met de film en ons eten kwam soms heel laat of niet. niemand kwalijk te nemen, alleen heb ik echt geweten wat honger was, allez :) voor een europeaan dan toch. mijn vriend Ben heeft me op een bepaald moment meegenomen naar een rijst-en kipbar waar we ons rustig konden terugtrekken. hemels gewoon. ons toilet is de douche in het midden van de koer en dat gaf vreemde situaties. soms moest ik in de gietende regen naar het toilet. soms was er geen water om weg te spoelen... het echte toilet was vijf minuten stappen (enkel voor de `rijken` in het dorp). ook opnieuw lastig, soms moest ik in het midden van de nacht, had ik diarree... twas soms gewoon niet mogelijk. dus leert ne mens ophouden, aanpassen, op de tanden bijten...
maar de laatste dag (dat we moesten acteren) had ik echt zo genoeg van alles. ik was gewoon niet aanspreekbaar. de inbreuk op mijn basisbehoeftes had me compleet uitgeput. mijn hoest was verergerd, mijn buik ook, ik had barstende koppijn... na onze reis terug van vier uur, sliep ik de hele middag. eindelijk terug thuis... Zo`n vreemde gewaarwording dat ik soms echt niet in staat ben voor mezelf te zorgen zoals ik dat gewoon ben. gewoon niet kunnen eten, slapen of pipi doen wanneer het nodig is...
wat meer over Sankore? de mensen zijn er hartverwarmend vriendelijk. ik heb genoten van de dagelijkse gezongen gebeden van de hele groep, heb er zelfs een filmpje van. de laatste dag konden we meedoen. zo spijtig dat we de taal te weinig kennen hiervoor. de vurigheid, het enthousiasme, amai, het doet denken aan voetbalfans of scouts op kamp :)
de chief wou bovendien een relatie met mij, maakte dit duidelijk met een speciale handdruk. bweikes. tis een vette dikke vent die niets doet voor zn volk, nee bedankt.
ik heb hier cocoanoten gezien :) ze laten ze drogen en roosteren ze. de pel wordt gebruikt voor iets zeepachtig. ik heb de noot geproefd en ze doet denken aan 70procent chocolade, maar dan zonder de zoetstoffen. best lekker, beetje bitter (nwononwono- lees njunonjuno)... vreemd om te beseffen dat ik de basis proef van een `typisch belgische specialiteit`... terwijl ze hier geen chocolade hebben.
De film die gemaakt is breng ik zeker mee voor jullie want ze zegt zoveel over de bevolking hier. alleen trekt onze prestatie op niets :D
Oh en... ik ben de fufu zo beu dat ik ze niet meer kan eten... niet dat we ze iedere dag eten, maar ik heb er even genoeg van. gelukkig heb ik al enkele afrikanen ontmoet die zelf geen fuf lusten :) dus geen schuldgevoel...
Hallo allemaal,
ja, het was zolang geleden...vandaar de korte update...
drie uur zit ik hier maar de fotos willen niet uploaden! kafra (sorry)!
ons project gaat niet echt vooruit. wat ik een beetje vreesde toen ik hoorde dat we geen organisatie konden `joinen`. het is gewoon niet echt mogelijk dit allemaal alleen te organiseren en op poten te zetten, iets wat toch al niet mijn sterke kant is. ik ben nog altijd op zoek naar andere organisatie die mij misschien kunnen helpen. Het laaste idee vertelde ik jullie al denk ik: we zouden een gemeenschap in de buurt volledig informeren maar ook dieper werken en dus regelmatig teruggaan. nua, sindsdien zijn we daar nog altijd niet geraakt. en vermits de zwitser van superver komt vraag ik me af hoever dit mogelijk blijft. weer iets nieuws zoeken? tkomt nbeetje mijn oren uit. de scholen bezoeken is tijdrovend, we deden er al twee... Het was wel echt boeiend. ook al weet ik niet of het echt effectief is, mensen rondom ons zijn geinspireerd om er iets mee te doen en dat is voor mij de grootste beloning. de vrouwengroepen en jeugdgroepen zijn een miserie om te bereiken. we moeten telkens teruggaan, ze vergeten dat we gekomen zijn. en owee, de ene keer dat we niet konden gaan, waren ze niet content... enfin, nog veel werk voor de boeg hier. ik zie der nog lang niet klaar in. soms vraag ik me af of ik niet te veeleisend ben, maar ik heb mijnverwachtingen als zohard naar beneden gehaald, dat er toch nog iets van mag overschieten? bovendien ken ik anderen die wel erin geslaagd zijn vanalles op poten te zetten hier. tja.. de tijd gaat voorbij, maar ik amuseer me intussen. ik zie veel van de omgeving, we plannen het bezoek aan Lake Bosumtwi volgend weekend en dit weekend ga ik terug naar mijn vrienden in Krokobite. dat zijn dan toch tenminste dingen die ik meegemaakt heb :) Tis een beetje typisch europees gezaag, ik weet het. het is niet altijd gemakkelijk niet europees te zijn. maar we doen ons best ;)
verder krijg ik nog altijd complimentjes met mijn fantastische kapsel haha! zelfs mijn kleren vinden ze prachtig: mijn paars versleten sjaaltje, mijn witte versleten, gescheurde, vuile bloes van tien jaar oud... omdat ik nu eenmaal `blank` ben. raar gevoel.
Chloe was jarig en kreeg van mij iets typisch europees: een ontbijt met muesli en veel fruit :) en genoten dat ze heeft! Jenna woont nu bij ons, samen met Thore in de andere kamer. het is leuk om haar rondom te hebben. ze werken allemaal in de school van Sherrif, en zijn meer betrokken in het gezin dan ikke, wat soms wel een vervelend gevoel geeft. maar ik probeer het los te laten. ik voel me niet honderd procent in dat gezin en het zij zo. ik trek mijn plan zo`n beetje. heb niet echt de behoefte me helemaal te integreren in een gezin.
Chloes laptop heeft een virus, dus nog altijd niet mogelijk om langere beschrijvingen te sturen :)
en ik geniet dagelijks van mijn jawel koude douche... warme douche is niet nodig hier. een koude douche verkoelt voor vijf minuten en ze zijn de heilige momenten van de dag. de meeste afrikanen wassen zich hier twee maal per dag, een volledige douche! nog eens zeggen dat afrikanen niet proper zijn :s De moslims wassen zich zelfs vijf keer.
er zijn omleidingen naar tstad. dat wil zeggen: anderhalf uur ipv een halfuur voor 6 km... we rijden meer over de aarden wegen dan iets anders, met putten, bulten, groot en klein, soms met korte hellingen van 30 procent, ge kunt het u gewoon niet voorstellen...
Wie denkt dat ik de Nederlandse taal vergeet, vergist zich. hier rijden auto`s rond van nederland, en van duitsland. ik zie regelmatig: `altijd n prettige kennismaking` en ` sterk in elk merk` en meer spreuken van dees. bovendien kom ik dagelijks nederlandse kranten tegen. ja echt waar! onlangs was mijn brood gewwikkeld in een nederlandse krant, ge kunt u mijn vreugde voorstellen! en twas dan nog de die van mijn verjaardag dit jaar {grijns}
Mijn MP3recordertje waarmee ik de levensverhalen van mensen ging opnemen, is verdwenen. beetje mijn eigen schuld, te goed van vertrouwen. ik weet nog niet wat nu gedaan...
ik laat jullie, mijn hoofd vol visioenen van Belgie. ik heb de periode voor ik kwam zo intens beleefd, dat een enkel beeld zo sterk is, en genoeg om een traan te laten ontspruiten uit mijn kijkorgaan... Hou me op de hoogte van jullie plannen of dromen of bezigheden, enkele zinnen zijn al super. ik probeer zoveel mogelijk te beantwoorden!
Ik mis de belgische humor :( echt, de afrikanen lachen veel, maar hun humor is toch serieus anders dan de onze...
warme knuf allemaal
Beste allemaal!
Vorig weekend was ik een beetje gekraakt toen ik jullie schreef, vandaar de focus op wat hier soms nogal tegensteekt. Vandaag wil ik benadrukken wat hier allemaal wel goed gaat... Korte illustratie over mijn dag tot nu toe:
Tijdens het aanschuiven in de rij voor een trotro naar Kumasi, geraak ik aan de klap met Awudo, een moslim met ouders uit Burkina. Hij spreekt Bambara en Twi, ook Fanti (een soort dialect van Twi), Engels en Frans. Hij is verzot op reizen en is aan het sparen om naar Mali en Cote d`ivoire te gaan. Het is altijd interessant om met zulke mensen te praten! Hij leert me nog enkele woorden Bambara (de taal die ook Siaka en zijn vrienden spreken), betaalt mijn trotro (!) en belooft me te komen opzoeken thuis...
Als ontbijt koop ik BOFRE (een soort oliebol, mijn favoriete versnapering), ja ik weet het: vettig maar tvult tenminste! En terwijl ik naar het internetcafe stap hoor ik zoals gewoonlijk praten over mij: `he!` `he, obruni (blanke)!` `Hey, white woman!` Of sommigen babbelen over mij, denken dat ik het niet weet. Zo hoorde ik `...obruni...bofre` (toch heerlijk als je wat van de taal verstaat!!). Dus, ik draai me om, kijk de man recht aan en zeg: `aani, me pe bofre!` (ja, ik hou van/eet graag bofre). De reacties zijn altijd zalig: gegiechel, geklap, geroep... En dat vind ik fantastisch hier. altijd opnieuw geniet ik! Ik loop mee met de man en hij zegt de volgende keer bofre voor mij te kopen :) Zijn ze niet fantastisch?? Intussen versta ik lang niet alles, maar toch al woorden hier en daar. ik vind het heerlijk om mensen aan te spreken, meer te vragen, naar betekenissen, nieuwe woorden of gewoon te antwoorden wat ik denk dat ze zeggen. gewoon je poging is al genoeg om mensen te entertainen :)
in het internetcafe wil ik mijn kaartje gebruiken va de vorige keer toen er internet uitviel. helaas werkt het niet meer (moet normaal wel werken), de dame geeft me een halfuur gratis (allez... :) ) Het internet werkt niet en ik vraag om hulp. intussen vind ik dat de kabel niet goed inzit, dus tegen dat de man komt, is het al opgelost. De man lacht en zegt: `dat is nu waarom ik je zo graag heb. ` Hah! Mijn dag is goed zunne...
Wat ook heerlijk is, altijd als we s`avonds terugkomen van stad, in het donker, zijn er minstens wel drie mensen die zeggen: `akwaaba` (welkom). Da`s echt tof zunne!
Super hier is het buitenleven, jullie kunnen zich dat niet voorstellen. Ik ben er nu al wat aan gewoon geraakt, maar in het begin moest ik vree kijken. Om zes ur is het hier altijd donker. Maar de vele kleine winkeltjes, allez, verkopers op straat gaan nog lang niet naar huis. Ze steken een olielamp aan. Jan en alleman loopt buiten nu, het is gewoon te warm binnen. Het is zooo gezellig op straat! straatlichten heb je hier niet, wel de vele olielampjes. overal is lawaai, op vele plaatsen wordt swingende muziek gedraaid. Hier wordt dat altijd op straat gedaan, met grote boxen! ondenkbaar in ons braaf en stil landje. maar hier is dat gewoon super voor de sfeer. Allerlei hapjes kan je eten: gefrituurde yam (cfr patat) met pepersaus (gesmashte pepertjes), gefrituurde bananen (die twee zijn mijn favorieten!), gedroogde vis, vlees op een stokje, allerlei soorten maaltijden zoals gefrituurde rijst met kip en groentjes (eten ze hier zoals wij onze belegde boterhammen) bofre, nootjes, gegrilde plantain (een ander soort banaan, die grote dikke groene die je in de colruyt en afrikaanse winkels vindt), cake, vleestaart, bonen, verse appelsienen, bananen, kokosnoot of ananas en mango,... er komt geen eind aan. Ik proefde een kokosnoot: ze hakken het topje eraf en dan kan je het sap drinken. das een beetje als watermelk. dan hakken ze alles in stukken en de kokosstukken kan je gewoon aftrekken. ik was ontgoocheld want het smaakt niet speciaal. de textuur vind ik zelfs niet zo smakelijk. tis niet te vergelijken met bounty hoor, veel neutraler. maar goed, ik heb het geprobeerd :)
Ook al gaat ons project maar gradually gradually, of zoals Els haar buik, doyi-doyi, ik ben graag buiten, onderweg. Ik geniet van de mensen hun reactie op het beetje taal die ik spreek, de vele kinderen die ons hand komen nemen, een klap op onze poep geven, verlegen zwaaien vanachter de mama... Ik heb minder last van ambetante mannen :D maar weet er ook beter weg mee. Alsik door de stad loop heb ik al enkele vaste vrienden die ik altijd groet: Ama Seewa die gefrituurde yam verkoopt,de vrouw van de stoffen, de vrouw die zeep verkoopt,enz. Geestig zu :) Intussen ben ik verzot op de plaatselijke tophits hier die we dagelijks op straat horen! Meer en meer vind ik hier mijn draai (ja, ik weet het ik blijf het zeggen, maar twordt ook steeds beter) en ik voel me diepr en dieper wegzakken in de cultuur. wat niet wil zeggen dat ik hier blijf plakken of dat ik jullie niet mis!
Dit weekend was ik drie dagen in Krokobite, een reis van 16 uur al tesamen. Ben ik zot? ja, nbeetje. zo`n afstand doen op die tijd en om vrienden te zien... ja, misschien. Maar ik had het nodig even alleen onderweg te zijn, even te reizen, even tot rust te komen aan de zee, even...
En herinner jullie Siaka, mijn goeie vriend en zijn andere Burkinabe vrienden? ik overnacht in het kleine kamertje van Siaka. Het doet me deugd geen toerist te zijn, maar gewoon eenvoudig tussen hen te leven. ik betaal voor de ingredienten van het eten :). Siaka speelt kora, balafon, djembe en dundunba (das echt wel veel!). hij maakt ook instrumenten zelf. Samen met zijn vrienden spelen ze af en toe in de buurt, of geven les aan geinteresseerden. Ze hebben kamers naast elkaar, maar zitten bijna altijd buiten, altijd bezig met muziek. Siaka kookt zelf en het is nogal verschillend van het ghanese eten, een stuk lichter en erg lekker. We maken buiten eten klaar, op twee stovekes met kolen. we eten uit een grote kom, met onze handen. de kiekens eten de gemorste rijstkorrels. Het is zodanig eenvoudig dat ik me hier supergoed voel. Ik geniet van het taaltje (bambara) dat ze spreken en van de muziek die Siaka zingt. Ik speel in de zee (lekker warm water, onbetaabaar in Belgie) onder de palmbomen. ik doe nogal wat denkwerk over een aantal vragen die ik mezelf stel, zoals : wat bracht me hier? hoe zie ik mezelf hier ? wat bevalt me aan mezelf? is mijn leven anders hier dan thuis? Enfin, de mensen die me kennen, weten dat ik dat graag doe, zo mijmeren :)
savonds is er de reggae avond in het gastenverblijf en er wordt life gezongen. niet slecht! Maar er zijn een heleboel blanken en ik betrap er mezelf op dat ik niet graag in hun gezelschap ben. Ik vind de afrikanen zo mooi dat ik de blanken ineens nbeetje lelijk vind... Bizar!! ik hou zo van de taaltjes, de expressie, de maniertjes, de klankjes die ze hier voortbrengen dat die van de blanken mij bijna irriteren. ja, wij hebben een heleboel maniertjes en bewegingen en houdingen waar we ons niet van bewust zijn dat ze echt cultureel aangeleerd zijn. Best grappig! maar dus, ik vond het echt vreemd van mezelf dit te realiseren... Tegelijk gaf het me een warm gevoel omdat het zoveel zegt over mijn verblijf tot nu toe twee maand.
ik heb het gevoel dat de tijd wat stilstaat, nu op twee maand. het lijkt lang en tegelijk kort. ik voel me hier meer thuis, blijkbaar al meer onderdeel van de afrikaanse wereld dan de blanke wereld nu... maar jullie zijn nooit ver weg. Alleen als ik visioenen heb van ruimtes of mensen in Belgie lijken die nu zo irreeel. ik ben zo gewoon aan de afrikaanse huisjes, straten, winkels, mensen, stoffen, klanken, muziek, geuren...
Ik stuur je een beetje van onze warmte, want ik hoor dat jullie daar afzien. Ik hier soms ook maar de andere richting :) Ik ben bruin verbrand van aan de zee... Mmm, wat gemeen van mij :)
gegarandeerd ben ik weer een heleboel vergeten te zeggen :)
Een warme zegen, bedankt om te luisteren, bedankt om te reageren, bedankt om mee te leven. Het ga jullie goed, laat je niet teveel frustreren door al je werk, slow down. op alles wat hier niet marcheert of verandert zeggen ze: NO PROBLEM! Altijd als ik zeg: `jamaar eu, is dat niet...?` Ok, no Problem! In gedachten stuur ik het naar jullie allemaal.
Dikke kus
Aniche! (Bambara voor `tot later/welkom/dankjwel` -alles ineen)
Vandaag is de dag! Superspannend!
Iets wat ik niet verwacht had, maar wel logisch is, is de grote betrokkenheid van de Ghanezen met Barak Obama. Er zijn liedjes gemaakt over hem (haha), mensen dragen t-shirts, pins en vlaggen. Iedereen volgt met argusogen de verkiezingen, de kranten spreken er dagelijks over. zijn populariteit is groot, iedereen wil een zwarte president voor Amerika :) En niet enkel de Ghanezen. We duimen voor Barak en voor een nieuwe ommekeer morgenochtend in de menselijke geschiedenis!
Ik had niet verwacht dat men hier zoveel met de wereldpolitiek bezig was. Dat is confronterend, vooral met mijn eigen vooroordelen.
Yebeshiya (see you later)
Groot was de vreugde (ook van mij: Joehoee!!): al vanaf 5u werd het nieuws verspreid, de netwerken superbelast :) Het is een eer deze grote dag te mogen meemaken in een Afrikaans land :) `Have a nice Obama-day`, wensten ze hier elkaar... De verwachtingen zijn groot, maar de Ghanezen zijn verre van dom: in de krant schreven ze dat deze president niet de problemen van Afrika kan oplossen, dat de Afrikanen dit zelf zullen moeten realiseren...
Ik had mijn eerste dansles hier (prive, haha) en het was super. nog meer gezweet dat ik normaal doe.
De sfeer tussen mij en Chloe is gespannen, we leven te dicht op elkaar en verschillen teveel. Hopelijk verbetert dit een beetje. Ik besef hoezeer ik mezelf weer in bochten wring om conflict te vermijden, de ander te `pleasen` en vooral niet de `verstoren`. en toch blijkt dit het geval. Ik ben de moedige om gesprekken hierover te beginnen, maar helemaal opgelost is het niet. Ik voel wel nu dat ik de oudste ben, ook al vond ik mezelf in het begin maar een klein zaadje naast haar. Soms verlang ik alleen in dit gezin te zijn. Als zij niet bij mij is, merk ik dat ik veel ontspannener, losser ben naar de rest en meer lach. Moeilijk nu, want het zijn gewoon de persoonlijke verschillen tussen ons. Nog drie maand te gaan :)
Heb jullie nog veel meer te vertellen over afgelopen weken, maar het internet is vreeeeselijk traag, en mijn overzicht (want ja, anders vergeet ik vanalles) ben ik thuis vergeten...
Ik heb gehoord dat het zo slecht gaat met de economie en de banken. waarschuwen jullie me als ik mijn spaargeld van de bank moet halen?
Verder alles ok. binnenkort verlaat Jenna ons en keert terug naar Seattle, gaat Thore op reis in Ghana voor twee weken. Dan zijn chloe en ik alleen thuis. Benieuwd wat dat gaat geven.
Mijn gezondheid is in orde, af en toe toch last van een lelijke waterige diarree, maar altijd komt alles terug op zijn pootjes terecht, zonder zware medicatie. Voorlopig kan ik alles oplossen met geduld en de tijd zijn gang te laten gaan.
Dit weekend blijf ik voor het eerst thuis, rustig. Het zal deugd doen. Volgende week moet ik wat inhalen wat jullie nog te goed hebben.
Wens jullie allen het aller allerbeste, vanuit de warme tropen!
xxx
Dag allemaal!
jaja, moeilijk om te beschrijven wat hier dagelijks gebeurt, zucht :)
ik wil jullie nog vertellen over ons weekend aan het meer Lake Bosumtwi. Een meteorietinslag vormde dit natuurlijke meer, van 25 vierkante meter. Het is er echt prachtig, enkele mooie foto`s op komst. Natuurlijk niet enkel mooi. We moeten een tol betalen aan de politie om te passeren, geld aftroggelaars. Daarna vraagt de zogezegde chief van het dorp een bijdrage, maar we houden voet bij stuk, want we weten dat dit geld nergens naartoe gaat. Een gids wil ons rondgidsen (maar veel is er niet te gidsen) voor geld... We worden er een beetje moe van. Meer dan normaal (maar logisch) vragen alle mensen, jong en oud, ons: "obruni, give me pen!" Iedere stap die we zetten... We `vluchten` terug naar ons gasthuis (een eenvoudig en goedkoop verblijf waar we met vier in een kamer slapen). Een hele klim naar boven in het midden van de dag. Prachtige zichten, maar nog nooit zo gezweet van mijn leven. De volgende dag wandelen we naar hetvolgende dorpje, op zoek naar een plaats om aan het meer te zitten. Enkel een superdeluxe toeristenstrand geeft toegang en na een lange zoektocht in de buurt daarrond, gaan we uiteindelijk toch naar daar. Betalen om op het strandje te liggen... er zijn hangmatten en zetels, het water is vuil en troebel, de grond is modder... Echt op ons gemak zijn we niet, en al gauw gaan we door naar huis. we moeten een heel eind terugwandelen en opnieuw in de vlakke zon. Mijn drie huisgenoten betalen de prijs `s avonds al: hoofdpijn, kramp, diarree. Ik ben de dag erna ziek. De zon is `tricky`. Je voelt niets en drinkt water maar toch ben je aan het uitdrogen...
Ik vertel jullie later nog meer over het blank toerisme.
Vandaag met Agnes en Sebi naar `sex workers` geweest: de vorming gegeven en daarna condooms uitgedeeld. Het was boeiend. Ik besef dat Chloe en ik een zeer goeie vorming ineengezet hebben en dit zeer goed geven in de klas met de nadruk op interactie, vragen, toetsen e.d. (wat ze in de scholen en dus de vorming van Agnes ook niet gewoon zijn, enkel de informatie-overdracht telt en dan de hoop dat iets blijft hangen...) Dat gaf me een erg goed gevoel. Het is wel schrijnend om er rond te lopen. In het midden van zo`n kwetsbare groep is de vorming en de condooms meer dan nodig! Degene die in kamers blijven (roamers) vragen 2 tot 3 cedi (1.5 euro) per keer. Ze wonen in kamers van 1 op 2 meter, met een bed, tv en wat persoonlijke spulletjes... De een na de ander. We zagen tienermeisjes... Agnes doet dit werk al tien jaar. Onze Moeder Theresa.
Dit weekend blijf ik voor de eerste keer echt thuis. Zaterdag ben ik de hele dag samen met Carole, een Zwitserse waarmee het echt goed klikt. Zondag lees ik een boek dat ik van Jenna leen en ik geniet. amai, twas tien maand geleden dat ik een echt boek gelezen heb :) De hele dag ben ik niet uit de zetel te krijgen. De rest doet ook alles op tgemakske. s` avonds spelen ze spelletjes met de kinderen die Chloe zelf maakte en Patience. De sfeer is erg gezellig. We eten allen samen op de grond (is erg gebruikelijk hier), op het tapijt. Auntie is verslaafd aan de reality en music shows op televisie, dus daarna is de hele kamer gevuld met muziek en dans :) Jah, ik kan niet stilzitten op zulke ritmes, he. Net zomin als Hassan (die ik nog nooit heb zien dansen) en Auntie, beiden heupwiegend en shakend. :) Heerlijk, want dat doe ik thuis ook :) Voordeel is dat ze hier een erg grote living hebben! Het leuke is dat ik hier dagelijks dans en beweeg want hier is altijd en over constant (bijna) muziek. Ik ga dit erg missen thuis, wat een verschil met onze muisstille straten. Stilaan geraak ik hier gewoon aan het eeuwige lawaai en altijd tussen mensen zijn...
De laatste keer dat ik het internetcafe uitkwam, liep ik op de markt en zag de grijze wolken. o-ow! ik zag de mensen rapper wandelen en sommigen al hun spullen bedekken met plastiek. En ja hoor, ineens: DRASH! Ik help nog vlug een dametje met haar wcrollen en kookpotten te bedekken en begin dan te lopen. "Bra! Bra" (Kom) Drie dames roepen me vanonder hun paraplu, ze verkopen eieren met peperaus. Ik mag bij hen onder de paraplu staan. De dame veegt mijn gezicht af met een handdoek! Na een tijdje loopt het water toch onder paraplu, en de wind blaast hard. Ik geraak doorkleumd. Ik beslis om toch door de regen te lopen dichter naar mijn vertrekplaats naar huis. Ja, ik begin te lopen en moet de busstatie oversteken die zo`n halve km diep is en halve km lang (gigantisch). Amai! En plezier dat ze hebben! Natuurlijk staat iedereen al onder een afdak, niemand loopt door de gietende regen behalve... een obruni! Overal rondom en voor en achter mij hoor ik mensen roepen en lachen en doen. amai zulle. Ik heb nogal voor entertainment gezorgd! Uiteindelijk geraak ik er en mensen noemen mijn (Ghanese) naam (hoe weten we die toch?). Ik zie er niet uit. volledig doorweekt, haar in piekels, kletsnat gezicht, je kan me uitwringen :) Ik bibber van de kou waarop enkele mannen: "kom hier, ik zal je verwarmen." Ja, hallo :) Na een tijdje mensen zien vechten voor een trotro stopt een grote bus. Er is altijd wel iemand die erop toeziet dat ik `veilig` kan opstappen, wat echt fantastisch is. De vrouw naast me houdt een plaatsje vrij en samen helpen we de baby`s, kinderen en wat ze allemaal op hun hoofd dragen en bij zich hebben om te verkopen, op de bus dragen. Als we wegrijden, hoor ik nog mensen roepen: Ama Seewa! (mijn Ghanese naam dus). Ongelooflijk :) Ik heb het koud langs de buitenkant maar warm aan de binnenkant...
Ok, ik heb dit al eens uitgelegd dacht ik, tot mijn frank -euro- viel dat het op de computer was van Sheriff en jullie dit dus nog niet gehoord hebben.
Obruni, Obruni! noemen ze ons hier. Dagelijks hoor ik het tientallen keren. Het betekent zoveel als witte persoon. Maar hier wordt het helemaal niet als negatief beschouwd, Integendeel, het is gewoon een roepnaam om je aandacht te trekken. Daarna zwaaien of roepen de mensen, of groeten je. Heerlijk, de verbazing, en vaak vreugde op hun gezichten als we lekker stout antwoorden: `O, Bibini, ete sen?` (He, zwarte persoon, hoe gaat het met je?) Jaja, ze klappen in hun handen, lachen, dansen of roepen: `Eiiiij!` Grappig, grappig :) Ik dacht eerst dat Obruni stond voor blanke, of Westerling. Maar grappig vooral is dat ze alle mensen die witter zijn dan hen `obruni`s` noemen, ook de Jappaners, Zuid-Amerikanen en Noord-Afrikanen :) Terwijl voor ons een kleurling iedereen is die bruiner is dan ons, zoals Jappers en Noord-Afrikanen (die dus kleurling zijn in het ene land en wit in het andere land) :D
Het ga jullie goed, al mijn fans!
En stop eens met veranderen, kindjes te krijgen en te verhuizen naar het buitenland of verre reizen te maken! :D Maar nee, Merel, zoals mijn `vader` hier zegt: The only constant thing in life, is change...
Als ik mijn mails open, schrijft Marjan me dat ze op in Spanje gaat wonen en werken, voorgoed. Ik laat het nieuws even bezinken.
‘s Avonds op mijn matje (we slapen nu met vier in een kamer, drie in bed, ik op de grond), gewikkeld in mijn zijden slaapzak denk ik: “Ik ben blij voor haar, ik ben blij voor haar, ik ben…Wat moet ik zonder haar? Alles wat we samen deden en vertelden, schiet door mijn hoofd. Picknicken in de Bourgoyen, tientallen theetjes, Griekenland, spiritualiteit, edelstenen, energie en straling, jongens … Wat delen we veel! Met wie moet ik dat nu doen? Niemand kan haar vervangen.” Ik woel en draai. Een intens gevoel van gemis. “Ik kan zelfs geen afscheid van haar nemen!” Mijn rusteloze ziel piekert van links naar rechts, van boven naar onder. Mijn wereld hier is zo anders, maar even ben ik terug thuis. Ik denk aan Sarah en Nicolas die misschien naar Canada verhuizen, naar Danny die wellicht in het buitenland doctoreert. “Wat als niemand meer overschiet als ik thuis kom? Hey, niet weggaan!” Een lichte paniek van eenzaamheid overvalt mij. Een traan rolt langs de linkerkant, tegelijk met een langs de rechterkant. Huh, vanwaar komt die verlatingsangst nu ineens? Ik rol me op als een embryo. Voor de eerste keer verlang ik naar een paar troostende armen om in weg te zinken, even de angst, het verdriet en het gemis niet te voelen.
Om 23u beslis ik een andere coping-strategie te proberen. Ik lees verder in het boek van Jenna. Mijn hand grist naar de koekjes die ik voor een keertje in huis heb gehaald :-) De een na de ander verdwijnt. He, die vreet-en-vergeet-strategie is lang geleden! Ik vind geen antwoorden, maar ik lees en lees totdat… LIGHT-OFF! Door het onweer is er alweer een electriciteitspanne. Het is stikkedonker en ik moet helaas mijn nachtelijke ambities opgeven.
Marjan, ik ben zo fier op je, dat je deze beslissing kon maken. Ik wens je ALLERALLERBESTE: heel veel succes in wat je daar realiseert, een warme plekje waar je je thuis voelt, toffe vrienden die je helpen (meer heeft een mens niet nodig)! Mijn hartje is een beetje bij jou. En al gauw kom ik je eens bezoeken, want een afscheidsknuffel heb je nog tegoed! Ik stuur je een warme zegen!
Hahaa! Vandaag schrijf ik naar jullie in mijn nieuw kleedje. Twee kleedjes en een top met broek heb ik gisteren eindelijk kunnen in mijn kleerkastje leggen :) `t Is wel geen zicht zo, mijn doortrapte slunzen van slippers (maar very local), mijn bruine voeten (beetje zonbruin en een dikke laag vuil :D), mijn helaas nog altijd melkwitte benen en mijn haar dat nog altijd bijgeknipt moet worden.. Maar mijn kleedje maakt alles goed natuurlijk.
Twee trotro-verhalen van vandaag:
In de eerste helpt de mate (persoon die achteraan het busje zit, de deur telkens opendoet en het geld ontvangt) een dame met al haar gerief uit te laden. Wellicht kookt ze eten om te verkopen op straat, want ze heeft in haar gietijzerenkom die ze op haar hoofd draagt, vanalles zitten. Bij het uitladen, vallen blikjes tomatepuree en makreel op de grond. Ik help haar, waarop de mate zegt: God bless you. Ongelooflijk hoe rap je hier een zegen van God ontvangt.... Hij geeft me het geld terug voor de trip. En het is niet dat het hier voor het rapen ligt... Opnieuw ben ik ontroerd door de gulheid en dankbaarheid van sommige mensen.
De tweede, daar vraagt de mate me drie keer de prijs van de trip :) Maar hij is jong. En hij heeft pech dat ik de prijs ken. Haha! Bovendien helpen de mensen rondom als er een te hoge prijs gevraagd wordt. Ze gaan dan heftig in discussie, grappig. Het is een van de eerste keren dat iemand probeert te foefelen. Ik gebruik graag de trotros. Ze zijn meestal zo eerlijk als goud, in tegenstelling tot de taxi`s.
Soms kletst de realiteit hier hard in het gezicht. Ik kijk naar Miki die hijgend en puffend in de living komt wandelen. Vijf minuten rust voor hij verder kan. Zoals je misschien wel kan zien op de foto`s is hij erg bleek, in vergelijking met de rest van de familie, zelfs zijn haar. Vreemd om te zien. Een toertje rond het huis en zijn lichaam kan niet meer. Hij is pas elf. Het gaat er niet op verbeteren. De onderzoeken zijn te duur, laat staan operaties. We vragen ons af hoelang zijn lichaam het hier zal uithouden, wat er met hem zal gebeuren, hoe zijn toekomst eruit ziet...
In de keuken zingt Sherrif, terwijl hij de eieren bakt, een populair lied dat in alle christelijke kerken gezongen wordt. Ik moet lachen, wie had dat verwacht uit de mond van een true moslim? Maar zo gaat dat hier.
Agnes gaf ons een serieus compliment met onze vorming. Ik ben gelukkig. Soms vergeet ik terug te kijken naar het begin en wil ik alsmaar meer en beter. Maar als ik terug kijk naar het begin, hebben we een lange weg afgelegd. We zeggen veel tijdens die 90 minuten, leggen veel uit, leggen goeie focussen, gebruiken goede voorbeelden. Toch blijft mijn grootste vraag over de effectiviteit. We hebben geen tijd om na te gaan of ze effectief kunnen herhalen wat we zeiden (vaak is dit niet het geval), we hebben geen tijd om ze actief te betrekken, of dieper in te gaan op alle vragen (we proberen dit wel, maar lukt altijd maar deels). We gaan niet terug naar de scholen, waardoor we dit niet kunnen realiseren. Versta me niet verkeerd, ik weet en ben blij dat onze vorming goed ineen zit en we veel doen. Ik ben er zelf fier op. Maar echt iets bereiken doen we niet. Ik ben me pijnlijk bewust hoeveel info maar blijft `hangen` als iemand iets komt vertellen...zeker als het gaat over wat je als jongere `moet` doen...
Een ander verhaal: Volgende week een afspraak met PPAG. Dit is de NGO-organisatie die ik wou vergezellen voor ik kwam en waarvan ICYE zei dat ze al een vrijwilliger hadden. Ze werken rond vorming over alles dat met gezondheid te maken heeft, echt alles. Ze focussen op communities, vrouwen en jongeren. Ze leiden jongeren op om rond te gaan en andere jongeren in te lichten, via allerlei activiteiten. Ze spelen toneelstukken in de dorpen om mensen te betrekken en te informeren. Jaha, ik heb ze gevonden! Toch nog! En ook al kan ik wellicht geen deel uitmaken van de toneelstukken, ik mag er enkele bijwonen en kan helpen met de scripts! Ik geef niet op ;)
De spanningen tussen Chloe en mij zijn eindelijk verminderd. Na een moeizame en zwijgzame week tussen ons, werd het me echt teveel. We leven te dicht om dit te (ver)dragen. Ik lichtte haar in over mijn gevoelens omtrent haar gedrag, stelde de vraag naar communicatiemisverstanden die ik ervaarde. We hadden een redelijk goed gesprek waarvan de details net iets te persoonlijk zijn om op internet te zetten. Mij werd vooral duidelijk dat we onze koppigheid, ons leider-zijn, onze felheid en sterke persoonlijkheid delen, maar dat we voor de rest nogal wel verschillen. Ze is nuchter, uiterst realistisch en pragmatisch, en EIST voor alles een duidelijk en to the point antwoord. Wat net iets minder op mij van toepassing is :) Ze wil meer en meer antwoorden en informatie rond HIV, wat eigenlijk niet nodig is voor onze al zo beperkte vorming. Maar tis een echte (en een goeie) wetenschapper. Meer en meer vragen, meer en meer wil ze weten. Alleen kan ik haar niet volgen. En nu heb ik daar vrede mee. Het gesprek moet toch iets veranderd hebben, want ook al zijn we niet de dichtste vriendinnen, ze praat terug tegen mij, kijkt me terug aan :)
Jah, en voor de rest moet ik verwijzen naar mijn persoonlijk dagboek maar dat ligt hier :)
Bedankt voor de aandacht en tot de volgende keer!
Gisteren naar een afscheidsfeestje geweest van een Zwitsers meisje. Doet me altijd een beetje denken aan en verlangen naar thuis en mijn terugkeer... Het was te laat om terug te keren en dus keerde ik met Kate, en Eva terug naar het weeshuis waar ik al enkele keren bleef slapen. Compleet blut :)
Vanmorgen dus geld moeten lenen om naar stad te komen.
Normaal hadden we een school te bezoeken, maar gisteren toen ik belde, kon ik de man niet bereiken. geen school dus vandaag... Dan maar naar Agnes. Ow, Agnes komt pas tegen 14 uur naar het bureau. Dan maar mijn officieel document gaan halen om te mogen lesgeven in een bepaald soort scholen (die we uitkozen omdat ze dichter bij Debi`s woonplaats liggen). Het is de vijfde keer dat ik kom en ik hoop dat het papier eindelijk in orde is. Na een dik halfuur wandelen van de bushalte kom ik toe. Mike, die met mij wil trouwen, vertelt me dat de man in charge eerst wil weten welke scholen we doen (kon hij dat niet de vorige keer vragen??) voordat hij tekent. De man in kwestie is er zelfs niet. Of ik wil wachten tot hij er is (twee uur later). Pf, niet echt. Ik schrijf het telefoonnummer van Mike en zal hem wel bellen later op de dag. Ik wandel terug een dik halfuur naar het bureau van Agnes, in de hoop dat iemand van haar andere staff er is. Nope. Dju. Ze pakt de telefoon niet op. Ok. Dan maar naar het internetcafe, wat verloren tijd inhalen. Ik had nog een uur tegoed, wat goed uitkomt want ik heb maar 2 cedi`s voor de hele dag. als ik toekom: light-off! Niets te internetten... Zucht :) Dan maar op zoek naar een ander internetcafe. Gelukkig vind ik een die op reserve werkt. Voila: mijn dag vandaag...Hopelijk is Agnes straks op het bureau, daar ligt nog wat werk te wachten op ons. Zinvol werk? Vrijwilligerswerk? Ik ben blij dat mijn persoonlijke doelen gericht waren op ontmoeten en babbelen met veel mensen en veel omgevingen zien en ervaren, in plaats van iets te DOEN. Maar het is nog altijd even puffen onder de Europese wolk die rond mij blijft hangen. We blijven Europeanen. Zoals Mr Evans zei: ik ga nooit in het midden van de straat met een blanke beginnen babbelen, ze zijn altijd OP WEG NAAR ERGENS en ik wil hen niet storen. :) `t Is waar. Ook al maak ik tijd voor een kletske hier en daar, tis altijd als ik ergens onderweg naartoe ben.
In het weeshuis zijn twee Deense meisjes toegekomen die veranderd zijn van project omdat het vorige zo smerig en onhygienisch was, dat ze constant ziek waren. Stiene heeft nu nog altijd malaria. Line heeft een blaasontstekening, net als Saana. De helft van de groep heeft een soort extreem besmettelijke excema. Iedereen heeft diarree... Ik ben toch weer even dankbaar dat ik in goede gezondheid ben!
Het is spannend om hier te zijn deze tijd. Verkiezingen zijn vaak een speciale gebeurtenis, eens je buiten west-europa bent. De kranten schrijven dagelijks hun mening, ik zie praatshows op televisie zoals bij ons. In stad rijden van die jeeps rond vol fans in t-shirts, met vlaggen, de partij-liedjes weerklinken overal in de straat. En luid, verdikke: op dit moment passeert de NPP- een geestig melodieken- met bassen die aan een fuif doen denken. Mijn toetenbord trilt mee...
De spanning waarover gesproken wordt, is vooral tussen NPP (nogal serieus rechts) en NDC (eerder links-vraag me geen details ;-) ). NPP heeft vooral veel geld ter beschikking en is dus ook overal duidelijk meer aanwezig... Ze gebruiken veel van hun geld voor shows, liedjes, populaire aanbiedingen en zichzelf zichtbaar maken, niets echt iets constructief. Herkenbaar?
De geschiedenis van de ontwikkeling van NPP en NDC vertel ik wel als ik thuis ben, wegens te ingewikkeld. Maar de asante-streek, waar ik mij bevind, is serieus NPP getint. Het Noorden, waar zich vooral moslims bevinden en dat beduidend armer is (zowel in vruchtbare grond, als bevolking, als grondstoffen, als education en gezondheid...) is grote NDC aanhanger. Conflicten tussen Noord en Zuid doen zich geregeld voor en de kloof tussen rijk en arm groeit, helaas samen met de kloof tussen etnie en religie. Men verwacht rondom de verkiezingen heel wat opflakkeringen in het Noorden. Dagelijks wordt opgeroepen (via priesters, chiefs, via krant en televisie) voor vredevolle en verdraagzame verkiezingen. In de krant lees ik vb: `Verkiezingen- nog 21 dagen te gaan- Laten we samen de verkiezingen vredevol doormaken en tolerantie tonen voor wat de uitkomst ook mag zijn.` Op televisie worden beelden getoond en teksjes als: `Als je denkt dat vrede veel geld kost, probeer oorlog eens.` Of: `We herinneren ons allemaal wat in Kenya gebeurde en hoe fragiel de vrede is.` Ghana is erg fier op zijn vredevolle geschiedenis (een unicum ivm de landen rondom) en het is een van de eerste dingen die ze je zullen zeggen als ze een kletske doen met je: Do you like Ghana? Ghana is a peaceful country!` Dus ze zijn erg gevoelig voor het behoud van de vrede.
Ik vind het super hoe ze het aanpakken. Een ding zien ze echter over het hoofd: al die oproepen zijn standaard in het Engels (tv en krant), maar het Noorden, waar de meeste spanningen en conflicten zich bevinden, is tegelijk het minst gealfabetiseerd (dat is deel van de oorzaak van de spanningen natuurlijk), laat staan dat ze Engels vlot beheersen, kranten lezen enz. ...
De verkiezingen zijn 7 december, een tijd waarin ik zal rondreizen met twee Belgische vriendinnen. Spannend.
Drie weken geleden (begin november) stap ik een van de supermarktjes binnen (Kumasi heeft er drie). Ik passeer de twee mannen die de rugzakken bijhouden. Mijn adem stokt. Flonkelende lichtjes overal, lichtslingers, decoratiekransen in geel, rood en zilver, kransen met `Happy christmas!` op en... plastiek kerstbomen (natuurlijk)! Aaaah! Dit moest ik helemaal niet zien. Ik ben helemaal niet in kerststemming. Het is 35 graden buiten en bovendien nog twee maand tot kerstmis... Kunnen ze ons niet gewoon met rust laten? Al die Britse brol en kitsch... Ik weet niet hoe rap ik de supermarkt uitgeraak. Ik betaal. De kassiersters werken haastig. Ik groet de mijne, maar ze groet niet terug. Geen tijd. Wat ee verschil met de mensen op straat. Ik passeer de vrouw die alles in zakken steekt en laat mijn ticket (ieder product wordt gecontroleerd) afstempelen. Daarna passeer ik de twee controleurs op hoge stoelen die nogmaals mijn ticket controleren. Amai zulle, zoveel personeel. Pfff, supermarkten... internationaal overal hetzelfde: ze ruineren de menselijkheid! Maar ze bieden werkgelegenheid...
Ja beste allen,
ik heb jullie nog niet verteld over mijn AKAN-naam, mijn Ghanese naam die ik hier kreeg in het inleidingskamp. Afhankelijk van de dag van de week waarop je geboren bent, krijg je hier een eerste naam. De tweede (of meer) naam is dezelfde als die van een groot persoon hier in Ghana. De mijne is AMA (geboren op zaterdag) en dan SEEWAA. Ama Seewaa was een belangrijke queenmother, een belangrijke, krachtige en mystieke vrouw. :) Chloe is Yaa Santewaa, de vrouw die een leger aanvoerde en vocht tegen de Britse onderdrukking. :) Onze namen zijn groot, we horen het iedere dag. Ze vinden onze namen fantastisch. In tegenstelling tot onze begroeting is het hier deel van de beleefdheid om de tweede of derde vraag al de naam te vragen. Heel vreemd in het begin, want wij zijn dit echt niet gewoon. Het voelt nogal familiair en dus ongepast om zo rap al de naam te vragen. Mensen waren bovendien beledigd dat wij hun naam niet vroegen... Na drie maand ben ik dat gewoon en vraag ik steevast aan de mensen die mij aanspreken (en niet al te vervelend doen): `And what is your name?` Ik moet al op voorhand gniffelen als ze de mijne vragen, want de reacties zijn gewoon grandioos. `Amaa Seewaaa?! wwwaaaaa!` Giechel, klappen in de handen, lachen enz...
Voila, jullie zullen Ama Seewaa een tijdje niet horen, want ze vertrekt op een rondreiske door het midden en Zuiden van Ghana, samen met Annelies en haar vriendin. Ik verlang ernaar om Annelies terug te zien. Ze brengt een aantal dingen van overzee voor mij mee... :) En ik zal weer Vlaams kunnen klappen, hehe, dat gaat raar doen!!
Ik heb wel een dubbel gevoel bij dat rondreizen, met sjieke rugzak, fototoestel, slapen in `obruni-hotels` enz... Blank toerisme noemde ik het al eerder. Geef mij maar mijn vrijwilligerspositie: lokaal gekleed, klein of geen rugzak, trotro en slapen op een matje bij de mensen zelf. Het is echt zo`n raar en niet leuk gevoel om hier als `toerist` rond te lopen en beschouwd te worden... Maar ik trek er mij niet al teveel van aan. We zullen er het beste van maken en gelukkig staan zebeiden open voor plaatselijke aanbevelingen ;-)
Tot halverwege december, yebeshia!
stand van zaken in mijn gastland:
Drie dagen na e vrkiezingen is besloten dat NPP met 49 procent en NDC met 47 procent heeft. maar een president heeft 50 procent nodig plus een stem, dus volgt er een tweede ronde 21 of 28 decemer... zucht, nu zijn we er nog niet :) Heel fier ben ik op de Ghanezen die er op enkele kleine relletjes na weer in geslaagd zijn (en hopelijk blijft het zo) als 1 van de enige landen in Westafrika te verkiezen op een rustige en vredevolle manier! 12 miljoen van de 23 miljoen hebben gestemd!
Mdie!
(=Hallo in `Ewe`, een van de talen van Togo)
Hier zit ik dan... onder een mangoboom, op het dak van in een gezelig en ruim appartement in Lomé, Togo, net over de grens met Ghana. We verblijven onze laatste dagen bij Ria, een Belgische dame die zich hier al 10 jaar met man en macht inzet voor de plaatselijke bevolking, zonder sponsering van België (Togo was tot voor kort een dictatuur maw geen ontwikkelingshulp, geen coöperantencontract, verzamelt haar eigen maandwedde). Waw, tis een dame met pit. Ik voel me onmidellijk thuis, heel wat volk passeert hier dagelijks over de vloer. We kletsen wat af in het Belgisch (ik ga straks echt moeten wennen terug Engels te spreken) en smullen van Togolees-Europese gerechten. Choco op een frans broodje met een tasje thee :) Augurken, zelfgebakken wafels, confituur... Heerlijk. In de supermarkten vind je hier dan ook echt heel wat Westerse producten: een assortiment aan fastfood en frisdrank natuurlijk, veel soorten koekjes ook van Griekenland, pijnboompitjes, heerlijke koffie van Guatemala en colombia (in een abdij meer naar het Noorden maken ze zelf Togolese koffie!), cornflakes, MenMs in minipakjes (vijf per zakje:0.75 euro), miniMenM`s om in je gebak te doen, diepvriesgroenten en pizza`s, wijn en nog veel meer. ook enkele Nederlanstalige producten zoals Daviniamarsepein van de colruyt! :D
Het klinkt mischien niet zo speciaal, maar hier is dat allemaal niet zo evident. Veel producten zijn niet gekend, noch gebuikelijk en vragen veel electriciteit en energie om te bewaren. er zijn producten die ik al lang niet meer gezien heb. Het geeft toch maar een raar gevoel, als Laurent (de kok van Ria) ons begeleidt en wij daar staan te zoeken naar koekjes en lekkere (luxe) dingen, terwijl die prijzen razend duur zijn voor de plaatseljke bevolking. Maar ik probeer dat dan even te vergeten. Het is best wel leuk eens terug echt Westerse dingen te zien en te kopen, `long time!` (GhaneesEngels voor `het is lang geleden`).
Hier staat een kast vol Nederlandstalige boeken!! Al van de eerste uren duik ik in die kast natuurlijk en ik heb GENOTEN! Zo leuk was het om nog eens helemaal alleen in een zetel te hangen lezen dat ik de eerste nacht niet voor 12u in mijn bed raakte.
Lomé is Franstalig en dat geeft al direct een ander gevoel. Ik hou wel van de sfeer hier. Het lijkt meer op een groot dorp omdat er maar twee grote geasfalteerde banen zijn (van noord naar zuid, van Ghana naar Benin). van zodra je afwijkt, heb je grote, brede zanderige straten, al dan niet met grote brokken. Een merde als het regent, want alles is dan modder! Het droogt dan terug op in brokken en putten en bulten. Voordeel (naast de gezelligheid) is dat er veel minder lawaai is en hoewel je nog moet opletten ook een pak veiliger (ivm met de scheurende trotos op grote banen zonder voetpad). Je kan er gewoon in ht midden van de baan wandelen. Het straatbeeld is echt verschillend van Kumasi dat veel veel stedelijker is.
Het meeste vervoer gebeurt hier niet met trotro`s maar met taximoto`s:heerlijk! Een assortiment aan (vespa)brommertjes raast hier door de straten, de chauffeurs balanceren uiterst behendig tussen de brokken en het los zand. Heerlijk vanachter op zo`n mobielletje, met de warme wind die door mijn haren blaast... ik sluit tussendoor mijn ogen, mijn oefening in loslaten van controle :) en ook een beetje omdat de wind en het zand hard in mijn ogen waait. Ja, Hans, neem je me nog 1 keertje mee op je moto als ik trug ben? Heerlijk op deze manier wat meer van Lomé te zien. Echt interessant trouwens om eens en buurland te bezoeken en Ghana vanuit een ander perspectief te zien. Togo is nog maar enkele jaen van een veertigjarig dictatorschap verlost en kreunt momenteel nog onder de gevolgen. Ghana is al 50 jar democratisch onafhankelijk. In Togo zijn de mensen (door een nog groter gebrek aan structuur) beduidend een stuk armer dan in (gemiddeld) Ghana. Hangt er natuurlijk wel vanaf wat je met wat vergelijkt, want ook in Ghana is nog veel armoede hoor, hier vind je ook nog typische dorpen, zonder electriciteit, water en onderwijs. Maar er is een voelbaar en zichtbaar verschil.
We bezoeken enkele projecten van Ria, maar voor de rest houden we ons wat koest. We genieten ervan niet meer moeten te voyageren en enkele dagen op dezelfde plaats te blijven. Ik vertel jullie later nog wel wat meer details over onze reis. Ook al slapen we hier ook met drie op een kamer, af en toe kan ik me alleen terugtrekken. Dat doet deugd. De overgang naar mijn leven in Ghana zal terug wennen zijn. Dit weekend nog even dag zeggen aan Siaka, om na het weekend terug `af te zakken/op te klimmen` naar Kumasi.
A bientôt!
Beste allen,
In de vooravond van Kerstmis zit ik hier, bij een goeie vriend Ben, die ik in Sankore leerde kennen. Ja, als ik al iets leerde hier in Ghana is dat er veel soorten mensen en veel soorten families zijn. Ben behoort tot wat ik denk de middenklasse, aangezien ze in hun kleine gezellige living toch wel internet hebben, vandaar mijn kans tot contact met jullie op deze dag. Hij woont in een soort gigantisch appartement (eerder in de breedte dan in de hoogte), waar ze met een heleboel `extended` families samenwonen. dat wil zeggen dat hij hier woont met zijn broers en zusters (lees zijn neven en nichten enz). Zijn ouders zijn in Sankore om te stemmen. Hij groeide op bij zijn stiefmoeder, dwz zijn tante in Mampong, wiens man in London woont. . Dit alles om aan te tonen dat proberen te achterhalen in welk familieverband mensen samenleven best wel ingewikkeld is :)
Ben heeft me opgevangen toen ik het in Sankore zo lastig had. Intussen zijn we goeie vrienden geworden en moest ik van hem toch eens naar zijn `thuis` (een van de vele) komen. Ik ben hier erg op mijn gemak, ik heb hem graag.
Met mij gaat het, redelijk. Voor de nieuwsgierigen onder jullie: ik ben dus niet vermagerd maar wel degelijk al 4 kilo aangekomen! Na onze reis van drie weken, in Belgisch gezelschap, was ik erg moe. ik geraakte maar niet uitgeslapen. Heeft het steeds warmere weer daar iets mee te maken? ik ben suf en loom. Misschien ook omdat ik niets te doen heb, aangezien de scholen gesloten zijn tot 13 januari. Ik word een beetje tam van zo weinig te doen. en dat begint een beetje te vreten aan mij. de drang naar adrenaline en wat vooruitgang begint zich te manifesteren. Er staan wel af en toe leuke dingen op het programma hoor, daar niet van. Gisteren was ik uitgenodigd in de afdeling van het kinderziekenhuis waar Yusif werkt, waar ondervoedde kinderen opgevangen worden. er was een soort kerstfeestje. Ik was er al eens geweest en ga zeker nog terug. als ik dan toch niets te doen heb, kan ik net zo goed wat met de kindjes spelen ginder. Ik vind het super dat ik al deze dingen kan meepikken, zo kom ik in contact met veel plaatsen, mensen en organisaties... Maar toen ik aan een gedreven tempo hielp met de isomobakjes te vullen met ketchup en kip (samen met rijst en een slaatje), miste ik pas echt de adrenaline, een beetje `doordoen` van bij ons. Ook al willen jullie het beslist wat rustiger aan doen, van mij mag er wat meer dynamiek inzitten. Dit heeft niet te maken met het tragere tempo hier, maar eerder met het feit dat ik geen vaste dagelijkse bezigheid heb. Eergisteren was ik voor het eerst echt maar dan ook echt verveeld... Ik wist gewoon geen blijf met mezelf. Had zoveel zin in een rustige wandeling in de groene bossen (alleeeen), wat zelf koken of bakken, in mijn eigen keuken, goeie gesprekken met vrienden... Alles verloopt hier zo alles, voelt zo anders aan. Dat is gewoon niet met woorden te beschrijven.
Gideon en Blankson, neven van Ben, zijn elkaar hier aan het plagen en giechelen zich te pletter. het is iets echt appetijtelijks, die hoge giechellach van vele Afrikaanse mannen hier. :D Ik heb de folkcd opgelegd die ik van thuis meebracht en ze zijn enthousiast aan het meezingen.
NDC? NPP? De race wordt spannend. NPP was erg overmoedig. Nu blijkt dat het helemaal niet zeker is dat zij zullen winnen. Ze hebben zoveel geld utgegeven in de campagne dat mensen wantrouwig werden. NDC wijst constant op alle punten die NPP (als huidige regering) niet heeft kunnen waarmaken of verkeerd gedaan, Natuurlijk is het voor hen makkelijker om kritiek te geven, Het wordt toch warmer en warmer hier. Spjtig dat de stemmingsronde in de vredige kerstsfeer valt...
Intussen is het raar maar waar toch wel Kerstmis hier. Ik voel er niet veel van. Behalve dat je overal in de straten luid `Jingle bells, oh dennenboom (engelse variant) en I am dreaming of a white christmas` hoort :D
Voor Kumasi (tweede grootste stad in Ghana en dus een belangrijk verbindingspunt als je reist) betekent Kerstmis een overrompeling van mensen die hun familie komen bezoeken of zelf weggaan, wat de mensendrukte enorm maakt! Je zou dat hier eens moeten zien. Het verkeer zit nu van smorgens tot savonds vast. Als je een busje wilt, moet je erg lang aanschuiven. Mensen staan in groepen overal in de straten te wachten (wat normaal maar enkelen zijn). En als er dan een busje komt, rent iedereen ernaartoe, trekt en duwt, krupt langs de ramen naar binnen.... Ik had dit al gezien hier (tijdens spits savonds) maar nu is het overdag ook. Amai zunne. En uitgerekend nu valt de laatste stemmingsronde, wat het voor mensen niet makkelijk maakt af te reizen naar hun geboortestad. Central Market wordt nog meer dan anders overspoeld door mensen die vanalles kopen. Gisteren is een jongetje van drie maand gestikt op de rug van zijn moeder... Er wordt ook van de verwarring en het volk gebruik om meer te stelen. Teveel mensen samen = minder geduld met elkaar en dus meer (verbaal en fysiek) geweld in de straat. Door het drukkere verkeer en het rapper rijden, gebeuren er veel meer accidenten. Ik heb hier al verschillende auto`s op hun dak zien liggen langs de weg... Bovendien vragen de busjes (niet allemaal) het dubbel van de prijs, omdat ze weten dat mensen geen alternatief hebben. Dat is Kerstmis in Kumasi :) Ik heb heel vaak geluk, zowel voor de heen als de terugtrip (mijn kerstengels ;) Gisteren kwam ik samen terug met een moeder van een meisje dat naar onze school komt. We vonden ondanks dat het al avond was niet alleen vrij vlug een busje, maar het was ook de normale prijs en de moeder wou per se betalen voor mij! :) Dat is ook Kerstmis voor mij. Morgen maakt Samira toch een kerstmaaltijd klaar, ook al vieren zij eigenlijk geen kerstmis. Ik ben benieuwd.
Aan jullie allen: Afehyiapa! =Het jaar is de klok rond gegaan (twee uiteinden komen samen) in goede omstandigheden, de enige vijf minuten durende vertaling die ik kreeg voor `merry christmas en happy new year`. Het is tegelijk uitgesproken als een wens.
Het antwoord als je dit tegen iemand zegt: `afenko meto yen` (het jaar zou moet komen en gaan in goede omstandigheden.) Dan spreken ze hun wens uit (maar dat was echt te moeilijk om op te schrijven): volgend jaar deze tijd... heb ik een nieuwe auto gekocht bijvoorbeeld. Grappig zunne. Ik wou enkel de vertaling weten van Merry Christmas :)
Volgend jaar deze tijd... ben ik terug bij jullie en vieren we samen Kerstmis, in de vrieskou! Wens jullie allen een gezond, vrolijk, dromerig, spannend, spiritueel, licht en verbonden levenswandeling in 2009!
Beste mensen
het wordt waarlijk spannend hier in Kumasi. De publiciteit en oproepen tot vrede op tv zijn (uitgerekend nu) verdwenen en hebben plaats gemaakt voor uur na uur partijliedjes en getuigenissen, stoefen over de kandidaat en vooral de ander zwart maken. de eerste spanningen zijn gesignaleerd. Even uitleggen dat NDC de eerste partij was die in Ghana een en ander geinstalleerd heeft. in 2000 is NPP acht jaar aan de macht geweest. Zij waren erg zelfzeker dat ze gingen winnen en hebben miljoenen uitgegeven aan een extravagante campagne. oa hierdoor en ook nog omdat het tijd is voor een andere partij aan de macht zijn velen echter naar NDC gelopen. veel mensen hebben naar tschijnt niet durven uitkomen voor hun NDC stem omdat NPP zo overal aanwezig was alsof ze al gewonnen waren. Maar nu, met de tweede ronde (28 december), nu ze zien hoe goed NDC het doet, durven ze meer. NDC heeft voor het parlement al gewonnen en voor de president in 7 van de tien regios. je ziet, een eindtotaal van 49 procent zegt alles en niets he, het is enkel dankzij de Asante streek die supergroot is en vooral NPP aanhangers kent, dat NPP 49 procent heeft. . Zelfs rond Accra werd er massaal NDC gestemd. NPP belooft tussen haakjes GRATIS onderwijs en een stabiele economie... NDC legt dan eerder uit op welke manier ze de mensen aan werk zulle helpen, das al wat anders heHoho, hier in huis is het nu echt de hele dag tv aan, gisteren werd ik bijna zot. Mijn papa is immers NDC, zowat de hele familie denk ik, wat een beetje a-typisch asante is, maar niet verwonderlijk dat ik hier in een a-typische familie zit ;). Gisteren was de laatste dag capagne voeren en de presidentsspeeches werden met argusogen gevolgd. die van NDC was erg goed, erg uitbundig, en zelfzeker. ze zeiden de bevolking niet bang te zijn van het leger (dat nu echt overal in grote getalen opduikt) want dat die met 85 procent voor hen gekozen hebben (in de voorverkiezingen die de security moet doen en waarvan de resultaten al bekend zijn, bij NDC dan toch, NPP zwijgt... :)) en hen dus zullen beschermen. (hopelijk klopt het) De vorige president van NDC kwam zelfs klappen, das een grote stevige mengeling van Ghana en .. Schotland! en de mens heeft de poer en de kracht van de schotten en jut de mensen een beetje op, wat ik minder vind.
Ik zat gisteren de hele dag tussen de familie, toch wel een unieke gelegenheid te volgen. maar kvond het echt frustrerend gisteren dak de taal niet sprak. die presidentskandidaten amai, da zijn nogal demagogen zulle, da kennen wij hier niet. mijn papa en Yusif en Hasan regelmatig plat van tlachen omwille van de grappen de grollen datie maakte over de andere partij ... en ik maar meegrijnzen... Heb nog niet veel Belgische mannen gezien die zoveel commentaar gaven op wat gezegd wordt op tv :D Maar de spanning stijgt en ik wens echt van harte dat het rap over is en zonder al te veel incidenten. Hup hup NDC!
En verder: ik kreeg een kerstkaartje van Sheriff, en een blikje malt (frisdrank). De maaltijd van Samira was eenvoudig maar heerlijk, met een slaatje en frisdrank (een luxe). Op kerstmis werken vele mensen, ze hebben het geld nodig. Ze gaan wel naar de mis als ze kunnen. en daarom lopen ze rond in hun mooiste kleren. en opvallend: overal massaal meer kiekens te koop: mensen dragen ze in plastiek zakken (hun kopke door de zak) of in bundels in grote gietijzeren kommen op hun hoofden. die beesten toch... zie ze rondkijken...
Ikzelf was wat ontgoocheld over het gebrek aan een `feest` of liever wat stilstaan bij het kerstgebeuren. enkele vrijwilligers rondom mij, waaronder Chloe konden zich aansluiten bij een groep of een familie en gingen dus mee naar de mis en zo. mij is dit niet gelukt en wat spiritualiteit heb ik dus wel gemist. Op kerstavond ook krampen de hele nacht van het avondeten (supervetgebakken banaan) dat Bens broer voor mij gemaakt heeft... leuk was anders... Dan maar wat gemediteerd in het Cultureel Centrum van Kumasi, om de onvrede in mezelf aan te pakken :) Niet veel speciaals gebeurd op die dag. Mijn familie die me enthousiast Vrolijk kerstfeest wenste vanuit Hasselt, was deugddoend.
En ikke nu... op mijn gemak... heb wat yoga oefeningen van het net gehaald (het gebrek aan lichaamsbeweging wordt me teveel) en probeer nu terug wat dankbaarheid te vinden voor kleine dingen. de dingen die me in het begin opvielen en waarvoor ik dankbaar was, ben ik nu gewoon. dus... werk aan de winkel ;)
In Guinee is het erg spannend voor de moment. de president is gestorven en nu word het een greep naar macht... voor de sterkste? Gassim, de hoofdpercussionist op mijn feest en tegelijk erg goeie vriend geeft op dit moment een danscursus daar. Gassim, nous prayons que tout ce passe bien, secure et sans trop de difficultes pour vous et votre famille!
Ik ben weeral mijn duustste briefke met de puntjes die ik moest opschrijven, vergeten, dus dat zal voor de volgende keer zijn! Het ga jullie allen goed! En een briljant nieuwjaar gewenst. Oja, iedere dag vanaf 23 december wordt hier Afenhyiapa gewenst, aan dezelfde personen, tot na nieuwjaar, kwestie van het goed te laten doordringen :)
Beste vriendjes en familie
achter mij in het internetcafe: 10 mannen die staan te kijken naar het grote scherm waar de Election Commission na twee dagen rekken eindelijk officieel gaat verkondigen wie zo overduidelijk gewonnen heeft (NDC won in acht van de tien regio`s). de blikken zijn gespannen, het volume staat vollen bak. iedereen is muissti. Het EC begint met te zeggen dat er cijfers zijn die betwijfeld worden correct te zijn: NPP beschuldigt de voltastreek (natuurlijk) en NDC de Ashantis (en terecht, zie later). Ze eindigen met te zeggen dat ze de definitieve cijfers vrijdag zullen geven. OOOH, grote verontwaardiging, luide stemmen, mensen zijn kwaad. De overheid rekt dit al zolang, onterecht. de spanningen stijgen iedere dag, een heleboel conflictjes hier en daar (tot nu toe nog niet echt erg). En nu dit... Ikzelf - als internationele observer- heb heel wat gezien en gehoord. Een niet gering aantal mensen in Kumasi gingen ipv 1 keer 2 tot 7 keer stemmen: no problem! ze zijn zeer creatief in het vinden van trukken of omkopen van enkele verantwoordelijken, zelfs de security werkt niet objectief en helpt hier en daar een handje mee. af en toe komt geweld een handje toesteken. Hadjira, de vrouw van een vriend Mohammed die in Spanje woont maar hier op kerstbezoek was, zag mannen die de inkt afveegden en nog eens gingen stemmen. Ze werd door hen geslagen toen ze hen erop wees dat dat niet correct was. Hier en daar `verdwijnen` de definitieve en officiele papieren... jaja, peaceful ja en een stuk correcter dan omliggende landen... maar het woord democratisch kent hier zijn eigen invulling. NPP wil maar niet erkennen dat NDC ondanks hun fraude overal als winnaar uit de bus komt. Ze rekken en rekken en foefelen. Ik ben benieuwd wat er gaat gebeuren als ze vrijdag NPP uitroepen. De vroegere president van NDC zei: vote for peace, prepare for war... Sheriff slaapt niet, loopt godsganse dagen met zijn transistorradiootje rondt. hij houdt niet van zijn eigen volk, de ashanti`s, zegt hij. ze `cheaten` en willen per se iedereen domineren. De ashanti`s, het grootste en oorlogszuchtige volk van Ghana, heeft inderdaad die reputatie. maar das` een ander verhaal. Slaap zacht!
Grrrr... Na halfuur typen is alles weg. Dus... alle hup... opnieuw.
Beste zussen en broers,
Ik heb het gevoel dat het al twee maand geleden is dak jullie geschreven heb, dus hier ben ik eindelijk.
Ik ontving een foto van twee vrienden, Sarah en Stijn met de hond in de sneeuw. De sneeuw, het al zo lang niet meer zien van vrienden en vele onbenoembare elementen gaven me een heel vreemd ver gevoel alsof ik vannachter een camera boven in hoek van de kamer iets zie zonder het echt mee te maken. En tegelijkertijd: een mailtje, twee seconden, in een zo vertrouwde taal, in de kleren die ik ken en de lach die me zo vertrouwd is...Heel even was het alsof ik er zelf bij was. :D Bedankt!
Met mij en Chloe gaat alles goed, de gezondheid is nog altijd prima, we danken God! Tussen ons twee gaat het prima. Sinds Jenna, onze Amerikaanse zus vertrokken is en we geen HIV meer geven, zijn we dichter naar elkaar toegegroeid. Laatst, toen we elkaar drie weken niet zagen, babbelden we meer dan zes uur, tot een gat in de nacht. `t Is leuk. Ze helpt me om dingen te zien die anders aan mij zouden voorbij gaan, ze brengt dingen in perspectief en praten met haar over alles dat we zien en horen, helpt om de dingen dieper te laten doordringen en indrukken te markeren. We genieten samen van de (Zwiterse, kan tippen aan de Belgische) chocolade bij het ontbijt. ’s Avonds kletsen we erop los met een ‘zat’ muntthee of rooibos die haar moeder haar opgestuurde. Precious moments of luxury...
TIS HIER KOUD! Ah!(verontwaardigd) Waarom lachen jullie? Het is echt waar. Ook wij dachten dat we dit voor Europeanen klein verschil niet zouden voelen, maar toch. De harmattan is begonnen, een soms bar koude, soms aangenaam verfrissende wind die vanuit de Sahara komt overwaaien, snikhete droge (meer dan vier weken al niet geregend) dagen met koude nachten brengt en nog meer fijn stof dan anders doet ronddwarrelen. Onze ogen doen pijn van de droogte en van het scherpere zonlicht. Onze huid is gerimpeld, poeeeerdroog! en maar creme smeren... Het is altijd spannend om te zien wie van ons twee snachts eerst uit bed stapt om kousen, lange broek en twee topjes met lange mouwen aan te trekken. Voor het eerst sinds lange tijd heb ik koude voeten en vingers `s morgens, zo vreemd. Tegen 9u is het terug zo warm als anders. k was me veel minder dan anders, want de koude douche is echt koud en in onze `badkamer` is geen `electrisch vuurtje`. Sommige Ghanezen lopen rond met truien met rolkraag, jassen en mutsen... :) De steevaste vraag op dit moment van het jaar: `Are you not cold?` Chloe heeft al een snotvalling te pakken en ikke een hoestje...
Aangezien de kerst en oudejaarsdagen niet veel fun brachten en ik me emotioneel niet in mijn haak was, vertrok ik naar Krokobite, naar mijn vrienden uit Burkinafaso. Anitie! (=hallo) En aangezien ik deze keer meer nood had aan blank gezelschap dan vorige keer en dus de `grens` overstak (van Siaka`s strand naar het toeristengedeelte) kwam ik zoveel interessante mensen tegen da’k veel langer bleef dan voorzien…
Ik ontmoette Sarah uit Arizona met wie ik drie dagen doorbracht en die dankzij de muziek en het eten van Siaka toch gelukkig vertrokken is uit Ghana. Ik ontmoette Dario, een 45jarige Italiaan die ondanks zijn 20 jaar in Duitsland nog altijd even Italiaans spreekt, kijkt en handelt en die kora’s maakt en in Krokobite wil komen wonen. Ik ontmoette Kazu, een Japanner die is komen liften door de Sahara, vreselijk Engels spreekt en met mij een dreamcatcher gemaakt heeft. Ik ontmoette David, een Spanjaard met wie ik me kostelijk amuseerde, die me naast veel andere dingen deed beseffen dat ik mijn ‘Belgische’ mimiek al een lange tijd niet meer gebruikt had en wiens begin van zijn tocht door de Sahara ik de eer had te mogen filmen. Ik ontmoette Jacqui, een theaterproductrice uit New York die de Ghanese cultuur komt filmen om bereikbaarder te maken voor haar acteurs met autisme maar die me helaas weinig inzicht kon geven in haar beweegredenen en leefwereld. Ik ontmoette Lily, de jongedame die filmde in dit team en die ook yoga doet en me leerde over Elizabeth Kubler-Ross of hoe de mens een vlinder wordt als hij sterft. En natuurlijk werd mijn geest opnieuw geheald door de verzachtende muziek van Siaka`s kora. Ik ontdekte dat het geen kora is, maar ngoni (familie). Heerlijk in het gasthuis waar ik twee nachten doorbracht, is dat je boeken kan ruilen. Ik dus genieten van enkele Nederlandse boeken. Bovendien vond ik een Inuit-detective waarvan het lezen onder de palmbomen in de tropische hitte toch wel grappig aanvoelde.
Mijn project? Oja, hah! Niet veel over te vertellen aangezien ik al zes weken geen HIV meer gegeven heb: eerst de reisperiode met Annelies en Katrien (waarvan een verslag nog altijd ligt te wachten) en dan drie weken kerstvakantie. Nurudeen, de man van PPAG die verondersteld wordt met mij naar scholen te gaan, is er nog niet in geslaagd afspraken te maken. Dus met andere woorden, tegen de tijd dat die vastliggen, is mijn periode hier gedaan. Het werk bij Agnes valt vaak in het water door ziekte, verkeer, kapotte computers, geen internet en Agnes` uiterst bijzondere efficiente manier van werken J
Maar mij hoor je niet klagen. Buiten het soms wat knagende gevoel dak hier al te lang geen poot uitsteek, amuseer ik me. Ik vind vele manieren om mezelf bezig te houden en verveel me helemaal niet. Eens ik weer wat langer op internet kan, ga ik mijn uitgebreid verslag over de volle drie maand HIV en de vele uitdagingen en bedenkingen eens doorsturen. Ik merk dat als iemand vragen begint te stellen, ik toch wel heel wat geleerd heb en te vertellen heb hierover. En dat geeft me wel een goed gevoel.
Stilaan loopt mijn periode in Kumasi ten einde. Met een dubbel gevoel neem ik iedere dag een beetje afscheid. Ik voel dat het goed is en tijd is om door te gaan, maar het verdriet van het afscheid weegt nu al erg zwaar. Bedenkingen zoals: "Allez, ik ben hier nog maar juist!" En: "zou ik niet nog wat langer blijven?" spoken wel door mn hoofd. Maar mijn innerlijk gevoel is sterker. Ik probeer (een beetje krampachtig) te denken aan wat ik allemaal nog wil doen met anderen om zinvol en goed af te ronden. Het voordeel is da`k nog niet wegben uit ghana en dus wel eens terug ga op het einde en definitief afscheid kan nemen als ik naar Belgie kom. Uitgerekend nu heb ik het gevoel enkele dingen beter te verstaan, onder de knie te krijgen en eindelijk te weten hoe ik moet reageren. Normaal, denk ik, maar toch blijft het ietwat frustrerend. Net nu heb ik opnieuw een boost om TWI te spreken, en net nu ontdek ik hier interessante tijdschriften :) (voordien nooit achter gekeken, want gedacht dat ze dat niet hadden. weer zo`n vooroordeel ;) )
Siaka en ik trekken half februari naar Burkina. We gaan zijn moeder bezoeken die zonder man zes kinderen (eenweeskind inclusief) opvoedt, de steden met de prachtige namen Ouagadougou en Bobo Diolassou en Banfora waar nijlpaarden te zien zijn. Hij zal me meenemen naar enkele dorpen die gekend zijn voor hun bissap. Bissap is de koude thee van hibiscus die jullie zo lekker vonden op mijn fuif en afscheidsavond, gemaakt door mijn voormalige huisbazin Sarah :) Jullie zullen het recept op mijn blog terugvinden, very very soon.
Sinds ik hier met mijn duku (doek) rond mijn hoofd, in een Afrikaans stofje, de plaatselijke slippers en de vruchtbaarheidskralen rond mijn heupen wandel ben ik niet lange de ‘obruni’ maar ‘african lady’ en heb ik nog meer huwelijkskandidaten. Zucht. Ook al zie ik het zo graag bij de vrouwen hier, mij staat het toch niet echt, aangezien wij niet gewoon zijn aan zo’n kort haar of een doek die ons hele hoofd afspant.
Oh! Dan zou ik bijna vergeten te vertellen wat de uiteindelijke uitslag van de verkiezingen was. Wel, jullie hebben het wellicht wel gehoord op het nieuws, maar de dag nadat ik het vorig bericht plaatste, werd overal officieel verkondigd dat NDC gewonnen was. Ik zat in de trotro en juichte en applaudiseerde enthousiast mee met de rest van de Ghanezen.:) In Kumasi (centrum van de Ashanti’s) blijven ze verkondigen dat ze geen president hebben: “Atta dood, Nana komt.” Chloe die naar de uitreiking van Atta geweest is in Accra en tussen de NDC-aanhangers verdwaalde, heeft vele creatieve spreuken en leuzen gehoord, zoals vb “Nana is moving backwards to the bush.” (‘moving forward’ was de spreuk die NPP gebruikte, met het symbool van de olifant alias de bush) ’t Was een geweldig feest, in beide betekenissen. Intussen heeft de afgetreden president de dagen voor zijn vertrek kunnen bekomen dat hij met zijn hele familie altijd begeleid moet worden met 6 supersjieke auto’s die iedere vier jaar vervangen moeten worden, overal in het buitenland op kosten van de staat kan verblijven in een gelijkaardig verblijf als de president, gratis gezondheidszorg krijgt voor de hele familie totaan zijn dood, enz. (de lijst is nog niet gedaan) Grote verontwaardiging. Hoe doen ze het toch? Een land op de allerlaatste knip nog zoveel (willen) mogelijk leegzuigen... En dan te weten dat Auntie (mijn zus), na zes maand eindelijk kan beginnen in een school, maar ditmaals in een dagschool van slechte kwaliteit omdat de betere school waar ze zonder het extra bedrag onder tafel niet kan beginnen 600 euro per jaar vraagt en mijn ouders dat geld gewoon niet hebben. Welk Belgisch gezin kan dit trouwens betalen?
Beste broers en zussen, allen ginder aan het bevriezen, terwijl mijn hoofd op ontploffen staat... :D ik ga jullie laten, want tis al een hele boterham. Meer nieuws volgt... very very soon (het steevaste antwoord op iedere vraag dat een tijdsaspect in zich draagt)!
HUG
beste mensen,
De harmattan is gedaan: sinds enkele dagen hebben we weer regen. zalig. alles wordt opgefrist. Chloe en ik genieten van de dagelijkse onweersbuien en de gietende regen, de frisse geuren, de light-offs (electriciteitspanne) waardoor het hele dorp lekker donker en rustig wordt... We plakken terug vollen bak en ik geniet terug van een koude douche :)
Maandag vertek ik naar Krokobite waar ik Siaka oppik en we samen naar het Noorden reisen, Burkina Faso. Ik probeer bescheiden te blijven in mijn verwachtingen, weet dat het ginder sniksnikheet zal zijn (dichterbij de Sahara en daar is het nu stilaan het heetste seizoen, Ghana is veel milder), superdroog en verre van gezonde lucht in Ouagagdougou. Er is zoveel stof dat iedereen ziek terugkeert van ginder. Ik zal ook verblijven tussen de lokale bevolking. Maar toch zie ik ernaar uit terug naar een franstalig land te trekken waar `mijn muzikale ritmes` terug aangewakkerd zullen worden.
Voor de rest is het hier rustig. Zondag is mijn laatste dag in Kumasi en Yusif, Chloe en ik gaan samen naar de voetbalmatch Accra-Kumasi. een van de top drie populaire ploegen tegen elkaar, altijd ambiance en sfeer verzekerd en massas volk. Hehe, ik en voetbal wie had dat gedacht? maar goed, we zijn hier om grenzen te verleggen nietwaar? Mijn maag krampt een beetje samen bij het idee Sheriff te moeten verlaten, een van de machtigste en innerlijk sterkste mensen die ik ken. Ik wil blijven alleen maar om meer van zijn verhalen en wijsheden te horen... Vanmiddag ga ik naar de school om hem te filmen, ik hoop een beetje van zijn straling over te kunnen hevelen... dus jullie zullen zeker nog meer over hem horen :)
Ik ben vier dagen naar de Volta-streek geweest (machtig mooi) om er Heidi te ontmoeten, de zus van onze apothekeres, die wat spulletjes voor mij mee had. Het was super om terug in Belgisch gezelschap te zijn en Belgische moppen en verhalen te horen, maar ook confronterend. Hoe erg ik ook verlang jullie allen terug te zien, hier weggaan verscheurt me een beetje. Hoeveel aspecten er ook zijn aan dit land waar ik moeite mee heb, het biedt tegelijk zo`n andere levenshouding dan de onze. Zoveel warmte, vrolijkheid en gelach heb ik van mn leven nog niet samen gezien. Maar laat je niets wijsmaken, onder dat oppervlak schuilt heel wat meer... anders was ik hier wel blijven plakken :)
Niet dus! Hoewel...
Ik deel met jullie graag mijn ervaring van de trip naar Kpandu, waar ik Heidi zag, een avontuur op zijn eigen...
lekker vroeg opgestaan vandaag om lekker vroeg te kunnen vertekken. Om acht uur ben ik reeds paraat: klaar voor de trotro naar Ho. Helaas is ze nog verre van vol (hopelijk gaat het vlug), dus eet ik een snee gebakken brood met omelet en groentjes bij Agnes (foto volgt). Ik klets vrolijk in het Twi-rond en dat lokt altijd geinteresseerde kandidaten. Ik amuseer me nog eentje. Hun gezicht als ik zeg dat ik al meerdere mannen heb :)
In de trotro zit ik aan het venster. Terwijl de trotro voller wordt kijk ik in het rond. Ik zie hoe de mama`s elegant hun kinderen aan de arm op hun rug zwieren, wat bij ons al menig professioneel kinesist een hartattak zou geven. Geen probleem, de kindjes blijven muisstil op de rug plakken, hun handjes omklemmen de kledij totdat de doek meermaals en stevig is vastgemaakt :) Nog nooit eentje zien vallen...
De verkopers maken van de gelegenheid gebruik om hun waren (altijd dezelfde dingen) te verkopen terwijl wij niet kunnen vluchten... Wat me kwaad maakt, is de verkoop van vb Moringa-pillen. Deze krachtgevende en voedzame plant kan je hier overal vinden en tot voor kort presenteerden ze die in herbruikbare plastikpotjes, in poedervorm. natuurlijker kan niet. Maar het Westen koopt deze planten op tegen supergoeikope prijzen, maakt er felgroene pillen van en voert die dan terug in (waarbij ze de exporttaks nog eens opstrijken) waarna ze aan de lokale bevolking verkocht worden als wonderpillen. Hier is alles wat uit het Westen komt beter, dus mensen kopen de pillen en betalen meer . De plastic en alluminiumverpakking wordt op de grond gesmeten (slechts 12 pilletjes in een reeks) , want vuilbakken vind je hier nauwelijks. Alsof de natuur nog niet vuil genoeg is met al hun plastic zakjes (water). Ik kan daar echt kwaad en machteloos voor worden.
De man van de ticketjes speelt, zoals vele Ghanezen, `speelt` met mij. Als ik naar hem na een dik uur zeg `yanko` (let`s go), moet hij lachen en roept terug: `ok, come and buy the rest` en toont nog vier ticketjes. Ik vraag gespeeld verbaasd: `oh, how much?` `Only 28 cedi`s (18 euro)!` Waarop ik gespeeld verontwaardigd: `Ooh! Only? Is too much! Me, I don`t have money-oh!` (Ghanees Engels) De man moet hard lachen en zegt: `Ok. Then sit and wait...`Hoeveel van die losse gespeelde drama-conversaties heb ik hier al niet gehad? dagelijks en ontelbaar, en heerlijk :) Hij komt me een goede reis wensen als we vertrekken... na DRIE UUR!
Mijn poep doet al pijn. Ik zit geklemd tussen het raam (in de zon), met mijn knieen geklemd tegen het zitje voor mij en mijn bil aangenaam gevleid tegen de man naast mij... We hebben een trip van zes uur voor de boegHet uithoudingsvermogen van de mensen hier is ongelooflijk. daar trek je echt ogen van, de kinderen leren er al heel vroeg lang rechtstaan, maar ook volwassenen staan soms twee a drie uur recht in de bus, zwangere vrouwen moeten lang rechtstaand wachten voordat ze een trotro kunnen nemen. Het is van moeten. . Ik durf nooit iets drinken tijdens zo’n lange trip, te bang dak naar het toilet moet. Maar als ik moet, dan moet ik het gewoon inhouden. Het is van moeten, het kan niet anders. En wonderbaarlijk genoeg lukt dat hoor. Moest ik in Belgie zijn nu, ik zou zeggen: amai, waw, huh, serieus? Maar het is ongelooflijk waar een mens toe in staat is als iets moet. Ne mens kan veel meer aan dan hij denkt. In vergelijking met de mensen hier zijn wij toch woesies, echte kasplantjes… en nog zagen, he! Dus...poep pijn? op de tanden bijten, rug recht en aan iets anders denken. We rijden Kumasi uit op de Afrikaanse ritmes van mijn liefdevolle MP3 en passeren de groene velden van bananebomen en rijzige Nokiabomen (bomen met twee metershoge wortels die geluid maken als je erop klopt en die voeger gebruikt werden om boodschappen door te geven, vandaar:Nokia)
Ik geniet ervan mijn ‘broers en zussen’ op enkele centimeters van mij te voelen en te horen. Ik hou van die lichamelijkheid en de menselijke nabijheid in de trotro`s. Hier schrikt niemand een halve meter de hoogte in als je per toeval de persoon aanraakt, wat mij persoonlijk altijd een zeer `welkom` gevoel geeft als mens...Hier zit je op elkaar geplakt en adem je de menselijke geur (en nee, geen stinkende zweetgeur) en geluiden in van je medemens. Je ademt samen met de ander. Volledig opgenomen en omringd, heb ik mijn plaatsje tussen de rest. Letterlijk en figuurlijk. Bij ons schrikken mensen daarvoor terug, maar het is duidelijk dat dit een erg sterke gemeenschapsband vormt. Bij ons weten de mensen niet meer welke plaats ze hebben tussen de rest. Ze voelen zich niet meer verbonden, voelen zich niet opgenomen door de gemeenschap. De menselijkheid ervan vervult me. Het gemis van dit gevoel in mijn thuisland maakt me verdri
Beste familieleden, vriendjes en vriendinnetjes
Bedankt voor jullie wensen, jullie berichten, jullie verhaaltjes. Doet me altijd enorm deugd!
Eindelijk, na een kleine maand, ben ik hier terug. Er is eeeeel veeeeel gebeurd sindsdien en soms wou ik zo`n klein computertje bij mij hebben om jullie tussendoor op de hoogte te houden. Want zo achteraf een beetje vertellen, dat geeft zo`n beperkt beeld van hoe het was op tmoment zelf... veel dingen die gebeurd zijn, kan ik niet meer (goed)vertellen. Maar goed, hier toch een kort lang verslag van mijn reis naar Burkina, een beetje een triest verhaal.
De reis naar Burkina heeft me mentaal, financieel en fysiek wat geknakt.
Het begint al in Kokrobite waar Siaka enkele dagen al niet in orde is. We reizen toch naar kumasi omdat hij per se wil dat ik mijn bankkaart meeneem die ik thuis vergeten ben. ik wil het oplossen met Western Union maar hij houdt voet bij stuk. (achteraf blijkt na al de moeite die we gedaan hebben dat de kaart idd niet werkt in burkina) In kumasi is hij ziek, malaria. Hij moet hier blijven in het ziekenhuis, maar ik moet doorreizen naar Burkina omdat mijn visa van ghana vervalt. Hem achterlaten in een stad dat hij niet kent en zo ziek als een hond, is echt niet leuk. Ik had liever dat hij ziek was dichter bij huis, dan kan hij zijn traditionele medicatie innemen. Zijn verblijf in het ziekenhuis (geen verzekering) en de medicatie geeft me een eerste zware financiele klap: al dat geld dat ik nodig had voor ons in Burkina in 1keer weg... Chloe zorgt dat hij de dag erna kan achterkomen naar Ouagadougou. Dat is gelukt. Ik verblijf daar bij Marieke, een Belgische vrijwilligster. IK kan genieten van enkele dagen Burkina, die net als Togo een heel andere wereld ademt dan Ghana.
Burkina, een van de armere landen van Afrika, wat al gauw te merken is aan vele kleine dingen... Dicht bij de woestijn waait regelmatig de Saharawind door het land, en brengt een massa stof en zand met zich mee. Het kruipt over in en tussen. Overal overal stof. Mijn ogen tranen constant als ik achterop de brommer zit. Het klimaat is hier droger, harder en heter. Het noorden van Burkina is al aan het verwoestijnen, of hoe zeg je dat.De grond is er poerpoerdroog, hard en gebarsten en nauwelijks vruchtbaar. Om de verwoestijning tegen te gaan, moedigen ze de bevolking toch aan om dagelijks de putjes rond de plantjes open te houden, zodat de weinige regen toch benut wordt. Een zwaar werk, met de hand al die putjes openhouden in de moordende hitte... Alle materialen hier zijn echt, echt afgeleefd. Hier zijn geen trotro`s, enkel taxi`s en mobiletjes. Oude, vuile en compleet kadukke vehikels. Hier zie ik voor het eerst veel bedelende straatkinderen in gescheurde kleren en vuile lichamen, straat-arme mensen. Kinderen van vier, vijf, zes jaar komen aan mijn hand schudden. Het zijn er teveel. Wat een vreselijk gevoel. De mensen roken hier meer, je vindt overal yoghurt (zwaar gesuikerd), patisserie, FRANS BROOD MET ECHTE BOTER AAAAAARGH, echte groene thee, en prachtige baobabs (steenoude, grote grijze bomen met speciale vruchten, en een traditionele spirituele betekenis). Dichter bij Mali vind je meer Malinese invloeden. Je ziet ook meer echt goud, maar vooral echt Maghrebijns zilver. Niet zo bewerkt als het onze, veel ruwer. Prachtig. Zij staan er ook zo mooi mee. Iedereen heeft wel iets van zilver of goud op zich als decoratie.
Het eten is hier veel gevarieerder dan in Ghana (in stad): ik kan genieten van kip met looksaus, boontjes en tomaatjes, couscous, lekkere spaghetti... Hier drink je voor 250 CFA (een halve euro) een kwart liter gembersap, tamarindesap of bissap (receptjes volgen). Verse munt en andere kruiden, mmm. De muziek vind ik veel mooier dan in Ghana: het is de Afrikaanse danspercussie die ik gewoon ben en zo gemist heb. Ik geniet van een doopfeest waar ik gewoon kan meedansen zonder dat de mensen raar kijken. Heerlijk. Overal muziek, ritmes, djembe`s, gezang en geklap en gedans... De mensen zijn er wel veel teruggetrokkener dan ik gewoon ben in Kumasi. Ze komen niet zo op je af, roepen je niet lachend aan, vragen niets, bekijken je achterdochtig vanop een afstand. Wat een verschil. Het begroeten verloopt moeilijker, want ook de taal is moeilijker. Na mijn zes maand in Ghana voelt dat erg ontvreemdend aan.
Eens buiten de stad leven de mensen in heel kleine traditionele ronde kleien hutjes die samen op hun beurt een kleine cirkel vormen. Het graan en mais wordt bewaard in grappige van stro gemaakte silo`s afgedekt door een grappig soort strooien hoed. Bij Siaka`s familie verblijven we in een kamer van nog geen drie op drie met een bed, een tafel en twee stoelen. Het is er ongelooflijk heet, dag en nacht stroomt het zweet van mijn lichaam. Hier kennen ze niet de variatie van de stad. Rijst is een luxe, kost veel geld. Hier eet men `s morgens niet en `s middags en `s avonds To (in het Noorden van Ghana: Tuo zaafi), gemaakt van mais, geserveerd met rode of groene saus (1 klein stukje vlees of vis per persoon als er geld is) en het goedkoopste eten. Na enkele dagen kan ik het niet meer zien. Hoe kunnen die mensen dagdagelijks hetzelfde eten en toch fysiek zo sterk zijn?
Al gauw blijken mijn goeie bedoelingen (Siaka van zijn thuisland laten genieten, zijn familie en vrienden terugzien enz) in realiteit niet zo evident. Al gauw vragen cultuurverschillen en het samen reizen zijn tol. We hebben dagelijks wrevels over geld en communicatiemisverstanden. Ik ben volledig afhankelijk van hem, iets waar ik zelf voor gekozen heb, maar toch wat onderschat. Hij is er meester in aan alles een draai te geven zodat het altijd uitkomt hoe hij het wil. Niets zelf kunnen bepalen, maakt me na enkele dagen (en zeker na twee weken) behoorlijk geprikkeld.Mijn humeur gaat naar beneden. Ik wil zuiniger zijn met mijn geld door de reeds onvoorziene kosten, maar hij heeft geld nodig voor familieleden en vrienden. Dit behoort tot zijn plicht als oudste en in het buitenland (dus rijk zijnde) verblijvende zoon. Jan en alleman komt naar hem vragen om dit of dat te vermaken: brommer, dak van nieuw hutje, kleren... Ik heb zwaar onderschat wat het voor hem betekende naar zijn netwerken terug te keren en de bijhorende verplichtingen. Het maakt hem erg... anders dan hij was voordien. Ik snap het wel, zijn verscheurdheid. Hij lijdt onder het feit dat het nooit genoeg is wat hij geeft aan hen en soms moet weigeren en zeggen dat ook hij niet genoeg geld heeft. Het feit dat niemand dit gelooft en ze maar blijven vragen. Ik snap het wel, maar mijn geld verdwijnt als sneeuw voor de zon en ik heb nog niets gezien van Burkina.Ik heb zwaar onderschat hoeveel zo`n reis mij alleen, laat staan twee mensen zou kosten. Siaka lijdt onder het feit dat hij van mij afhankelijk is van geld, want normaal heeft hij zijn eigen bijeengespaard geld bij zich. Om mij een plezier te doen, is hij toch meegegaan, om hem een plezier te doen heb ik hem meegevraagd. Wat een misser. Ik vind een oplossing door hem te betalen voor kora-lessen en voor de kora die hij voor mij gemaakt heeft. Het gaat wat beter tussen ons, totdat ik in zijn dorp ziek word.
Na twee dagen koorts, heb ik de derde dag alle symptomen van malaria, dus dat weet ik nu ook al. Ik wil naar een prive kliniek maar ben te ziek om te reizen, dus het wordt de EHBO post, waar ik twaalf uur aan infusen lig op een brancard. Zijn mama zit heel de tijd bij mij en da t is wel lief, maar ik heb eigelijk echt behoefte aan slaap, slaap slaap. Door te reizen samen met iemand die laat opblijft, door twee dagen nauwelijks te slapen, doordat mensen altijd in en uit het hutje lopen waar we slapen, heb ik serieus slaapgebrek, wat ongetwijfeld mijn weerstand geen deugd gedaan heeft. Siaka toont zijn bezorgdheid en uit zijn stress op zijn eigen manier. Ik mag niet zo bibberen want dat maakt de koorts erger. Ik moet eten (ook al kan ik niet, heb ik geen appetijt en kots ik alles uit). Waarom maak je zulke geluiden? (ik kreun en zucht veel, maar hier maken ze gewoon geen lawaai, om het even hoe ziek ze zijn) Mensen worden dan echt ongerust, dus ik mag dat niet doen. Waarom loop je toch zo voorovergebogen? Loop toch gewoon. Waarom zeg je dat het niet gaat als het al beter gaat dan de dag ervoor? Je moet zeggen dat het goed gaat, anders worden de mensen ongerust. Altijd doe ik wel iets verkeerd. De cultuurverschillen kan ik niet meer verstoppen. Ik heb de energie niet om telkens uit te leggen en hij heeft het geduld niet om te luisteren. Deze dagen geven een serieuze knak aan onze vriendschap.
Vanaf de dag na de infusen gaat het beter en ik denk dat ik genezen ben. ik kan nog altijd niet eten, enkel yoghurt en bananen. Dat is voor de komende 6 dagen zo. De volgende morgen echter terug 40 graden. Ik ben de wanhoop nabij, nu wil ik echt naar een priveziekenhuis, maar omdat de koorts te hoog is om te reizen: terug naar die EHBO post. Daar blijkt dat ik een kininkuur van vijf dagen had moeten krijgen. Ik niets gehad, vandaar dus de koorts. Ik opgelucht en begin aan de kuur. Het gaat beter dus wij terug naar Bobo. Aagezien ik nog altijd zo moe ben en niet goed en niet kan eten, is Siaka nog altijd dodelijk ongerust. Weeral de verplaatsing (de kosten lopen rap op, telkens een taxi met al onze bagage). Ik ben enorm ontgoocheld want het ziet ernaar uit dat ik niet naar zijn muzikale familie kan reizen, die ik zooo graag wil gezien. Ook Banfora dat zooo de moeite is, valt in het water. Mijn geld raakt op (al mijn geld naar transport over en weer, medicatie, dokters en kliniek en siaka zijn netwerk) en ik wil op tijd in Ouaga zijn voor Fespaco, het filmfestival.
In Bobo vinden we eindelijk een goed priveziekenhuis en eindelijk eindelijk voel ik me op mijn gemak. Eindelijk rust, eindelijk slaap, eindelijk genezen. Ik lijd niet alleen aan malaria maar heb ook leverproblemen. De zes maand in ghana met hun vettige olierijke voeding heeft me de das omgedaan, vandaar de constante vermoeidheid. De dokter kan niet echt iets doen behalve dat ik op mn voeding moet letten, wat zelfs in het betere burkina absoluut niet evident is. Siaka is, weg van de druk van familie en vrienden, rustiger en aangenamer. Hij helpt met met alles, gaat om de medicatie, de boodschappen, het eten, helpt me verplaatsen... Ik kan dat erg apprecieren na onze moeilijke start. Ik blijf nog vier dagen in het ziekenhuis. Tien dagen na mijn eerste koorts, verlaat ik het ziekenhuis in Bobo.
... ik wil doodgraag langer in Bobo blijven: de stad van de muziek, waar zoveel te zien en te beleven is. Maar ik heb er niet veel van gemerkt. Ik wil alleen nog maar naar huis. De dagen dat ik ziek was heb ik thuis en mijn vrienden en het eten zo gemist dat ik eigelijk direct op de vlieger had kunnen kruipen. De relatie tussen Siaka en mij verloopt toch met de dag stroever. Zijn bevelende manier van spreken, zijn geirriteerdheid bij alles wat ik doe, het altijd afhankelijk zijn en hem moeten volgen zonder enige uitleg te krijgen, het zoveel commentaar krijgen op wat ik doe, zeg en kijk, niet mezelf kunnen zijn... beginnen zwaarder en zwaarder te wegen. Ik heb in zeven dagen nauwelijks gegeten en iedere dag lach ik minder en minder. Ik koop weinig voor mezelf in Burkina. Het geeft me een innerlijk conflict omdat ik weet dat Siaka straks zijn kamer voor een heel jaar moet betalen en geen geld heeft. Ik kan er niet van genieten dingen te kopen voor mezelf terwijl ik in zijn gezelschap ben. Omdat ik mentaal niet in orde ben, niet op mijn gemak ben mijn fototoestel overal mee te sleuren en ik moeite heb met de dubbele toeristische houding neem ik geen foto`s. Pas op het einde van mijn reis besef ik dat met spijt in het hart.
De dag van mijn verjaardag wil Siaka per se een zak laten naaien voor mijn kora. En ook een voor hem, maar dat tussen haakjes. We komen toe om 10 uur smorgens, met de belofte dat de zakken na drie uur klaar zijn. ik heb dus gezeten en gewacht, gewacht, gewacht en gewacht. Om 19.30 zijn ze klaar: zes uur en half aan siakas zak, twee uur aan de mijnen. In het busstation op weg naar Ouaga moeten we nog drie uur wachten. Heb dus op mijn verjaardag... 13 uur... gewacht , Afrikaanser kan niet. Voordat we opstappen wordt iedereen grondig door een groep soldaten gefouilleerd met een wapendetector (!) en alle bagage gecontroleerd. Het is een beetje beangstigend. Drie soldaten reizen met ons mee. Voor onze veiligheid, zegt Siaka, omdat er `s nachts veel overvallen gebeuren op de weg. Brrr. Voor we vertrekken zeg ik naar Afrikaanse gewoonte toch vlug maar een gebedje.
In het midden van de nacht komen we veilig en wel aan bij een dame die ik via via ken. Nadeel: we zitten ver van alles. De taxi`s vragen, naar aanleiding van Fespaco en omdat ik blank ben, telkens drie tot vijf keer de normale prijs. Siaka wordt er tureluut van, iedere keer. Hier kan je geen trotro nemen, je hebt voor iedere verplaatsing een taxi nodig. Maakt een serieus prijskaartje en telkens onderhandelen word je kotsbeu...We verplaatsen ons na twee dagen naar een vriend van hem dichter bij stad waar we mogen blijven slapen. Dat is wel gemakkelijk. Maar niets is gratis... en geen eetgelegenheden in de buurt. Mijn lichaam moet weeral geduld oefenen...
Wonder boven wonder heb ik toch iets kunnen zien dat ik wou zien: de opening van Fespaco in het voetbalstadium, vree de moeite. We horen en zien wel niets van de 100 balafons en de afrikaanse dansers omdat enkel zij geen microfoons hebben . Verdikke toch. Die avond voel ik me stralen, alles voelt goed aan, ik kan weer eten en eindelijk kan ik even genieten. De dagen erna wil ik nog wat films zien, maar slaag er enkel in van wat korte docu`s uit Noord-Afrika te zien. Ze zijn wel goed, maar ik was zo graag met Siaka naar een langspeelfilm uit Burkina geweest. Mislukt, we zijn te laat...door een communicatiemisverstand.
Ontgoocheling. Ik wou in Burkina de muziek ontdekken, is een klein beetje gelukt maar niet veel. Ik wou kora leren spelen, samen met Siaka, maar door mijn ziek-zijn is dat er gewoon niet van gekomen. Ik wou Djula (Bambara) leren spreken, de taal van Bobo en van zovele grote muzikanten in West-Afrika. Maar samen met het bezoeken van Banfora, Bobo en de muzikantenfamilie is dat allemaal in het water gevallen. Wat schiet er nog over van mijn droomreis waar ik maanden naar verlangd heb?
Dde dag erna keren we eindelijk terug naar Ghana. Eindelijk omdat dan het einde met het samenreizen met Siaka in zicht is. Maar eigenlijk wil ik helemaal niet terug. Burkina roept mij. ik wil ginder blijven. Er is nog zoveel meer te ontdekken en ik heb het gevoel niets gezien te hebben. Alles trekt me terug, maar het kan niet. Geen geld meer. Simpel. Ik ben mentaal fysiek en financieel blut.
Versta me niet verkeerd: Ik heb echt genoten van de goede momenten, van wat ik zo kort ervaren heb in Burkina. Het is een fascinerend land, maar juist daarom is het zo frustrerend dat mijn lang verwachte reis zo is moeten verlopen en toch 700 euro gekost heeft . Met Siaka heb ik een lang gesprek de avond voor we vertrekken, waarin ik hem vanalles uitleg over onze reis, zijn manier van doen, zijn stress, zijn altijd kwaad zijn, ons samen reizen, ons anders-zijn... Hij kan terug luisteren naar mij. Hij wordt stil en wijt onze problemen eerst aan zijn man-zijn, dan aan zijn ziekte en daarna aan de hekserij waarmee jaloerse mensen ons kwaad willen doen.Dat is voor ons iets moeilijk te begrijpen. Hier heerst dit geloof nog heel heel sterk, vooral in de dorpen. Er heerst veel jaloezie en iemand die samen rondloopt met een blanke is gemakkelijk het mikpunt van zulke jaloezie. Mensen kunnen dan (andere mensen betalen om ) die persoon kwaad toe wensen en `iets aandoen` . Hierdoor kan je ziek worden of zelfs doodgaan. In ons geval is Siaka ervan overtuigd dat jaloerse mensen zorgden dat onze relatie verzuurde zodat we niet meer goed konden praten met elkaar. Best wel vreemd, zo`n uitleg. Ik geloof er wel iets van hoor, net als de meesten die hier al geweest zijn. Het hangt gewoon overal in de lucht, tis vreemd om uit te leggen. Siaka heeft zijn excuses veel keren aangeboden op een heel ontroerende manier. Dat doet me wel iets. Ik heb nooit getwijfeld aan zijn goeie bedoelingen. Nooit. maarja, de manier waarop mensen dit tonen, verschilt nogal eens. Ik heb nogal in mijn eigen vingers gesneden met het voorstel van hem mee te nemen.
Hoe zeggen ze dat: jong geleerd, oud gedaan? of is het omgekeerd? Ja, ik heb veel geleerd. Ik heb er wel voor afgezien. Ik ben nog altijd erg verdrietig over wat er van mijn reis gekomen is, en hoe onze vriendschapsrelatie verzuurd is. Nu blijf ik enkele dagen in Kumasi om te bekomen (mentaal en fysiek), dan laat ik alles hier definitief achter om naar Accra te gaan. Daar verblijf ik bij Mawushi en Cecile, een gemengd koppel. De Westersheid van deze familie (inclusief het eten!) zal me deugd doen, zal me helpen terug op krachten te komen. Ik ben door ziek te zijn terug 7 kilo afgevallen (maar hoe betrouwbaar zijn de weegschalen hier?), na al mijn moeite om bij te komen... :( EN de prijs van een zak rijst van 5 kilo is opnieuw 1 cedi omhoog gegaan (de prijs van 1 brood). Miljaar.
Tot heel binnenkort, anitie (bedankt),
x
WIJZEN MAKEN OMMWEGEN
want wie lijnrecht naar het doel wil
doet de wereld en mensen soms geweld aan
de goede weg is gehoorzaam aan de aarde
voegt zich naar haar hoogten en laagten
en volgt de kronkellijn van de rivieren.
Wie de wijsheid van de weg heeft geleerd
weet dat wij worden geleid langs vreemde paden
want niet wij maken de weg
maar de weg maakt ons.
Met dank aan mijn meter en Marika, die deze boodschap de hele weg lieten afleggen tot in Ghana. Hun wijze tekst heeft me geholpen mijn reis naar Burkina te relativeren en voor een heleboel dingen dankbaar te zijn in plaats van triest te wezen. Misschien moest ik wel een ommeweg maken om iets te doorleven... En ik wikkel me koesterend in een deken van tevredenheid bij de woorden dat het de wijzen zijn die zulke ommewegen maken ;)
Al een beetje bekomen van mijn avontuur, hartelijk verwelkomd door Chloe en buiten- proportionies etend (om zeven kilo goed te maken) kan ik intussen meer afstand nemen van mijn verdriet om de reis en de verloren vriendschap. Ik realiseer me dat ik hoe dan ook in een erg bevoordeelde positie blijf, als blanke, en dat dit mij ongekende kansen geeft en blijft geven. Wil ik echt naar huis? Geen probleem, voor het geld kan gezorgd worden... (Een vriendin wou zelfs geld inzamelen) wat voor een groot deel van de bevolking voor hun leven en dat van hun kinderen nooit waar zal zijn. Alhoewel... Ghana kent een ongehoord groot aantal studenten wereldwijd, een groot aantal Ghanezen wonend in het buitenland en bovendien loopt het land letterlijk leeg: zo zijn er intussen meer Ghanese verpleegsters in Birmingham dan er in Ghana zijn. Maar goed, als het niet geldt voor Ghana dan toch wel voor andere landen. Na Burkina ben ik me nog pijnlijker bewust van alle voordelen, mogelijkheden en kansen waar ik alleen maar bescheiden dankbaar voor kan zijn en met zoveel mogelijk anderen kan proberen te delen.
Na de reis van Burkina wou ik eigenlijk vroeger naar huis. Even informeren naar de mogelijkheid gaf me bijna een hartstilstand: 440 euro om vroeger af te komen... Na heel wat getwijfel besloot ik toch te blijven. Eens thuis heb ik wellicht veel spijt over mijn vervroegdeterugkeer en dan heb ik de rijke vliegtuigmaatschappijen nog rijker gemaakt met geld dat ik zelf broodnodig heb om mijn leventje terug op te bouwen. Even had ik schrik voor de verveling, maar enkele vriendinnen gaven me wat ideeen en bovendien had Mawushi al heel wat mogelijkheden op voorhand uitgedokterd. Duuuus.. vanaf 11mei zal mijn fonkelende aanwezigheid jullie ogen weer verblinden... hihi...
Veilig en wel aangekomen in Accra, dankzij het gebed van de chauffeur en de andere reizigers, bij Mawushi en Cecile. Ik voel me goed hier. Samen hebben we heel wat plannen. Mawushi en Cecile vormen deel van een geloofsgemeenschap die heel veel inspanningen doet om jongeren op een gerichte, actieve en creatieve manier hun eigen morele identiteit in vraag te stellen en te vormen. Hun manier van in het leven staan, doet me met een warm gevoel denken aan mijn eigen ouders. Mawushi is Ghanees, van de Voltastreek afkomstig, heeft 12jaar in Parijs gestudeerd, gewoond en gewerkt. Cecile is een echte Francaise. Samen hebben ze drie prachtige kinderen, de oudste 14, de jongste 11 maar hoogbegaafd als een jongen van 19. Hier wordt veel gezelschapsspellen en piano gespeeld, en de jongens tekenen getalenteerd stripfiguren met de computer. De jongste leert zichzelf Perzisch... Een ietwat speciale en unieke familie.
Ik heb heel wat projectbzoeken staan op mijn programma, waarover uitgebreid verslag volgt. Ik zal ook actief met Mawushi en cecile meewerken in hun jeugdprogramma`s, zelf een animatorcursus (niet zoals animator voor speelpleinwerkng hier hoor) volgen, stukjes schrijven voor het tijdschrift dat ze aan het ontwerpen zijn. Het beloven gevulde dagen te worden (eindelijk). Voor mijn laatste wens heb ik jullie hulp nodig :) Graag wil ik voor tijdschriften en kranten wat artikels schrijven over mijn ervaringen. Iemand van jullie connecties met welk magazine dan ook? Leukst zou zijn moesten er wat centjes aan hangen, maar zonder is evengoed welkom!
Het ga jullie allen, nog altijd, goed of zelfs beter!
knuffels
Een beetje onwennig trek ik de schotel met het middageten naar me toe. Agnes heeft net de schotel met het middageten naar de living gebracht. Ze is de jonge dame die het huis onderhoudt, de afwas doet en eten klaarmaakt, zo ook voor mij deze middag. Wat een vreemd gevoel. Nog nooit een dienstmeisje gehad die kookte voor mij. :) Sjans dat ik niet in de koloniale periode geboren ben, zou NIETS voor mij zijn! Gelukkig heeft ze gewoon een beetje genomen van het avondeten.
Maar als ik de het deksel wegneem, heb ik goesting om het bord direct terug te leggen: Blinkende bonen, druipend van het vet, in blinkende druipende gebakken bananen. De slechts denkbare maaltijd voor ... ik hoor mijn lever huilen tot in Keulen. De familie is recent veranderd van dienstmeisje en zij kookt duidelijk minder Westers... Er zit niets anders op dan het hele verhaal aan haar uit te leggen. Zes maand heb ik dankbaar alles gegeten wat men mij voorschotelde, maar nu moet ik n beetje meer opkomen voor mijn lichaam. Pff, ik ben niet graag de moeilijke... Agnes begrijpt het en vol medelijden biedt ze mij de bonen zonder olie aan... :D en begrijpt niet waarom ik ook dat moet weigeren. Ik zeg haar wat toast te maken met confituur, maar dat vindt ze dan weer geen eten. Uiteindelijk vinden we de gulden middenweg door toast met wat van haar (toch wel olie-druipende) saus met vis te eten en veeeeeel salade. Mijn idee: ik ga de Europeaan uithangen en een brood en beleg kopen in de supermarkt. Of nog beter: morgen maak ik mijn eigen spaghettisaus, goed voor enkele middagen lunch. :) Hier heb ik gelukkig de vrijheid om wel iets zelf te koken. So, why worry?
Een veel gehoorde uitspraak hier. Een van de meest gestelde vragen: "Do you feel free in Ghana here?" "Do you think Ghana is a free country?"
Dan zeg ik `Euuuh`... en denk: Kan ik hier zijn wie ik ben? Kan ik hier doen en zeggen wat ik wil? Mijn antwoord op bovenstaande vragen is negatief, en bovendien bedoelen de Ghanezen iets anders. Ze zijn er terecht fier op dat hun land anders dan vele andere Afrikaanse landen al heel lang geen oorlog meer kent, vredevolle (soort van democratische) verkiezingen heeft en stilaan economische groei kent. Dus het woord `free` betekent voor hen vooral de vrede en de veiligheid -en niet zozeer het kunnen zijn en doen wat je als individu wil. Dat laatste kent hier geen enkele waarde. Je doet nu eenmaal niet wat je als individu wil, want het individu heeft hier zo geen centrale plaats als bij ons. Je houdt gewoon rekening met in de eerste plaats je ouders en dan de rest van het hele netwerk. Iets dat een van hen schade of pijn kan berokkenen, doe je gewoon niet. Het zelf graag willen, weegt daar niet tegenop. De individuele wil? Een idee dat ik al veel gehoord heb over Afrika, maar nog niet zelf meegemaakt en het doet vreemd. Telkens opnieuw heb ik de neiging te zeggen: maar wat wil JIJ? wat wil je ZELF? waarom doe je dat niet gewoon? Maar zo werkt dat hier niet. Doet je wel beseffen hoe (liberaal) wij `vrijheid` en `vrij` invullen en hoe sterk dit bepaald is doorheen onze geschiedenis.
Als ze trouwens vragen -fier als een gieter- of Ghana ons bevalt, en wat we ervan vinden, kan je ze geen groter plezier doen door te zeggen: "Ghana is a free country!" en dat doen we dan ook...
Hier in het huis is het net een dierentuin: twee zeer grote schildpadden (halve meter), een hond, een aap, konijnen, cavia`s, een muis die verslaafd is aan radje draaien en net twee kleine schattige poesjes met schattige insecten die onderling mijn voeten als prooi afgesproken hebben... In huis hier kan ik mijn Frans oefenen, wat consequent afgewisseld wordt door Engels. Beide talen worden door iedereen gesproken. Mijn onderarm doet eindelijk minder pijn. Door het infuus zo hardhandig in mijn aders te duwen, heb ik twee weken stekende pijn gehad over de hele lijn van mijn ader in mijn onderarm. Ik ben verheugd alles stilaan terug te kunnen gebruiken zoals het hoort.
Het is vreemd om in Accra te zijn. Ghana is al zoveel Westerser dan vele andere Afrikaanse landen en dat voel je, in veel kleine dingen. En men zegt wel eens dat Accra een luchtbel is, of een eiland, in Ghana. Het was daar dat ik mijn eerste cultuurschok kreeg na drie maanden in Kumasi geleefd te hebben, toch nog de tweede grootste stad van Ghana. Toen ik samen met Mawushi, Cecile en de kinderen naar een `mal` ging, een shopping center, op zoek naar een doorsnee restaurant op een zondagavond 20 uur...
Beeld je in ...het grootste shopping center dat je kent, bijvoorbeeld dat van Mechelen:
*Vervang 3/4e van de auto`s door grote blinkende 4x4`s
*Plaats luxueuze Amerikaanse flashy en flonkelende, glamour en glitter kerstdecoratie overal de buitenkant
*Voel de tropische zwoele hitte en daarna een overweldigende kiekenvel brengende ijzige airco als je het gigantische complex binnenstapt ( een beetje zoals de grote supermarkten in Frankrijk in putje zomer)
*Laat alle winkels open ongeacht het uur en de dag
*Herinner je hoeveel (teveel) schitterend wit fel licht er in alle winkels altijd is. (Ik kan jullie het immense verschil met een doorsnee dorp niet uitleggen waar het altijd pikkedonker is of zelfs Kumasi dat meer licht kent, maar nooit in die mate. Mijn familie heeft enkel enkele blauwige spaarlichten. Ik was dit matige licht gewoon. En mijn ogen deden echt pijn van het felle licht toen ik binnenstapte)
*Vervang de witte huid door een zwarte huid maar hou al de rest (kleren, bedrukte gezichten, `I dont care`, `it`s not my problem`, `mind your own business`-houding, sigaretten (een zeldzaamheid in Ghana) , buggies (!) , kauwgom sjiekende onvriendelijkheid, uiterlijke schoonheid telt...)
*Vervang een derde van de mensen door obese mensen en kinderen (!)
*Het eten blijft hetzelfde: fastfood, cola, frieten met ketchup en mayonnaise, Chinees, Big Mac enzoverder, alles aan de prijzen die we in Belgie gewoon zijn. Lijkt voor jullie niet zo schokkend, maar nergens in Kumasi is dit soort eten te vinden, net zomin als in de rest van Ghana. Allemaal ingevoerd. En het voelt zo fake aan, eens je wat langer in het binnenland zit. Ik ben gewoon te eten voor nog geen 1 cedi (de prijs van een brood). Daarvoor heb je drinken, rijst, wat vlees of vis en wat rauwkost ofwel mijn heerlijke gefrituurde yam (duust keer lekkerder dan frietjes) voor de helft van de prijs. Ik geef toe dat het niet de meest gebalanceerde voeding is, maar dat vind je hier gewoon niet. Dan nog liever eten voor 1 cedi dan hetzelfde eten voor 20 keer die prijs! Omdat we geen restaurant vinden dat betaalbaar is voor ons zes, nemen we uiteindelijk pizza`s mee naar huis, gezellig maar pokkeduur.
Na deze cultuurschok moest ik van Accra niet veel meer weten. Ik ben hier nu toch omdat ik bij deze familie kan verblijven. Accra zal ik wel overleven. Maar toch.. ik ben de Afrikaanse realiteit een beetje kwijt hier. Hoewel... op straat word ik nog altijd aangesproken. Daarop antwoorden in Twi (ook hier veel gesproken) of zelf mensen aanspreken, levert nog altijd grote succes op en contact met de plaatselijke bevolking. Iets waar veel toeristen of obruni`s doorgaans niet zoveel moeite voor doen. Maar op deze manier kan ik toch nog wat contact houden met het beetje Afrika dat ik ervaren heb voordien.
Typisch voor Accra, net als andere hoofdsteden is de unieke mengeling van modern en traditioneel, de vreemde mengeling van de extreme rijkdom temidden de extreme armoede. Vandaag wandelde ik over straat en zag de blinkende 4x4`s in het stroppende verkeer. De vrouwen die water verkopen voor 0.05 pesuas per zakje stormen op de auto`s af in de hoop iets te kunnen verkopen. Van zodra het verkeer terug in gang schiet, proberen de vrouwen zich met hun zware vrachten op hun hoofd en hun baby`s op de rug zo snel mogelijk uit de voeten te maken, sommigen zijn nog aan het betalen of aan het overhandigen. De auto`s rijden echter zonder mededogen door. De wereld hier is aan de rappe. Ondanks dat ik deze levensbedreigende scenes dagelijks zie, kan ik er maar niet aan wennen. Dat hier niet meer ongelukken gebeuren, is echt een mirakel. Maar dan... als het gebeurt, is er geen kat die het weet.
Het verkeer in Accra kan je vergelijken met dat van Brussel tijdens de spits, maar dan de hele dag door, voor het merendeel van de grote wegen. Metro hebben we hier immers niet. Ik wil graag een quote van Frost invoegen, die tot voor kort in Bolivia zat en het verkeer in La Paz beschreef. Ik moest zo lachen want het is identiek aan hier.
Hilarisch blijft het verkeer. Nauwelijks wegmarkeringen, taxis en bussen stoppen overal, ook in het midden van de weg. Als je naar links wil, dan doe je dat gewoon, wie van achter jou komt zal wel remmen en toeteren. Voetgangers haasten zich best, niet dat ze je zouden doodrijden, chauffeurs verwachten gewoon dat jij vlug oversteekt zodat zij zonder afremmen kunnen doorrijden. Ook is het doodnormaal wanneer aan de lichten op een volle 3-vaksbaan er een agent staat het verkeer te regeleen en terwijl het groen is voor de auto`s zullen er toch tientallen voetgangers kriskras zich ertussen wringen, ze staan stil halverwege voor de passerende wagens en gaan dan verder. Geen flik die ernaar kraait. Wie eerst toetert mag de bocht eerst in gaan, bijgevolg toetert iedereen constant, ook als je slechts 1 seconde te traag rijdt of als een agent een busje tegenhoudt gaat garantie de volgende taxi ongeduldig beginnen toeteren. Heel normaal allemaal, heerlijke chaos, veel lawaai, drukte en toch geen ongevallen, iedereen schikt er zich naar en het marsjeert.
Lieve mensen, ik ben doodmoe. Het vervolg als altijd... later! Goe weekend,
x
Dag Iedereen,
Ter ere van haar één-jarig bestaan organiseert Doyi-Doyi vzw een groot Guinees spektakel in samenwerking met Victoria de Luxe.
Dit evenement vindt plaats in het Intercultureel Centrum de Centrale, kraankinderstraat 2 - 9000 Gent op 20 maart 2009
Doyi-Doyi vzw zet met deze organisatie haar koers verder ten voordele van een Muzikaal KunstZinnig project in Guinee-Conakry
Hierdoor wil de organisatie in beide werelden (Noord-Zuid) muziekeducatie stimuleren.
Een project in Guinee opstarten is geen voor de hand liggende zaak, ware het niet dat de Guinese artiesten volledig achter ons project staan… en dat willen we ook tonen.
Dit evenement brengt de top van Guinese muzikanten in Europa in de spotlights.
De avond bestaat uit twee delen, vanaf 18u tot 21u kan u in de kelderzaal genieten van een heerlijk Afrikaans Buffet aan een schappelijke prijs van 5 euro per maaltijd. Dit buffet wordt verzorgd door enkele Afrikaanse keukenprinsessen en het Victoria de Luxe Team.
Het tweede deel van de avond speelt zich af in de turbinezaal, waar u kan genieten van twee spetterende Guinese groepen die u traditionele muziek brengen uit hun land.
Om 21u.30 is de groep Khanou geprogrammeerd, gevolgd door Folikan waarbij naast de andere hoogstaande muzikanten, de twee broers Seny Touré en Babara Bangoura u in vervoering zullen brengen met hun schitterend djembespel. Er staat u ook nog een andere muzikale verassing te wachten.
De inkom bedraagt 10 euro en 7 euro voor leden van Doyi-Doyi vzw. Wie diezelfde avond nog lid wil worden en bij volgende evenementen dus van speciale reducties kan genieten, betaalt 12 euro, en betaalt dus i.p.v 5 euro , maar 2 euro lidgeld.
Reserveren is aangeraden!
Reservaties voor het concert, het Afrikaans Buffet of beiden kunnen via Doyi-Doyi@hotmail.com
(Gelieve te vermelden of u enkel voor het concert, het eten of voor beiden reserveert)
Jaja, de eerste dag van de lente... nieuwjaar? Ja, voor de Baha`i gelovigen wel, zoals Mawushi en Cecile. Na negentien dagen vasten (eten voor en na zonsopgang) betekent het begin van de lente het begin van hun nieuw jaar, bestaande uit negentien maanden van negentien dagen. Baha`i Faith is de laatste en nieuwste tak in de lijn van de moslims en de christelijken. Ze geloven in Mohammed, Jesus en hun eigen profeten Bahauallah en de Bab. Het is ontstaan in Iran en sterk beinvloed door Zoroastra, de wijzen in het Perzisch rijk. Deze religie kent gelovigen overal, ook in Belgie, en streven heel hard de eenheid van de wereld na. Verschillende religies zijn als de verschillende kleuren in een regenboog, allen komende van hetzelfde witte licht, dezelfde bron. Nu nog vecht rood met groen en blauw met geel, maar er komt een tijd dat alle kleuren terug samenvloeien en wit licht vormen. Ze voelen zich een met de islam, jodendom, christendom, het boeddhisme en hindoeisme. Ze zijn heel sterk betrokken met het `opvoeden` van de junior youth (12-15 jaar) vanuit de idee dat als je op deze leeftijd terug erg beinvloedbaar bent om waarden en verantwoordelijkheid aan te leren. Dit proberen ze in hun jeugdgroepen. De taken die de kinderen in huis doen, noemen ze `service`, net zoals ze vanuit hun geloof allemaal opgeroepen worden om een jaar gratis `service` te doen, om het even wat je doet, als het maar de mensheid dient (mensen, natuur enz). Service to humanity, een deugd dat ze zo belangrijk vinden en waar hun hele geloof op gebaseerd is. Sophia, het Brits meisje, is ook Baha`i. De gemeenschap kent wereldwijd een enorme internationale uitwisseling, zo komen heel vaak Baha`i bezoekers eten en slapen voor een nacht bij Mawushi en Cecile, mensen die ze niet kennen, maar welkom heten. Interessant is dat het Baha`i geloof natuurlijk sterk beinvloed is door de cultuur waar je opgroeit. Sophia en haar manier van geloven is heel herkenbaar voor mij en hoe wij Europeanen onze eigen spiritualiteit een plaats geven in ons leven, naast al de rest (en niet als basis). Terwijl de familie, dichter bij de Ghanese cultuur, vanuit een meer doordrongen houding meer vasthoudt aan sommige voorgeschreven regels en dit strenger opvolgen. Sophia is een echte Europese, met een koffer vol medicatie en een beauty-case vol cremes van de body-shop, veel kleren en make-up. Ze heeft vriendjes en gaat uit. Ze drinkt en rookt wel niet. De Baha`i regels vragen een heel bescheiden en niet-materialistische houding. Je vindt dus in het huis van Mawushi nauwelijks decoratie, een kast en weinig inkleding. Ze zijn bescheiden maar in alle betekenissen van het woord. Wat ik zo super aan hen vindt, is dat ze niet oordelen over anderen. Ze hebben geen enkel probleem met ons manier van zijn, haar manier van geloven. Voor mij een bewijs dat ze echt naar hun geloof leven. Vragen over het Baha`i geloof of andere? Ik kan nog veeeeel vertellen maar heb besloten hier te eindigen. Allen welkom op mijn berichtenbord waar ik jullie allang niet meer gezien heb ;)
groetjes
Beste allemaal,
Ik ben op dit moment in Medina, een kleine tien kilometer verwijderd van waar Mawushi woont. In vogelvucht tenminste, want is een uur reizen, en twee trotro`s nemen. Een veelgehoorde uitspraak hier: "The traffic in Accra is tooooo much, is too much." Een typisch Ghanees-Engels en terechte opmerking. Beeld je Brussel in zonder metro... Al het volk moet busjes pakken... Ik ben op bezoek bij Thomas, die ik al ken van het beginkamp in augustus. Iedereen denkt altijd dat hij van China komt, omdat hij Chinese ouders heeft. Maar hij is opgegroeid in London en echt Brits :) Het is een echte schat van ne gast. Wisten jullie dat het Chinese symbool voor hart, samen met het symbool voor dak `liefde` maakt? Myriam is hier ook, een Spaanse met Moorse roots denk ik, want zo ziet ze er toch uit. Haar Spaans Engels is hilarisch. Een krachtige authentieke prachtmadam. Zwaantje is de laatste in de rij, haar ken ik nog maar net. Komende van Duitsland maar grenzend aan Nederland. En ik ben de enige die haar naam juist kan uitspreken :D Heeft Nederlands geleerd op school...
Seek and you will find... Van het moment dat ik binnenwandel in het domein, komt mijn ziel tot rust. Medina is afgelegen en verder van het drukke centrum. Hier geen geasfalteerde weg,behalve om er te geraken. Een groot grasplein, palmbomen overal, een lichte bries, een `zomerhut` (ronde open hut met enkel een klein muurtje als omheining en een strooiendak), deze fantastische vrienden en twaalf olijke jonge en oudere personen met allerhande `disabilities` al tegaar... Het vrijwilligerswerk lijkt erg op mijn stage in Schotland: op een speelse en educatieve manier, ritme op maat, enkele basisvaardigheden aanleren en oefenen. De eerste dag heb ik introductie in de gebarentaal, door David, de dove leerkracht. De taal van de symbolen is zo boeiend, zo`n verschil met de gesproken taal. Het geeft meer rust in mijn hoofd en eist een andere manier van denken. Een andere wereld, net als de Afrikaanse. Het zoeken naar, proberen de ander te begrijpen en te vinden, via veel misverstanden, is een gelijkaardige moeilijke zoektocht als de mijne hier. Maar het confronteert me ook met de dominantie van de gesproken taal, en hoeveel belang wij hechten aan (de betekenis van) gesproken woorden. Ik vind het heelijk om te ontdekken hoe gebaren aan betekenissen gekoppeld worden, de associaties die daaruit voortvloeien. Ik ben een kluns in het uitbeelden, want de gebaren moeten heeeel precies uitgebeeld worden. Een beetje hoger, lager, meer naar links of naar rechts, met de duim boven de andere vingers en niet onder, ter hoogte van de slaap, niet de wang... Het gaat nogal haperig, maar maakt duidelijk hoe wij niet gewoon zijn onze handen te gebruiken, ten opzichte van de rest van ons lichaam (ze hebben daar zelfs een naam voor maar het ontglipt me nu). Leuke weetje: het gebaar met de wijsvinger tegen onze slaap (ge zijt zot), betekent `denken`. En `saai` is hetzelfde gebaar maar op de neus, zo waar ik mijn neuspiercing heb. :)
Zoveel plaatsen heb ik al bezocht, zoveel verschillende mensen ontmoet, zoveel geuren gesnoven en verschillende winden ervaren... en toch kan ik dit project noemen waar ik me echt goed voel e best wel vrijwilligerswerk had willen doen. Als dat mijn focus en doel geweest was van mijn trip...
Ik slaap bij Lina, een jonge dame, die haar kamer/huis aangeboden heeft, zomaar, zonder mij te kennen. Een betonnen kamer gemaakt uit betonnen bakstenen, van drie op drie meter, een tafeltje, een plastieken stoel, een grote matras op de grond voor haar en haar zus (en mij), een tafel voor alle kleren in enkele valiezen, dat is haar huis. Kleerkasten kennen ze niet. Geen licht (het huis is nog in de maak) of electriciteit. Twee kleine vensters, hoog. Geen decoratie. Zo eenvoudig. Lina verontschuldigt zich voor het feit dat er geen licht is, dat ze geen ontbijt kan aanbieden! Ongelooflijk, ik ben al lang blij dat ik bij haar kan slapen (wat niet mogelijk is in het centrum). Ze buigt zich verontrust over mijn geschramde teen, zegt `sorry` (de gewoonte hier als iemand anders zich pijn doet, zorgen heeft of iets tegenkomt). Haar zuster Esther wil per se `s morgens het water voor mijn douche halen. Het is ook zo een lieve. De douche bestaat uit golfplaten en houten planken, buiten natuurlijk. Ik kan lekker zeggen dat ik al gedouchd heb onder de blote sterrenhemel :) De platen komen tot iets boven mijn middel en dat geeft zo`n raar gevoel. Dan maar gebukt douchen... want jan en alleman kan hier passeren. `s Morgens vroeg. als iedereen al even op is, moet ik naar het toilet. Met slaapogen, in mij slaapkleed en toiletpapier in de hand, volg ik Ester naar de publieke toiletten (proper), drie straten verder. Het is nogal een zicht... Ondenkbaar in Belgie, maar hier kijkt niemand daarvan op. We lopen niet door een straat, maar nemen paadjes kriskras voor, door en tussen de kleine huisjes. Zo vreemd. De huisjes zijn niet afgebakend en iedereen loopt hier bij wijze van spreken door elkaars voor-en achtertuin, maar de grond is niet van iemand. Ik vind het altijd een leuk gevoel. Veel mensen zijn hun tanden aan het poetsen :) Ik heb de beide meisjes telkens alleen maar gezien in het donker, want Lina vertrekt om zes uur en komt terug rond acht uur `s avonds.
Seek and you will find... een Bijbelse spreuk die je hier overal terug vindt: op taxi`s en troto`s (in grote letters op de achterruit), als naam van cafes en `snack bars`, kapperszaken,autozaken... Hoe ironisch dat ik deze plek ontdek zes weken voor ik vertrek. Thomas heeft vier maand lang spanningen met het personeel van zijn weeshuis, een moeilijke tijd, totdat hij de bredere context ziet en dingen kan accepteren. De hele houding verandert en hij voelt zich er eindelijk goed. Net nu, na vier maand afzien, moet hij door omstandigheden verhuizen naar Medina. Toeval? Of is het net de weg afleggen waar het om draait, zoals de wijzen de kromme lijnen van de rivier volgen? Of zoals Frost (voormalige bovenbuur, zes maand in Zuidamerika) zijn blog noemt: El camino es el destino (de weg is de bestemming)? En dan is het moeilijk niet met weerstand en spijt te reageren, proberen vast te houden dat waar we zolang naar gezocht hebben, dat wat we met zoveel moeite bereikt hebben...
Dagelijks ben ik dankbaar dat ik besloten heb niet vroeger naar huis te gaan en waardig afscheid te nemen, dat ik niet vol opgekropt verdriet en negatief gevoel Afrika achterlaat. Dagelijks ervaar ik in mijn contacten met blank en zwart diepere levels van het leven hier, en ik vraag me hoeveel er nog zo bestaan. Mijn vrees om terug te keren, groeit, als ik dagelijks ervaar welke rijkdom ik zal moeten missen. Maar ik weet dat het een noodzakelijk element is voor mijn re-integratie (behoor ik straks ook tot de categorien?) en weten dat het afleggen van de weg is waar het om draait, helpt me om geen frustraties te voelen. Een prachtig Asantesymbool dat ik erg waardeer is SANKOFA, de gans die haar staart kust: "Waar je ook gaat, keer altijd terug naar je roots". Vaak ook wel begrepen als het belang te leren van het verleden.
Ik wou enkele foto`s hieronder plakken, maar het lukt niet. Als je vlug even googlet bij afbeeldingen zie je enkele prachtige foto`s. Sorry voor het ongemak.
De baobabs komen voor in de droge savanns van Africa, Madagascar and noord Australie. De naam komt van het Swahili waar het ook wel genoemd wordt: de Mbuyu boom. Andere Afrikaanse namen zijn oa Kremetartboom (Afrikaans), Warka (Ethiopian), Murambo (Meru), and umShimulu, isiMuhu and isiMuku (Zulu).
De baobab kan een maximum hoogte van 75 feet (hoeveel meter?) en 60 feet diameter hebben. het is een van de langst levende bomen in de wereld: leeftijden van over de 2000jaar.
De boom wordt geprezen door Afrikanen omdat ieder onderdeel kan gebruikt worden: het hout voor meubilair en opslagplaatsen, doodskisten, de schors voor visnetten, koorden, zakken en kledij of gemalen in voeding. de blaren worden gebruikt als groente, de vruchten en zaden als voedsel. De vruchten, tot pulp gemaakt en gedroogd en gemixt met water geeft een soort limonade. De zaden zijn een bron van vitamine C en veel gebruikte voeding als ander voedsel schaars is. Ook zeep, rubber, lijm, armbanden en medicatie wordt gemaakt van deze boom! Deze boom wordt op veel plaatsen aanbeden Het wordt gezien als een `World Tree` of `Tree of life` door vele Afrikaanse landen. Senegal heeft het als nationaal symbool. Religieuze overtuigingen en praktijken hebben een rol gespeeld en de boom tot een zekere heiligheid verheven.
De baobab heeft ook een belangrijke sociale rol. In zijn schaduw ontmoeten mensen elkaar en discussieren over gemeenschapsbelangen, vertelsels van de dag (wie is waar geweest en heeft wie gezien en heeft wat gezegd en zal wanneer terug vertrekken-een heleboel belangrijke informele informatie-heerlijk) of vertellen verhalen.
Mythes en morele lessen over de boom doen de ronde bij de Bosjesmannen en de Hausa-mensen in Noord Nigeria (noot van de auteur, Merel dus: in het Noorden van Ghana wonen ook Hausa-people. Hausa is een van de 7 talen in Ghana die door een behoorlijk aantal mensen gesproken wordt, typisch voor de Noorderlingen of `The Northerners` zoals ze ze in het Zuiden noemen). Het verhaal zal ik niet vertalen, hopelijk verstaan jullie het.
One tale involving the baobab which is used to explain a phenomenon of nature as well as teach a moral lesson is the myth "The Tale of the Superman" In this story a husband boasts to his wife that he is the strongest man alive. He learns of another man who claims to be "superman", and goes to seek him out. This second "superman" is actually an extremely powerful superhuman who kicks up wind wherever he goes and eats men for dinner. While trying to escape from "superman", the husband comes across the "Giant-of-the-Forest" sitting under a baobab tree. The giant offers to help the husband, and enters into a terrible fight with "superman". In their struggle to free themselves from each other`s grasp, they leap to such a height they disappear into the heavens. As a result, their struggle can be heard as thunder. The moral of the story is summed up by the wife who says, "Never boast about your achievements again. However strong or clever or rich or powerful you are, there is always somebody more so."
Over baobabs gesproken... Hebben jullie al gehoord over `Les Vieux Baobabs` ? Zij waren op mijn benefiet aanwezig waren en ik heb hen eigenlijk te weinig voorgesteld. Deze VZW is actief in Gent en werkt samen met Guinee. Zij willen de plaatselijke muziek (die deel uitmaakt van het prachtige oer-oude West-Afrikaanse patrimonium) helpen te overleven door o.a. de muzikanten (de baobabs) te laten lesgeven in een muziekschool, de jongeren te ondersteunen in hun opleiding, het vastleggen van informatie over muzikale tradities en instrumenten, het sponseren van muziekinstrumenten.... Meer over hun Muzikaal Kunstzinnig project vind je op hun website: www.lesvieuxbaobabs.com.
Vandaag een zware opgave: enkele noodzakelijke boodschappen doen in de sjieke gigant supermarkt. Ik koop alles wat ik kan op straat, maar sommige dingen om te eten kom ik voor een keer hier halen. De paar shopping centra hier zijn voor vele Westerlingen een herkenningspunt, een vertrouwd gebouw, met veel voorspelbaarheid, een aangrijpingspunt in dit vreemde en onvertrouwde land. Ze trekken blanken aan als vliegen. Dat ze ervoor betalen, vinden ze niet erg. Als ze het al beseffen. Ze gaan gewoon... uit macht de gewoonte.. Het is toch gemakkelijk zo? “Kopen op straat is zoveel lastiger, met onvaste prijzen, mensen die je moet afschepen en je hebt geen keuze.” Lees: het vraagt zoveel inspanning om vriendelijk te zijn, ons gedrag aan te passen om een andere (gewetensvollere) manier van handel te drijven, en het met wat minder keuze te doen...
Ik hou mijn adem in, spreek mezelf moed toe en stap binnen. De mensen zijn gehaast, kijken strak voor zich uit, lopen in en uit. De winkeldames zijn grimmig, onvriendelijk met een’ it’s not my problem-don’t ask me’ houding die me zo vertrouwd is. Maar tot mijn grote plezier is het kapitalisme hier nog niet zo doorgedreven als bij ons. Een heleboel mensen zijn (nog) niet gebeten en verzuurd door de eeuwige ontevredenheid over wat ze allemaal niet hebben, niet kunnen en niet zijn. Ik passeer een man die de ruiten van zijn winkel aan het wassen is. Hij groet mij en ik geef hem een compliment. “Ik heb mijn werk goed gedaan, he?” Zegt hij fier. Ik bevestig en zeg dan doodserieus dat hij wel een plekje vergeten is, twee meter boven zijn hoofd (tzijn hoge vensters). Hij kijkt me aan en zegt onzeker: “ik kan daar niet aan.” “Are you serious?” vraag ik hem lachend. Het is een stopwoord-zin hier in Ghana, ideaal om Ghanezen te doen lachen en het werkt. Ik passeer een kledingwinkel en zie de dame stiekem zingen in een kapstok. Ik moet glimlachen en ze lacht breed terug. Ik vraag een man waar hij dat tijdschrift gevonden heeft en hij legt tien minuten lang uit hoe ik het kan vinden. Ik doe een babbel met Kwame, de supervriendelijke man in de boekenwinkel die me wil trakteren op een cinema’tje. De man in de supermarkt geeft me een plastiek draagmand, met een enorme glimlach op zijn gezicht en blinkende twinkelogen (en hij was niet aan het flirten (dat verschil merk je op den duur)). Zoveel mensen die teruglachen als je naar hen lacht.
De meeste prijzen zijn gewoon Westers (niet extreem duur) wat me altijd genoeg doet verschieten, omdat ik de plaatselijke prijzen gewoon ben, de niet-kapitalistische. Enkele speciallekes zijn oa 12 euro voor 1 granaatappel. Rochefort, boursin, President, Philadelphia en andere: 10 euro voor een pakje. Mijn ogen draaien scheel. Wie betaalt dit? Superrijke Ghanezen, Westerse ambassadeurs? Toeristen? Vooraan in de supermarkt (die nog maar een jaar bestaat) ontdek ik... Frans brood en verschillende soorten bruin brood. Ok... DAT is hier echt een luxe, want het typische Ghanese brood is zoals ons sandwichbrood, maar dan in het groot. Dat dag in dag uit eten en na een tijd ben je het zoete papachtige deeg kotsbeu. Het zien en ruiken van het Franse brood doet me prompt te kwijlen als de hond van Pavlov. Ik heb geld in mijn rugzak. Ik kan het kopen. En reden (lees: excuus) genoeg om me te laten verleiden... ik zie mijn hand grijpen naar het brood, de aroma’s gretig opsnuivend. Totdat ik enkele bliksemflitsgedachten heb –je weet wel, van die rappe in enkele duizendsten van seconden.
Ten eerste heb ik hier geen inkomen. Alles kopen waar ik bij kwijl, kan gewoon niet. Ten tweede ... als je een tijdje in minder luxueuze plaatsen hebt gewoond en je het gewoon bent te kiezen tussen twee soorten ketchup, wandel je deze supermarkt echt binnen als een halve communist, volledig of toch serieus gede-kapitaliseerd. Vijfentwintig soorten ketschup? Maar wie heeft dat nu nodig? Wie wordt daar nu (echt) gelukkiger van? Je ziet meer hoe opgefokt alles wordt om mensen te verleiden om te kopen, en hoeveel mensen zich laten doen. Zelfs na hier negen maand te wonen, ben ik er niet immuun voor... de gecreeerde behoefte-bevrediging. Het zit diep in onze gewoontes ingebakseld, we kennen stilaan geen ander systeem meer. Ik stel mezelf de vraag of ik wil meedoen aan het me laten verleiden, of het me echt gelukkig zal maken, dat Franse brood. Heb ik dat per se nodig, hier? Nu? Of kan het met iets anders, iets minder... een GEWOON bruin brood ook? Wil ik dit kopen, uit herkenning, uit gewoonte? Wil ik per se de multinational directeur van dit complex nog rijker maken? Het zou wel smaken, denk ik, maar binnen 5 weken ben ik terug thuis en kan ik er ook ten volle van genieten.
Terwijl ik in het enorme, 20-graden koude, torenhoge en mens-ontvreemdende complex rondloop en in mezelf mijmer, overvalt een nostalgie me. Ik verlang zo terug naar de kleine knusse zelfstandige winkeltjes, waar de goederen (misschien drie soorten ketschup) her en der gestapeld worden, de aroma’s van de verse producten overal in de winkel hangen, een koebel rinkelt als je binnenkomt, de eigenaar een gezellig praatje met je maakt en je op de hoogte houdt van het reilen en zeilen en je ten slotte een paar schellen meer geeft voor niets, zomaar. In de winkel van mijn jeugdherinneringen mocht ik altijd een handvol gedroogde banaantjes uit de zak graaien... Misschien was dat wel de reden dat ik meeging met mama... Met een big smile verliet ik telkens de winkel, enthousiast wuivend “daaag Dina!”. (noot: ben net naar het groentenmadammeke op de hoek van de straat geweest... kreeg een papaya cadeau. En er loopt hier een jonge vrouw rond in de straat die appelsienen verkoopt. Omdat ik een paar woorden Twi gesproken heb met haar, geeft ze me nu altijd een appelsien gratis. En wat zeggen wij? "Jamaar... de tijden zijn zo zwaar, alles is zo duur..." Zullen we wachten met `geven` totdat de economische crisis `over` is? Wat moeten deze mensen dan wel zeggen?
Bon, toen was ik een kind, maar vandaag als ik de supermarkt verlaat, ben ik even happy. Als ik loop naar de man die de rugzakken bijhoudt, om extra geld uit te halen, passeer ik enkele personeelsleden. De securityman zegt in Twi dat ik me niet moet haasten. Heb ik hier al vaak gehoord. Ze snappen niet waar wij altijd zo naartoe lopen. Ik moet lachen, waarop zij lachen (zie hoe simpel?) en we beginnen te praten. Een van de twee mannen die de plastiek mandjes aangeeft (wat een job!), helpt mijn rugzak dichtdoen en op mijn rug heffen (en nee, hij was niet echt zwaar). Omdat hij zo onder de indruk is van mijn mooie rugzak, beloof ik hem een op te sturen als ik terug ben. Hij gelukkig....:D Een vrouw in sjiek costuum (coordinator van teen of tander) vraagt mijn naam en stelt iedereen voor, de security vraagt mijn nummer. ‘Ik heb geen nummer,’lach ik, waarop iedereen lacht. Niets is hier een probleem. En als ik hen groet, wegwandel en omkijk, zwaaien ze alle vier op een rij naar mij. Is dat niet zalig? Dat zicht vergeet ik nooit meer. In gedachten huppel ik de winkel uit.
Thuis bij ons zie ik in de supermarkt: ondanks de SUPERprijzen, de enorme reducties, 2-aan-de-prijs-van-1 producten en de enorme keuze... vaak grimmige gezichten, haastige en onvriendelijke kassiersters. Dan maar een ‘Wees vriendelijk(er) tegen de client’-beleid invoeren (zo erg is het al gekomen). Maar ik wil mijn jeugd terug. Ik wil de kleine zelfstandige winkeltjes terug.
Je hoort me niet zeggen dat dat bij ons niet (meer) bestaat, he! Ik ben geen pessimist. Ik ken een heleboel vriendelijke mensen, ook in supermarkten. Maar hier... Het is die eenvoud die leeft in de mensen en niet bij individuen, maar overal! Niet een eenvoud van ‘ze hebben niet veel’! Wel een eenvoud in het dagelijkse contact. Mensen hebben niet veel nodig om te lachen. Heerlijk. Ze lachen met vannalles en nog wat. En ze hebben niet veel nodig om een klapke te doen.. Ik heb al vaak opgemerkt dat de grootste eenvoud of spontaniteit te vinden is bij hen... die niet/minder (hoog) gestudeerd hebben.. niet de man met de laptop, maar de man die kokosnoten verkoopt... alsof de verzuring met het geld en/of de opvoeding komt, alsof de spontaniteit versmacht wordt... het onderwijs dat hier of in het buitenland nog heel wat verborgen westerse waarden meegeeft... Het kapitalisme, gebaseerd op exploitatie en competitie, maakt de mensen zo verdeeld ten opzichte van elkaar, en zo hol. Ik zou zo graag mijn kinderen in een klas zien waar ze leren samenwerken (en niet tijdens een opgelegde les ’samenwerken’ ) en leren dat ze er pas geraken als ze allemaal de handen ineen slaan. Wie helpt mee de onderwijsdoelen nog eens aanpassen?
En DAT...DIE eenvoud... is wat volgens mij veel blanken missen als ze teruggaan naar Europa. Dat is het wat de meesten een grotere cultuurschok geeft dan als ze Afrika binnentreden. Want eens je hier wat je draai gevonden hebt, een leefbare middenweg tussen noord en zuid, dan adem je de ziel van de eenvoud hier. Je herkent het als je komt. En je mist het als je terugkeert. Ik geloof niet dat die ‘eenvoud’ en ‘die glimlach’ in de Afrikaanse genen te vinden is. Ik denk niet dat het ‘typisch’ is voor Afrikanen. Sinds mijn ervaringen met de supermarkten en Accra is het nog meer mijn overtuiging dat een doorgedreven kapitalisme met al zijn waarden die eraan verbonden zijn zoveel van ons natuurlijke ziel weggezogen heeft.
Ik weet dat ik -eens Afrika verder achter me ligt en ik weer gewoon ben aan alle luxe die ons dagelijks (als norm!) voorgeschoteld wordt- weer zal meedraaien. Als een schaap. Wat me erg kwaad maakt. Iedereen doet het, want ons hele samenleving is erop en errond gebouwd. We zijn het gewoon zooo gewoon, zelfs de bewustere kopers. We hebben alleen nog maar supermarkten, mijnheer, de kleine winkels en de boeren houden het gewoon niet vol. Hier is het anders. Het kapitalisme zoals wij het kennen, kent hier nog maar een begin. En dat voel je heel erg in vele kleine dingen , vooral sociaal contact. Ik heb mezelf heilig voorgenomen om alles te doen wat ik kan om onze gemeenschappen te helpen , om hun ziel terug te vinden. Maar kan je niet-kapitalistisch zijn in een kapitalistisch land, of wereld? Moeilijk. Dat ergert mij. Dat ik meedraai en moet meedraaien in een systeem waar ik niet achter sta. Een van de redenen om naar Afrika te komen, was even ontsnappen aan de ‘schuld’, opgebouwd door mee te draaien in dat opgelegde systeem en even minder opgelegd meedraaien. Hier kan je er nog even ontsnappen aan het kapitalisme (en als je leeft bij de plaatselijke bevolking is je schuld een heel pak minder... Of is dat een illusie?). Niet volledig maar wel meer. Wat een eye-opener. We denken, zijn zo overtuigd, dat we die keuze tussen 25 soorten ketchup nodig hebben. Maar eens je een tijdje zonder doet, besef je pas echt dat je met heel wat minder keuze ook kan overleven. Maar wie die het niet zelf overvonden heeft, gelooft me? En wie die ervan overtuigd is, kan ook echt anders kopen? En waar zijn die winkeltjes nog te vinden? Ik ben voorstander dat iedereen een inleefreis komt doen naar Afrika voor twee maand :) en daarna boycotten we gewoon de supermarkten...
Wie rond zich kijkt en de krant leest, weet dat kapitalisme gewoon niet werkt. Moesten het kapitalisme en de democratie de juiste systemen zijn, dan was het Westen werkelijk het paradijs. Maar dat is het niet. Hier loopt nog meer mis dan in Afrika... Ik ben ervan overtuigd dat het kapitalisme zichzelf kapot aan het maken is en we verplicht zullen andere systemen zullen moeten verder ontwikkelen om te overleven. Maar vooral WIJ zulen moeten leren om het met drie soorten ketchup te doen en twee soorten WC-borstels. Ik ben er klaar voor. Ik kan het met minder keuze en meer menselijkheid doen. Wie nog?
Noot van de auteur: dit is geen wetenschappelijk artikel dus het is erg subjectief en een momentopname. het is ook versimpeld omdat taal gewoon te beperkt is om deze inzichten en gedachten en contexten `correct` weer te geven. Gelieve hiermee rekening te houden tijdens het lezen :D
Vandaag ontdek ik tot mijn grote vreugde het bedrijf ‘Milani’, waar ze vers ananassap (en sinaas) verkopen, zonder toegevoegde suikers en kleurstoffen. Tegen alle verwachtingen in , want het meeste fruitsap wordt hier ingevoerd en/of is niet vers of ongesuikerd. De prijs is 2 euro voor 2L, goedkoop EN superlekker! Terwijl ik betaal, gaat mijn gsm: het is Benjamin ‘something something’ (wat ze hier zeggen als ze iets niet vergeten zijn), maar BeeDee voor de vrienden. Gewoon om te vragen hoe het gaat met mij. Gisteren ging ik hem normaal bezoeken, maar ik had een emotionele dip en heb de urenlange trip afgezegd. “I just was not feeling so well.” Hij vraagt of ik intussen naar het ziekenhuis geweest ben. “Ik ben niet ziek, Beedee... euh...” Hoe moet ik hem uitleggen dat ik er gewoon emotioneel doorzat, mijn doel hier niet kan vatten, mijn grote ontgoocheling over de verschillende paden die ik bewandeld heb, de spijt, de zovele onvervulde onbewuste verwachtingen, de twijfel aan mijn eigenste zelf en mijn vaardigheden die ik ... Nee, na zes maand tussen de lokale bevolking weet ik dat deze woorden hier onnatuurlijk klinken. Deze twijfels en reflecties, deze manier van denken heeft hier weinig betekenis. Dus vat ik maar samen: “I was just struggling with some problems.”
Beedee zwijgt even en zegt dan: “Merel, I want to give you some advice... “Oh-ow,” denk ik. “Don’t think too much!” Ja jong. Dat is waar. Ik pieker veel te veel. Las recent in een goed boek: ‘…too much thinking makes you believe that you have more choices than you do. Then your mind becomes confused.’ Maar hij is nog niet klaar: “Give your problem to God and ask to solve it and then trust it will be solved.”
Mijn Westers ikje vanbinnen veert recht –verontwaardigd en verdedigend. Los van het feit of God bestaat of niet bestaat, je probleem ‘uit handen geven en vertrouwen dat het opgelost geraakt... lukt nooit. Je moet het zelf aanpakken, dat kan niemand anders doen. Zeggen wij... Hier kennen de (fetish en christelijke) priesters een ware business met geld vragen om te bidden en rituelen uit te voeren in plaats van de betrokkene. De mensen hier zijn het zo gewoon en willen dus ook vaak iemand anders die het voor hen oplost, die voor hen bidt. Ze zijn vaak moeilijk te motiveren dit voor hun eigen rekening te nemen. Dat ze daarmee veel geld kwijtraken, weegt er niet tegenop. Onverstaanbaar... voor ons.
Maar Beedee is niet zo. Met zijn klompvoet heeft hij al vroeg vele stormen doorstaan en ‘komt nu op voor de rechten van de mensen met een handicap’. Hij weet dus wat het is om zelf te vechten. Hij is bovendien een van de weinige ruimdenkendendere christenen die ik hier ben tegengekomen, met ideeen in de lijn van de Westerlingen. Grote tegenstelling met het fanatieke ‘Jesus Christ is the lord, my friend and my savior-Halleluja!’ gedoe hier. . Maar dat is een ander verhaal.
Mijn afrikaanse ikje kent deze ‘taal’ al wat beter en moet glimlachen om zijn raad in plaats van in de Westerse verdededing te schieten of het religieuze aspect weg te lachen. We hebben veel minder onder controle dan we denken. En vaak kan je niet anders dan uit handen geven en erop vertrouwen dat het wel goed komt. Dat ‘weten’ we intussen wel, maar onze maatschappij is zo gebaseerd op dat ‘denken dat we in controle zijn’ dat het moeilijk is ons iets anders voor te stellen. Totdat je hier komt. Hier begrijpen ze dat meer dan ons. (Ze moeten ook wel! Hier is weinig balans tussen persoonlijke inspanning en beloning.) Ze danken meer, vragen meer, geven zich meer over... Is ‘loslaten’ bij ons geen mode-woord tegenwoordig? En ook het bidden (maar we noemen het niet zo, want getraumatiseerd door onze religieuze geschiedenis, gruwelen we dat woord) kent terug een opmars. Mode of niet, ook ik geloof erin. Ik sluit het gesprek af met Beedee na de belofte deze avond mijn probleem aan God te geven en te vertrouwen op een oplossing... En daarna kan ik vrij piekeren over wat ik kan doen op mijn probleem aan te pakken :D
Ik heb nooit beseft dat Afrikaanse landen onder elkaar veel uitwisselen. Wat je hier in Ghana, maar dan vooral in Accra vindt, zijn ingevoerde producten van Zuid-Afrika. Zo heb je appels die pokkeduur zijn. Straatverkopers verkopen ze vb langs de baan voor de auto`s in luchtdichte zakjes van 2 cedi`s (iets minder dan 1.5 euro), de prijs van twee broden of vier maaltijden. Maar mensen kopen ze omdat blanken ze eten en het dus wel gezond moet zijn, onafhankelijk van de financiele en ecologische kost. Er zijn ook de druiven die 0.10 kosten PER DRUIF, ofwel 5 cedi voor 50 druifjes. En om de ecologische kost nog nbeetje hoger te maken, moeten deze twee vruchten koel en dus nat gehouden worden omwille van blakende hitte. Terwijl water, zelfs hier in Ghana, nog altijd een kostbaar goed is, zeker proper water. Straatverkopers hebben geen geld over om het properste water te kopen.
Er is trouwens geen enkel `beroep` dat je hier meer vindt dan straatverkopers of de `informele business`. Haal al het volk in Brussel tijdens de spits in de metro`s beneden naar boven, verdubbel en maak 4 op 5 mensen straatverkopers. Dat moet zo nbeetje in de buurt komen van wat ik hier zie. Zo spijtig dat ik het niet kan filmen. Het is ongelooflijk overweldigend (in het begin :)) en chaotisch, zoveel mensen samen op een vierkante meter en dat voor vele meters ver... :)
Maar wat ik jullie eigenlijk met jullie wou delen, is de sappige tekst die ik hier dagelijks op de Zuidafrikaanse cornflakes lees. Aan jullie de uitdaging om te begrijpen wat ze zeggen. Hardop lezen helpt. Ik vind het grappig dat ik en andere Nederlanders de enige zijn in de grote bende rondom mij die dit kan verstaan. :)
Hierdie is ons simbool van gewaarborgde varsheid en gehalte. Als u nie heeltemaal tevrede is met hierdie produk nie, laat weet asseblief ons verbuikersadviseur. Stuur die pakkie saam met u naam adres en se waarom u ontevrede is alsook waar en wanneer u dit gekoop het. Ons sal graag die produk vervang.
Goue melievlokkies (dit zijn de neutrale cornflakes die bij ons de haan op de voorkant heeft)
Bokomo Cornflakes word op die tradisionele wyse gemaak deur slegs gebruik te maak van die beste sonrypgemaakte mielies, ryk in komplekse koolhidrate. Elke kraakvars Bokomo cormflakes is laag in vet en bevat nege noodsaaklike vitaminen en yster. Geniet van `n bakkie Bokomo cornflakes en kry `n goeie wegspring (=basis) vir `n besige dag alsook `n houding van `gee die lewe alles wat jij het.`
beste allen,
Het is al een hele tijd geleden dat ik jullie op de hoogte bracht van mijn reilen en zeilen hier. Sorry daarvoor. Ik wil jullie toch nog enkele dingen meegeven voor ik vertrek uit dit fascinerend land. Op dit moment hang ik een beetje in niemandsland. Net zoals de week voor mijn vertrek cros ik van hier naar daar om afscheid te nemen, de laatste dingen te regelen, nog wat dingen te kopen en mijn nooit afgewerkte lijstje vruchteloos af te werken. Maar hier is het veel definitiever en gaat dus wel een beetje dieper. Alles glijdt een beetje als een waas voorbij, terwijl ik nog zoveel mogelijk probeer op te slorpen maar tegelijk minder geinteresseerd ben in alles... Net zoals mijn laatste week in Belgie kijk ik hoopvol uit naar een nieuwe periode en tel de dagen af, maar tegelijk probeer ik krampachtig vast te houden wat k hier heb, zie, voel en ervaar. De enorme beperktheid en mijn vele vruchteloze pogingen om jullie over te brengen hoe ik hier leef, hoe mensen hier praten, communiceren en omgaan met elkaar... is mijn grootste frustratie. In reflecties op mijn 9 maand komen mijn (onbewuste) verwachtingen, dromen, en de bitter weinig realisaties ervan naar boven. Een grote wolk ontgoocheling komt af en toe naar beneden. Vreemd genoeg zie ik mezelf mijn geduld verliezen met vele kleine dingetjes die me tot n toe nooit gestoortdhebben, de `mate` die me verkeerd afzet, (telefoon)gesprekken waarin constant rond de pot gedraaid wordt en vragen niet to the point beantwoord worden, trotro`s die niet afkomen, mensen die me niet brengen waar ik moet zijn, het eeuwige zweetdruppelen, het obruniiiii!-geroep, het constant afwimpelen van mijn husbands, het eten dat ik zo beu ben... Mijn tolerantiedrempel is erg laag. Onbewuste voorbereiding op mijn terugkeer? Geen idee. Ik vind het niet leuk om mezelf zo bezig te zien. Maar tegelijk geniet ik met volle teugen van mijn laatste contacten. Ik probeer dagelijks positief en dankbaar naar mijn 9 maand te kijken. En vrijwilligers zoals de immer positieve en idealistische Porter van Amerika helpen daarbij. Andere blanke vrijwilligers ontmoeten, helpt vaak om de Afrikaanse ervaring in perspectief te brengen. Een onverwachte ontdekking hier.
Ik heb in mijn laatste maand nog een heleboel interessante mensen leren kennen. Sarika, een Amerikaanse met Indische ouders, die lesgeeft op een internationale school. Leyla die rechten studeert in Togo, wiens moeder gestorven is en vader in Benin woont, waardoor ze alleen voor haar broer zorgt.Abdul en Salah, twee Libiers die mij en Sophia `geadopteerd` hebben. Ze wonen in airconditioned appartementen, rijden in grote 4*4`s, laten hun moeders Libische producten opsturen, zijn ieder weekend te vinden in de hotels met zwembaden, maar zorgen voor ons als broers. Ze koken Libisch (te vergelijken met Marokkaans) voor ons en dat is een dankbare afwisseling van het eten hier. Alhoewel ik geniet van de interessante andere wereld waarin ze vertoeven, breng ik liever mijn tijd door met de lokale bevolking, waar hun leefwereld te ver vanaf is.Kofi, de beste muzikant die ik hier gevonden heb en die een fantastische groep leidt, in tegenstelling tot de doorsnee Ghanese groepen die ik niets speciaals vind. Bij hem kreeg ik de kans om gratis danssessies te volgen. Maar zoals met zovele kleine dromen die ik hier probeerde waar te maken, is deze tot in de laatste week grandioos mislukt. Hoe ik daarin geslaagd ben, vertel ik jullie wel eens uitgebreid met een theetje.Badi, die drama studeert in de Legon universiteit (met studenten en professors van overal, inclusief blanken). In hun bibliotheek (de grootste van West-Afrika) ben ik enkele uren dankbaar verdwaald. Hij is precies ontsnapt uit een van de Amerikaanse streetdance clips, draagt zijn jeansbroeken op zijn knieen, een hemd met de knopen open tot halverwege, diamantjes in zijn oren en spreekt geen woord Ghanees-Engels maar wel het `pidgin`, het gebroken Amerikaans dat de zwarte bevolking in US spreekt. Hij is hier Westerser dan ik. Zijn kamer thuis (niet op unief, daar leven ze samen met vier in een klein kotje) kon die van mijn broer zijn (wat ik hier nog nergens ervaren heb) en hij kijkt vb naar dezelfde Amerikaanse comedies cfr Friends. Zijn manier van spreken en denken, zijn waarden, hoe hij naar relaties kijkt, is gewoon identiek aan de onze, voor mij een best wel unieke ervaring hier :) Ik vind het grappig om te zien hoe hij, vanuit zijn Afrikaanse roots zo aangetrokken is tot alles wat `Westers` is en ik vanuit mijn Westerse roots tot alles wat Afrikaans is. Ik probeer hem uit te leggen waarom ik geen appels en druiven eet, maar wel ananas en de bananen, niet de genetisch gemanipuleerde (of ingevoerde!) maar wel de lokale, waarom ik wel afrikaanse stoffen draag en geen Westerse, geen cornflakes, maar pap eet als ontbijt en mijn favoriete muziek traditionele Afrikaanse muziek is. Hij begrijpt er niet veel van :). Dat is bovendien geen muziek volgens hem, maar ik zeg hetzelfde van zijn Amerikaanse rap/streetdance :D Wel, hij maakt nu nog de brug naar een Afrikaanse achtergond, maar vele andere ghanezen niet. En in het begin was ik daar ambetant van: "Waarom willen ze toch zo graag `blank(er)` zijn in alles wat ze doen, gebruiken, dragen, eten, spreken en op hun huid smeren? Snappen ze niet dat hun eigen roots verloochenen zo? Ik wil hen zo graag fier zien op wie ze zijn en wat ze hebben!" Het was hun vaak onderliggend inferioriteitsgevoel dat me daarin zo raakte. Maar na een tijd moest ik toegeven dat ik gewoon krak hetzelfde doe: mij proberen te identificeren met een bevolkingsgroep waar ik zelf zo naar opkijk, mij zo kleden en gedragen als hen in de hoop wat van hun sterktes en positieve invloeden mee te snoepen. Grappig. Badi en ik doen hetzelfde, maar alleen in omgekeerde richting. Een beetje frustrerend om al deze boeiende ontmoetingen niet te kunnen verderzetten...Het regenseizoen is hier terug begonnen, samen met een verzengende hitte (35 graden inclusief de nacht!) als het niet regent. Het regent bijna niet in Accra en dan nog vooral `s nachts. maar toch zijn we al enkele keren verrast geweest overdag door een deugddoende verfrissende regen die met-containers-uit-de-hemel-valt. Mijn voeten zijn bijna onmiddellijk bruin en mijn broeken vol spatters modder. Maar de Ghanezen rondom mij? De spatters zijn nauwelijks te zien, hun voeten blijven proper, hun broekspijpen wit! Ondanks de modder en plassen overal. Hoe doen ze dat toch? ik heb ontdekt dat ze voorzichtiger lopen en dat ook belanrijk vinden van goed te kijken, want ze adviseren dat constant. Plassen en putten MOET je vermijden. Badi wijst me altijd op de plassen en krijgt de kriebels van mij als ik erdoor of er bijna in stap. :) Misschien omdat wij gewoon zijn aan gesloten schoenen? Hier worden mensen met vuile voeten beschouwd als vuile mensen, denk ik, want ze hebben echt een allergie voor vuile voeten. Zelf wassen we zich twee keer minimaal per dag, en zepen zich in van kop tot teen. Gebruik je minder dan een emmer water, dan heb je je niet echt gewassen. :)Ze gebruiken hier ook van die frot-sponsen, om al het vuil weg te frotten. Kinderen wenen vaak onder die harde behandeling. Niet alleen de voeten, maar ook je kleren moeten proper zijn om beschouwd te worden als een waardevol individu. En ondanks de hitte en het stof, zijn de mensen rondom mij meestal echt proper en fris (ruikend) terwijl wij blanken zwetend, stinkend en bestofd rondlopen. Wat een verschil. Ik voel me ook vuil als ik naar hen kijk. Sommige mensen dragen zelfs een muts tegen het stof!Enfin, ik moet ervandoor. Die obruni`s toch :) ze weten niet hoe ze zich proper moeten houden! Mijn laatste weekend zal ik op kokrobite doorbrengen met mijn beste vrienden. Een symbolische plaats, waar zoveel ervaringen uit voortgevloeid zijn. Ik zie ernaar uit jullie binnenkort terug te zien. Lees mijn blog nog even door na mijn aankomst (12 mei) want er zijn nog verschillende blogs die ik niet kon schrijven hier en die jullie nog tegoed hebben, waaronder het recept van de bissap. :)Een warme groet vanuit mijn tweede thuisAma
Beste allen,
Intussen ben ik al hoog en helemaal niet droog geland in het Belgenlandje. Alle chlichés die je ooit gehoord hebt over lange tijd naar een ander continent gaan en dan terugkomen zijn van toepassing, hoera.Maar dat horen jullie wel van mij zelf, later.
Ik sprak al een tijdje over Bissap, het Afrikaanse koude theetje dat velen van jullie zo lekker vonden op mijn benefietfeest. Het was het rode drankje dat Sarah, mijn huisbazinneke, met veel liefde nog klaargemaakt heeft. Ik heb zelf bloemblaadjes meegebracht uit Burkina, maar jullie kunnen deze ook vinden in het Gentse (dat ik zeker weet). Moest je het niet vinden, geef een belletje, ik zorg dat ik het weet waar precies.
Hieronder wat achtergronduitleg van de thee. Leyla uit Togo gaf me met de tips, maar ik vond ze ook op internet. Simpel tegenwoordig, nietwaar? Geef het nog niet op, want de komende weken hebben jullie nog altijd wat achterstallige blogs tegemoet. Zucht... gaat die Merel ooit veranderen?
Made from the dried red flowers of Hibiscus sabdariffa, a kind of hibiscus plant, Jus de Bissap (Beesap) seems to be more of a tea than a "juice". It is often called the "national drink of Senegal". Every busy street, train station, bus depot, and stadium will have its bissap vendors selling the drink. The dried flowers can be found in every market. Bissap is equally popular in many neighboring countries of Western Africa: both the flower and the beverage are also known as l`Oseille de Guinée, Guinea Sorrel, and Karkadé. In Arabic-speaking countries, such as Egypt and Sudan, they are called Karkaday. The dried flowers are often called dried red sorrel, sorrel, or roselle (hibiscusblaadjes).
The red, tart Jus de Bissap reminds some people of cranberry or lingonberry juice, which can be substituted in this recipe if the dried hibiscus flowers cannot be obtained. One common combination of flavorings is vanilla and mint. Bissap can be prepared double-strength, by using only half as much water. The resulting Jus de Bissap can be mixed with seltzer water, ginger ale, or lemon-lime soda. Jus de Bissap can also be mixed in cocktails.
What you need
• two to three cups of dried hibiscus flowers (sorrel or roselle)
• one to two cups of sugar (
• one or two of the following optional flavorings:
o sprig of mint
o one-half teaspoon vanilla extract
o one-half teaspoon grated fresh ginger root
o one teaspoon orange-flower water
o one half cup lemon juice
o one cup pineapple juice or orange juice
What you do
• Briefly rinse the dried flowers in cool water (vooral belangrijk voor mijn blaadjes die op straat gekocht zijn)
• In a saucepan heat two quarts (approximately two litres) of cold water. As soon as the water begins to boil, add the dried hibiscus leaves. Immediately remove from heat and let the flowers steep for ten minutes. Pour the water from the pot into a pitcher using a strainer (lined with a cheesecloth or paper towel if you like) to separate the flowers from the water.
(Be sure not to pour any of the flower sediment into the pitcher.) Stir in the sugar. Add any other flavorings (if desired).
• Add ice and chill completely. May be served over ice.
-->Noot: Ikzelf maak 2 liter bissap van een handvol blaadjes en 2 liter water. Ik voeg maar een heel klein beetje suiker bij. Heel lekker: Koken van ananasschil (recyclage) en daarna de blaadjes erbij, eventueel met munt of -ooooh- citroenmelisse (of lemongrass)!
Bissap wordt in heel West-Afrika gebruikt voor zijn medicinale werking en heeft eigenschappen als revitaliserend, stimulerend, rijk aan voedingswaarde met oa mineralen, vitaminen, tanine, anti-oxidanten... Net gehoord trouwens dat men in de gemeenschapsscholen in Ghana bissap zou `invoeren` omdat het gezond is voor de kinderen. Eens benieuwd wat ervan zal komen, in Ghana is dit tot nu toe nauwelijks te vinden. Op internet vind je nog meer receptjes (hoewel de basis vaak deze is) en informatie. Ik vond zelfs als Franse gebottelde bissap online te koop :)
Beste allen,
Dagelijks probeer ik een achterstallig blog te schrijven voor jullie :-) Het klinkt wel een beetje grappig, nu ik al terug ben. Maar `t is onontbeerlijk. Ik vind het heerlijk om te zien hoe mijn lijstjes hier WEL vooruitgaan en hoeveel ik niet kan doen op een dag! Dus bij deze hebben jullie vandaag oude wist-je-datjes tegoed...
WIST JE DAT...
My dear brothers and sisters!
I am fiiiiiine, and yououou? How are you aaaaall? I had a peaceful flight and nice conversations with two Belgians on the plane. But when I got off the plane… it was freeeeeezing cold! Belgium was akwaaba-ing me with grey, foggy and too cold weather (10 degrees). And this for the first time in five weeks of sunny warm weather… AH!
At the airport my father was there with his camera :D and my brother and mother all very happy. It was nice arriving. Everything was so clean, so quiet en so less people! The threes all looked the same and everything is flat L
Smell is such a powerful thing. When I open the front door … the smell. The smell!
Is too much… familiar. I forgot our house smelt like that :D. Outside the smell of rain is very (really) refreshing, I forgot how much refreshing…the typical smell of our green garden. I sniff and sniff and sniff. I hear blackbirds (=merels) singing their joyful song. Long time. It brings me back to Belgium and Belgian memories.
My other brother has left messages, chocolate and biscuits for me everywhere in the house, hiding himself in the backhouse, as a surprise. Won-der-ful!
I spent the whole afternoon at home; dressed in two big sweaters :) with purple hands and toes, the fire burning!!
It is strange coming home. I fit in the house like I never left, which is such a strange feeling, looking out of my window and seeing the same view as I have for 18 years, speaking Dutch like I never spoke English for nine months, holding and taking things, using the cd-player without even looking, walking in the garden, running up and down, hanging on the stairs (I forgot I did that!) like I have never been away. And in the same time nothing is the same. I hear myself thinking sometimes:” Oooooh, that is how we did it here!” :D
Everything is familiar and yet it is not. Everything is the same and yet it is different. Everything is nice quiet and at the same time too quiet. I enjoy the deeper conversations without having to think: think whether I react well, don’t say anything wrong, don’t unplease or annoy people…It feels strange how less energy the daily conversations costs and I realize how much energy I spent trying to fit in, to behave as expected, not to behave as not done. I can sight again as I am used to (I even forgot I used to sight like that until I did it automatically :)).And at the same time I miss the more superficial joy and laughs and jokes around! A lot. A lot a lot a lot.
I feel everything slipping through my fingers quicker than sand which makes me sad but that’s the way it is. ‘Some things you can’t control.’ :) In no time I am Merel again and not Ama anymore. I am missing already my African identity who has no place here; and at the same time I want to show you all my Belgian me. I am diving in no man’s land.
Music is as strong as smell! Hearing my music I listened to before coming is extremely strange. Suddenly I am floating in emotions from that time. I see myself in places, situations, with friends…. Eeeeyi! Looooong time! I re-discover part of my Belgian identity through my music :)
I am me and yet different. Forever. Don’t know yet how. Only God knows.
As for me … it is noon time and I am still in my pyamas (looooong time!!), I played Angelina, African Ladies and Kotosa in the house (doesn’t give me the same feeling because I have to dance alone) and we are going to watch Midsummer Murders (For you Sophia :)). I enjoyed apple pie mmm and completely boneless chicken :D My mother took a holiday and I can’t stop talking to her about everything. Or trying to because sometimes I don’t manage, for example about the Ghanaian English expressions :) I forgot that so many different ingredients and kinds of food exist.
Ooooow, I miss you-oh! Too much! Hope you are all doing well and keep in touch! I am coming, ok?
My sisters and brothers,
I know all of you are very busy…but I want to send you some Belgian news. So…how are you? Still alive and kicking? Hope you are all in good health!
Some Belgian fresh news:
- I see a lot of Belgian roofs that have solar energy now J it seems like a hype, for which I can only be very happy!
- I discovered palm oil as new product in the biological health shops here, although I thought it was not very healthy… seems it is. So… enjoy! :-D
- A baby elephant borned ;-) in the zoo of Antwerp: 26 000 people went for a visit on Sunday, can you imagine? :D Tooo much!
As for meeee… I discovered by accident that I am pulling my belly forward and sticking my buttocks out, without realizing copying the ‘african buttocks’ :) I am still covered in mosquito bites and their wonderful scars. I am doing ok, but it stays weird.
I enjoy… walking bare feet in the grass and jogging without anyone looking or talking to me. I enjoy that things on my to-do list take soooo less time and that I actually can finish my list by evening time. So funny how delighted I felt about that. But than… I like lists too much ;) My joy doesn`t last long... seeing that the list is growing with the same speed as I delete things. I also forgot about that.How fast the train is going! :o . And the evening time with daylight till almost 10pm… I love it :).
I stopped for a cross road when I went jogging. A car came. I waited. She stopped. And after like 30 seconds I realized that she stopped… for me! Waaw :) I have to get used to that again…I was happily surprised to notice that quite a lot of passing Belgians look, smile or say hello. I remembered every Belgian ignoring each other. But sometimes you remember things worse than they are. Or does it have something to do with me looking and smiling at the people too? ;)
It is still weird to see so many ‘typical’ Belgian faces in such big groups together. Strange how things give a familiar feeling and at the same time an ‘I want to run away’-feeling.
Strange also to see leafs moving at the threes, not hearing them because you are sitting inside. I am so used to get constant auditive feedback about my surroundings. I look at their movement and I miss something.
My parents have bought and are still buying some things for their ‘comfort’ as they grow a bit older. Which is normal, so I am told. I don`t know... things are changing. I find it difficult to cope with that. All these materials. All this daily energy and attention of us that goes to material things, to managing, organizing materials... It`s an addiction. And we don`t know, see or feel how else it could be, we just don`t. Unless we break with the addiction and stay for a long time in a less-materialized world. Than you come back and you miss something. `Missing` is a strange, confusing word because you are not longing for something that is not there :) but something that is less apperent or just differently handled. Of course Ghanaians have more time to talk... why? because they spend less time with materials because they have less and even then... They value it differently.
Walking in supermarkets, I constantly think: "Pff, I don’t want this cute thing, I don’t need this beautiful something something. Why (would I)?" All I want is being among Ghanaians laughter, joy, their talks and gestures, the kindness. All I want is being among all of you. That is priceless. And not possible. I still try fruitlessly to feel Ghana again. No music, no friend`s voice, no pictures... No nothing can give me a touch of the country again. Disappointing. I try to fill the loneliness with loud music. I dance to forget the sadness (like they do). But dancing alone... sometimes makes me miss everything even more. The energy of dancing in a group. The group. Being together. Feeling cared for, despite all the prejudice and gossip...communityfeeling... is just different.
But it is true that another big part of your journey is made after you come back. Memories, reflections on how you were, what you experienced, how you relate to your homecountry and the host country you come from, new persepctives. It is a very exiting time: I still discover every day news things, new thoughts. I value of a lot of things differently now. Thank you, Thomas! Lily, an American friend, wrote exactly what I am feeling about that: Seems like it might be similar to being pregnant and nurturing one part of you for such a long time. And now it is gone from you! But the truth is is that it is not, it has only taken another form. You continue to nurture that part of you but in a different way. And, in return, it continues to guide you forward.
I feel like I don’t fit in, which is an often heard comment of people who go away for such a long time. But I realized that I had the same feeling before I left, and in that way not so much has changed. I never felt more Belgian and at the same time less Belgian. I never felt more European and at the same time less European :)
I am still living with my parents, will probably move to Gent, end of June, after a week Paris. I will probably start working in the biological supermarket and I am looking forward to it.
I wish all of you joy and satisfaction in what you are doing, I wish you peace and wisdom in how you are.
Lots of love,
Ama
Beste allen,
Omdat mijn ouders, al sinds we klein zijn, kinderen ondersteunen met Plan International, wil ik graag eens zien hoe zij te werk gaan. Het bureau blijkt vlakbij het huis van Mawushi en Cecile, een groot voordeel.
En zo heb ik op een zonnige dag in Accra de eer en gelegenheid om een dag met Plan International mee te gaan. Ik word om 7.30 verwacht, want het is twee uur rijden naar Asesewa (en intussen nog twee collega’s oppikken ook natuurlijk). De chauffeur laat me instappen in een grote, blinkende 4x4, wat me een onbehaaglijk gevoel geeft. De achterdocht waarmee we als blanke in het begin vaak naar hier komen (Zie wel, ‘ze’ gebruiken het geld niet zoals ‘het zou moeten’ ) is afgenomen tijdens mijn vele maanden hier, maar wordt even terug opgeflakkerd door de auto. Later vertelt de verantwoordelijke dat ze daar al veel vragen over gehad hebben en dat ze omwille van de vele lange afstanden op de vele slechte wegen kiezen voor nieuwe en kwaliteitsvolle auto’s zodat die langer meegaan. Als ik hem mag geloven, rijden ze er al elf jaar mee. Ok, daar kan ik wel inkomen. Ik beslis om mijn achterdocht te laten varen, want het is niet leuk om constant met zo’n bril rond te lopen. Ze maken andere keuzes dan ‘wij’ HIER zouden maken, maar ik vind het in dit geval een verantwoorde keuze. Zeker nadat ik de weg zelf afgelegd heb!
Charles is de verantwoordelijke in het kantoor en begeleidt me de hele dag. Zo’n persoonlijke begeleider voelt wel een beetje raar :) De hele dag wordt ik behandeld als een koningin. Er wordt zoveel gearrangeerd. De verantwoordelijke legt uit dat ze het altijd een eer vinden als iemand die vanuit een ver land sponsort, de moeite doet om af te komen. Die persoon willen ze goed verzorgen. Het sterkt ook het vertrouwen van de gemeenschap in Plan ("Het is dus toch waar van die blanke sponsors") en ik krijg info uit de eerste hand zodat ik thuis mondreclame kan geven. Die verzorging, dat heb ik gemerkt. Eerst had ik het gevoel dat ze precies graag wilden bewijzen dat ze het toch wel goed deden. Een iets defensieve houding waarschijnlijk als gevolg van al ons gevraag (“Wat doen jullie nu eigenlijk met ons geld? Iemand meesturen die fulltime betaald wordt? Een 4x4? ’t Zou ‘bij ons’ geen waar zijn!”) Beide houdingen zijn begrijpelijk. :) Maar ik geloof hen. Zoals mijn beste vriend Thomas zei: “They do it, just not exactly how WE want them to.” En is dat niet hun goed recht? Hier drukken andere waarden soms meer door, bijvoorbeeld gastvrijheid. Ik heb ervaren hoe belangrijk het is en hoe gasten hier ontvangen worden. Ik weet dat ze er vrij ver in kunnen gaan op een manier die wij ons niet kunnen voorstellen. Ik laat in de loop van de dag dankbaar mijn achterdocht varen en geniet van het enkele uren koningin zijn.
Tijdens de lange autorit heb ik een gesprek met de vrouw Sarah die actief in het veldwerk staat in Asesewa.
Hoe gaat Plan te werk? Het geld dat een familie stort voor een ‘pleegkind’ op afstand, komt toe in het hoofdbureau. Als ze het zouden geven aan de familie zelf in het dorp, zou dit jaloezie opwekken en conflict veroorzaken, eerder dan samenwerking. Het is het dorp dat bepaalt welke families in aanmerking komen om hun kind op te geven voor ‘fosterkind’, afhankelijk van de graad van armoede, het aantal jaren ze in het dorp wonen enz.
Om een samenwerking met Plan te starten, kan een dorp een aanvraag doen. Voordat Plan van start gaat, zijn er enkele voorwaarden waaraan het dorp moet voldoen.
Plan kijkt eerst of het dorp een conflictzone is, een plaats waar veel geruziet en weinig gedaan wordt. Deze dorpen maken minder kans omdat samenwerken veel moeilijker is, laat staan iets realiseren.
Ten tweede moet het dorp zich achter de voorwaarden van Plan kunnen plaatsen . Plan legt uit hoe ze te werk gaan, vb dat ze een raad van mensen nodig hebben. In deze raad zitten evenveel vrouwen als mannen en ze beslissen mee. Ze preken niet dat de vrouwen te weinig rechten hebben, maar vragen wel dat het dorp akkoord gaat met hun voorwaarden op vlak van vrouwen-en kinderparticipatie.
Ten derde moet het dorp zijn moeite en bereidwilligheid als getoond hebben door zelf initiatieven te hebben opgestart of geprobeerd. Ze moeten zelf een lijst opmaken met wat ze nodig hebben en hoe ze dit willen bereiken. Dit lijkt misschien heel simpel, maar het kan een hele tijd duren voor een dorp hier opgeleid en geïnformeerd (van nul beginnen) genoeg is om zoiets te verwezenlijken…
Sarah geeft als voorbeeld dat in het (islamitisch en schralere) Noorden mannen het soms moeilijk hebben in het begin met deze nieuwe positie van beslissingen nemen, maar dat ze na een tijd de vruchten, de voordelen ervan ervaren, en dit zelf aangeven als positief.
Is het niet verleidelijk voor een dorp om afhankelijk te blijven van hulp (van Plan)? Ook iets wat wij toch wel durven denken. Sarah antwoordt dat de meeste dorpen juist erg gelukkig en trots zijn op een bepaald moment te kunnen zeggen dat ze sterk genoeg zijn, onafhankelijk kunnen zijn. De beslissing om hulp te stoppen gebeurt meestal samen, als enkele gaten gevuld zijn of als een gemeenschap zichzelf kan organiseren.
Op veel plaatsen zijn gezondheidsposten, met verpleegsters en vroedvrouwen, omdat er niet genoeg klinieken zijn. Plan kan bijvoorbeeld zorgen voor motorbikes waarmee de verpleegsters de hele regio kunnen consulteren, of voor accommodatie ter plaatse zodat ze er kunnen overnachten.
We zitten in de Volta-streek, heel vruchtbaar en groen. Ik leer dat er verschillende soorten armoede zijn. Die van de stad is erg zichtbaar met zijn bedelaars, straatverkopers en vuilnisbelten. Die van het platteland zit hem in de afstand. Boeren zijn niet ‘arm’ in de zin van geen eten (genoeg) hebben. Maar de basisnoden zoals onderwijs en gezondheidszorg zijn ver weg. Kinderen helpen hun ouders met cocoa-plantages of vissen in plaats van naar school te gaan. Op die manier hebben meisjes vroeg kinderen (waardoor ze school afzeggen!) en veel kinderen. Extra monden om te voeden wat het overleven bemoeilijkt eerder dan vergemakkelijk. Plan werkt hieraan door ‘Family Planning’: uitleg over geboortebeperking en het nut van minder kinderen. Het koppel beslist. En daar gaan ze prat op. Meer en meer families hebben nu 3-5 kinderen. Meer mannen dan vroeger gaan nu ook mee met hun vrouw op consultatie. Het leven is hier hard en een vluchtweg wordt wel vaker gezocht in alcohol. De basishygiëne is laag en gewone ziektes tieren welig in het rond. Mensen weten niet hoe zich te beschermen. Door onbegrip is de stap naar wat wij noemen `bijgeloof` klein: iemand is ‘vervloekt’.
Waarom zouden kinderen van boeren naar school moeten? vraag ik Sarah. Ze worden immers weggehaald uit hun gezin, kunnen ouders niet helpen overleven. Ze krijgen de (verdoken Westerse) waarden van een schoolse opvoeding waarin het intellect en niet het boeren opgewaardeerd wordt, wat nefaste gevolgen kan hebben als de student terug naar zijn dorp keert. Ze verlaten vaak het gezin en trekken naar stad om jobs te vinden die er al te vaak niet zijn (meer geschoolden = te veel afgestudeerden volgens dat er jobs zijn).
Sarah vertelt dat deze kinderen door scholing leren dat ze op zichzelf iets kunnen doen, zelf iets kunnen opzetten. Op die manier moeten ze niet naar stad gaan, waar geen jobs zijn en ze dieven worden. Op school leren ze technieken zodat ze meer kunnen produceren dan enkel voor het overleven van de familie. Zo had ik het nog niet bekeken.
Ik word overal naartoe gestuurd door Plan en ‘ik moet mijn vragen maar stellen.’ Oei. Vragen? Ik heb niet echt vragen. Ik wou gewoon eens samen met hen op pad gaan voor een dag. Dat lukt dus niet echt. Op pad gaan, betekent dat ze op verschillende plaatsen gewoon gaan checken hoe alles marcheert. Daar krijg ik helaas niet echt zicht op :( maar ik ben toch blij een aantal plaatsen bezocht te hebben. Een kliniek waar een jonge dokter al vijf jaar vecht voor de HIV/AIDS problematiek bijvoorbeeld. Zijn verhaal is schrijnend. Tien procent van de zwangere vrouwen die ingestemd hebben met de test, zijn positief. Het probleem met deze streek is dat de boeren temidden hun velden leven. Er is nauwelijks gemeenschapsleven, alles ligt erg ver uit elkaar. Iets van continuïteit in zorg of opleiding organiseren is erg moeilijk. Een groep voor mensen met HIV? Deze boeren werken dag en nacht. Tenzij je ze genoeg betaalt om de lange afstand af te leggen en de verloren tijd in te halen, komen ze niet naar de groep. En dat vraagt geld van de al behoorlijk basale kliniek. Met HIV heb je nood aan constante en continue medicatie. Dat kost geld en speciaal afkomen naar de kliniek. Twee voorwaarden waar de meeste niet aan kunnen voldoen. Dus haken ze af. En krijgen kinderen. Veel. En vroeg. En de cirkel gaat verder.
We bezoeken een ziekenhuispost. Het is een grappig zicht! Aan het bureau zit ik met de dame die me overal meeneemt, in gesprek met twee jonge verpleegsters (zie ook foto’s facebook). In de ruimte staan een heleboel banken voor de wachtenden. Die zitten nu vol met een tiental mensen van de dorpen rondom. Ze vormen samen een ‘ownership’ en komen samen om te zien wat de post nodig heeft (vb het gras wieden, het dak beschermen tegen de regen…). Ze zitten erbij en iedereen kijkt naar mij. Naar mij. Amai zeg. Da’s echt even onwennig. Dan maar vlug wat vragen verzinnen, zeker?
De twee verpleegsters wonen hier en gaan dagelijks van huis tot huis. Ze proberen mensen in te lichten over hygiëne op basis van wat ze zien, vb kindjes die op de grond zitten zonder broek aan. Ondervoeding is een van de problemen hier, vreemd genoeg. Vrouwen werken de hele dag op het platteland en laten de kinderen onder de hoede van grotere broer of zus. Ze weten niet of willen soms ook niet de moeite doen (of is het een kwestie van energie hiervoor overhebben?) hoe je voedzaam/gezond voedsel kan klaarmaken. Malaria zorgt voor veel jonge slachtoffers. De gezondheidspost geeft preventie aan zwangere vrouwen die anders prematuren of een doodgeboorte zouden krijgen doordat ze malarie opdoen.
Een man heeft een t-shirt aan van de ‘daddy’s club’. Die is tot mijn ontgoocheling niet opgericht om vaders dichter bij hun kinderen te brengen (beetje Westers, Merel) maar wel om de lasten van de vrouw te verlichten en meer te helpen in het huishouden. Ook niet slecht. De gesprekken met deze mensen gaan moeizaam omwille van het gebrekkig Engels. Te laat bedenk ik dat Plan niet voorgesteld heeft maar ik ook vergeten ben te vragen naar vertaling. Mensen zijn fier dat ze een woordje Engels kunnen en dan vergeet je soms dat je ook beroep kunt doen op vertalers :) Mijn twee begeleiders laten alles zo afhangen van mij, maar dat voelt zo raar aan, dat ik niet te lang wil blijven plakken. Als ik vertrek, ontvang ik van de groep een schitterende Ashanti-ketting en armband met echte typische `beads` (kralen). Ik ben er even ongemakkelijk van. Ik wil hen zeggen: "Jamaar, ik heb niets gedaan (om dit te verdienen)!" maar weet dat ik hen meer plezier doe met dit aan te nemen.
De laatste stop is bij drie jongeren (pas afgestudeerde jongeren of ‘drop outs’ vinden vaak geen werk en dat leidt tot een heleboel nevenproblemen) die een opleiding ‘Tie and Dye’ krijgen: stoffen bewerken tot kleurige panjes te maken. Hiermee kunnen ze zelfstandig een beroep uitoefenen. Pas als ze zelf kunnen uitleggen aan iemand anders hoe het moet, zijn ze volleerd.
De armoede van dit gebied raakt mij, anders dan het Noorden (schraal, uitgedroogd en heet), anders dan Kumasi (een aangename middenklasse-stad, bruisend van het potentieel) en dan Accra (de Westerse luchtbel waar je bijna vergeet in Afrika te zijn)…
Ik had stiekem verwacht dat deze streek met de hulp van Plan en de sponsors niet zo arm zou zijn. Maar natuurlijk doorbreek je een cirkel van (economische) armoede niet zomaar. Er is veel te veel mee gemoeid dan enkel een dorpsleven en plaatselijke ondersteuning. En als de streek het beter zou stellen, zou Plan er ook niet meer zitten. Plan organiseert oa een heleboel projecten (ondersteuning aan zwangere meisjes, schoolbeurzen enz) om de meisjes zo lang mogelijk in school te houden. Maar sponsers (en staat) vragen bewijs. Maar hoe bewijs je dat jouw organisatie armoede doet dalen als je werkt met vaardighedentraining en lange-termijn projecten?
Deze middag word ik geconfronteerd met mijn (veel te) hoge verwachtingen dat Plan alles oplost waar ze zijn. Met mijn ongeduld dat verbetering niet zo rap gaat als ik zou willen. Met de frustratie dat er nog zoveel moet gebeuren en veranderen. Hoe ze het ook anders doen dan ons, ik heb een zeer zinvolle namiddag gehad waarin ik een heleboel mensen leerde kennen. Mensen die op hun manier hun steentje bijdragen aan een betere wereld. En dat is zinvol. Ook als het een klein steentje is, Merel.
Conclusie: Wij zouden eigenlijk Afrikanen hun NGO’s moeten laten oprichten hier. Laat hen ons maar eens ‘helpen’ en de waarde leren van het gemeenschapsleven, de spiritualiteit. Laat hen maar ons helpen onderhandelen, bemiddelen en lachen met het leven. Afrikaanse NGO’s in het Westen…ach, wat een Westers idee! :D
Negen maand lang voorbereiden. Een reis van 9 maand. Mijn eerste zwangerschap.
Als ik verwelkomd word in Ghana, denk ik: "Ik ben er. Mijn voorbereiding, mijn beelden en gedachten, wensen en verlangens, angst en vreugde hebben eindelijk een vorm gekregen. Ik ben er." Maar het begint pas.
Tijdens die eerste maanden flitst regelmatig door mijn hoofd: "Straks ben ik hier. Straks als ik hier lang genoeg ben en genoeg weet en gezien heb, zal ik hier echt zijn. Zal ik toekomen."
Drie weken in Burkina...
"Ik keer terug naar Ghana," denk ik, "Ik ben er al geweest en nu ik keer terug." Maar als ik aankom, herbegint een nieuw Begin. Was ik er dan toch niet geraakt?
Een tweede zwangerschap later keer ik terug naar huis, naar thuis. Aan iedereen vertel ik over die negen maand, die net her-begonnen zijn.
Grappig ... de idee dat je met een reis ergens 'aan-komt'.
My friends! Long time!
I am writing you, even though our paths have separated a long time ago and most of you I did not hear for some time. I am thinking about you and want to let you know one more time how things are going, here in Flanders.
Next week the big 10-days festival begins in Gent! It will be wonderful, again. And I am looking forward to the dance evenings in the park!! Finally some dancing again and finally some men dancing! :-D Always dancing alone is a bit sad. :-) Every one who is in the neighbourhood is: akwabo!
I am writing you in the horrible temperature of 15 degrees... We had some sunny and warm weeks, but now we are back in autumn time!
My last email was a bit sad, and I am happy to say that I am feeling very well. I still have no job, because I am waiting for one answer. I am longing so much to move back to Ghent, that it hurts. I am longing to re-start all my activities, to rebuild my personal life! I feel quite useless during the day. I don't do so much, apart from cleaning cleaning cleaning (PC, room, attic, souvenirs, boxes, old courses etc). I feel more and more balanced, strong, as I can see and feel every day more the richness of my journey, deep inside. I don't miss Ghana too much, because all the things I saw there never had their place here. But when I close my eyes, I am back. And I don't feel sad, on the contrary. I am so grateful. I do miss the fysical closeness, the normality of touching each other, the outside life, the laughter (always always) and the 'no problem' attitude :-)
I am still very slow in everything. African time :) I feel I am not in the rhythm of other people around me. I had one sollication meeting and I felt like I was outside that world, having to prove myself, to watch what I am saying, how I am dressed, to explain and to speak in a way I am thinking about the job I want... it scared me. The biggest difference I felt with me not being back completely in this country. But of course, this never feels familiar, I guess.
When I walk, all the others are much faster :D Incredible how quiet my mind is, spending a long time in Africa. Now I feel the difference before I left and how much in the West we are/ our energy is constantly in the top of our head. Mine has come down to my belly, is more centered like for most of you too, I think. it is wonderful and I love it.
All people mention with surprise I look good. They expect to see someone pale and weak and suffering and thin I guess :-) But as for me? I even gained weight! hahahaha!
After six weeks, I can still be overwhelmed by some smells I forgot, for example the cleaning product on the floor of the train station :-) It's funny. Smells are so powerful.
I am still looking at most of the African faces around me and I feel so much familiarity, although I don't know them. Funny, when I just arrived in Ghana, I wanted to run to that one white face in that big mass of people, trusting him/her with my eyes closed. Now I have the opposite here. They feel more familiar than whites, just because they are black...even after such a long time. Is that not strange? it's an incredibly strong power, like a magnet. I can stare and not being able to stop. Sometimes conversations start out of that :)
Just after I wrote you the previous mail, I met a Ghanaian woman on the school of my mother (who teaches Dutch). What a happy meeting! She speaks Twi and of course we could not stop talking. My sister :-D I felt so connected with Ghana and felt that I will never really loose this bound. I am just not there anymore.
Just before I left to Paris for 1 week, I went to Ghent to look for the Newafrican (magazine) and I found it! Is that not great? I never expected! And whilst I was looking for it, I hear behind me "wayadiè...mate...adèn..." Hè! I jumped like I was stung by a bee :-) I asked the small black man and yes, he spoke Twi and he was shouting for the whole shop, so happy he was :D ("Oooooohw!") And when I left the shop, Yaw Owusu called me "Ama...babaaai!" Hehe, Where did we hear that before? In Ghent there are over 400 Ghanaians, can you imagine?
In Paris I had a WONDERFUL time. As you know or don't know, one on four people is African. I could not stop looking and looking and looking. Enjoying the traditional cloths, the language (a lot of them speak Bambara, because they are Malinese) and their familiar faces, smiles, gestures! After two days I was so tired, tired of all the visual stimaltions :-) But speaking another language than my own, being in such a mix of cultures, so many international vibes made me feel like Ghana again. And I have never missed it more and at the same time enjoyed it so much. It was like a supplement, an extra, a tail to my trip, la chérise sur la tarte (the cherry on the cake). I am dreaming about moving to Paris for some time...so much in love I was :-) I attented the day of the music and discovered places where African music was heard! Hè! It was great-oh!
The discoveries continue...I met Nina, just married to a white, and who speaks exactly as AGNES, Cholé! It was sooo strange, like I was back with Agnes! She just arrived (in our hard wintertime :( ) and therefore speaks true and unpolished Ghanaian English! I laughed and laughed and laughed. I am invited for her wedding :-) and sent her Ofori Amponsah ;-)
I met Diabo, from Burkina, who speaks exactly as my friend Siaka, still when i hear her I am a bit touched.
I met Seyi, a Nigerian, who did voluntary work in Belgium for 11 months and speaks some dutch. he is wonderful, full of African laughter mixed with Belgian stress. It is ME who asks HIM not to run like that, because I am walking too much slowly :D In his talking, laughing and behaving he is a perfect copy of SHERIFF, my hostfather. Cholé, je te dis, c'est incroyable! Tears were almost in my eyes. So much familiar! And I can never explain you how. Just that I recognize.
My friends, I have one or two things to organize now, so may you be in the peaceful hands of God and under his protection. :-)
I pray for your safe return for those who come back
I pray for your health and your family for those who stay in Ghana
I pray for your fruitful efforts to enjoy what life brings you if you have left
Kisses!
Acht maand Ghana, drie weken Burkina Faso… een reis met de bedoeling te ervaren, te ZIJN in dat meest ‘geaarde’ continent.
Het is 5 uur ’s morgens! Ik word wakker van het felle licht en alle geluiden die ‘mensen in beweging’ maken. Geen glas in de ramen, alles is open. Gelukkig wel een dicht gaas voor alle ramen (niet in Burkina Faso). Een heel bizar gevoel in het begin. Je hoort alles en iedereen, krijgt constant feedback over alle geluiden rondom je: buren die vegen, de radio die opstaat drie huizen verder, de bananebomen die ruiselen (als de regen), het shhh-shhh-shhh van de korte ‘broom’ over de cement grond, de potten en pannen die afgewassen, de baby die een uur lang steevast krijst ’s morgens… Net toen ik terug was in België keek ik vanachter het raam naar de bewegende bomen en het voelde alsof ik doof was, zo gewoon om altijd te horen wat ik zag. Het schept een band met alles wat rondom je leeft, maar het is even wennen voor de oren ’s morgens! Het hele huis binnen en buiten wordt iedere dag geveegd en gedweild, daarna wordt afgewassen. Omdat iedereen (in Ghana) nu wakker wordt, zijn mensen het niet gewoon om ‘stil’ te zijn voor anderen. De kinderen laten goed van zich horen en met een diepe grom draai ik me om en probeer nog wat te slapen. Na een tijd slagen we (ik en de ander Zwitserse vrijwilligster) erin om toch tot een uur of zeven te slapen. Ghana doet het vrij goed in vergelijking met rondomliggende landen. De laatste jaren is de beschikbaarheid van onderwijs, water en elektriciteit sterk vooruitgegaan, vooral in de steden. Internetcafés vind je hier bijvoorbeeld overal. Toch is het niet zo’n luxe als in België. In huis hebben we gelukkig een kraan (wat al een luxe is ivm andere plaatsen), maar 2 vaste dagen per week wordt de kraan gewoon afgesloten, zoals vandaag. Normaal haal ik water uit één van de grote ‘vuilnisbakken’ gevuld met water, maar soms blijft de pijp langer afgesloten dan normaal. Na vier dagen zonder stromend water zijn de bakken leeg. Hassan, de oudste zoon, gaat dan water uit de put halen. Een ‘emmerdouche’ went vlug en het frisse water doet altijd deugd (behalve in ‘wintertijd’ als het echt koud is ’s nachts).
Ons ontbijt varieert wel, maar vandaag is het 1 snee wit ‘pistolet’brood en een kop Milo, de plaatselijke chocomelk van …Nestlé, de multinational die hier alleenheerschappij heeft over de chocomelk, sinds ze de plaatselijke (onbewerkte zuivere niet-verprutste en goedkopere) cacao van de markt verbannen heeft. Sherrif en Samira (het gezin waar ik 6 maand verblijf) zijn een gedreven (middenklasse) moslimgezin. De eerste twee maand dat we er zijn, zitten ze in een zware financiële periode. Sherrif voelt zich erg verantwoordelijk en het stoort hem dat hij ons niet kan aanbieden wat hij wil (het allerbeste). Hij verontschuldigt zich voor het eenvoudige eten. Het is zo’n schat van een man, zo zorgzaam en betrokken, wil ons altijd het beste geven. We ontdekken later –het spijtige clichéverhaal- dat de organisatie die wij veel geld betaald hebben, hen 30 cedi geeft per maand (20 euro ofwel 1 brood per dag) en juist die eerste maanden niet betaalt. Waarom weten we niet, het loopt nogal scheef met hen. Ze betalen ietsje meer als we regelmatig gaan klagen, maar het blijft veel te weinig.
Na het ontbijt wandel ik door het dorp naar de ‘bushalte’ waar ik de trotro opwacht naar Kumasi stad. De zon schijnt. Aangenaam, maar ik ken ook de keerzijde van de tropische zon. Het zweet stroomt al van tussen mijn haren naar mijn kleine teen en mijn Westers staptempo vermindert al gauw. Hier wordt meer gewaggeld, dus doen we daar maar vrolijk aan mee. Afgebakende terreinen kennen ze hier nauwelijks. Zo loop ik door vier achtertuintjes met bananenbomen. Heerlijk, die ruimtelijke openheid. Tussendoor groet ik de mensen, want ja, je loopt tenslotte over hun terrein (denken wij). Maar dààr storenzij zich niet aan. Wèl als je niet groet. “You didn’t greet me!” weerklinkt het verontwaardigd. Groeten is hier erg belangrijk, een teken van respect. Ghanezen hebben een eindeloos geduld en het duurt lang voor ze hun temperament verliezen, maar echt beledigd zijn ze makkelijk als je ze niet groet. De mensen zijn erg expressief en open. Hier wordt veel aangeraakt, kinderen nemen vaak spontaan mijn hand vast en lopen gewoon een eindje mee. Mannen lopen hier regelmatig hand in hand, slaan armen rond elkaar of wrijven speels over elkaars hoofd. Spijtig dat het in onze samenleving allemaal zo koeltjes verloopt. Wij verleren het van elkaar tussendoor veel aan te raken, springen omhoog als knieën ofrmen elkaar raken. Mannen die elkaar aanraken, worden scheef bekeken. Dus raken mannen elkaar steeds minder aan uit angst dat anderen denken dat ze homo zijn. Wat mis ik die evidente lichamelijkheid sinds ik terug ben.
“Obruni! Obruni! (Blanke ofwel letterlijk: 'achter de horizon') Good mo’nin’! Haw a’ joeeee?”zwaaien de kinderen. Het geijkte antwoord dat ik moet geven is “I am fine and youououou?” Hier kan je niet zeggen dat het niet goed gaat. Dat maakt mensen bezorgd en dat doe je een ander niet aan. Een mentaliteit waarbij niet gezegd mag worden dat iets niet goed gaat, vormt echter een serieuze uitdaging om problemen te bespreken.
‘Obruni’ is trouwens helemaal geen scheldwoord, zoals bij ons. Het is een aanroeping als een ander (zolang ze maar iets hebben om je mee aan te spreken). Wij roepen vaak terug “Oooh… bibini!” (letterlijk ‘zwarte’) en het leuke is dat je dat hier kan doen zonder dat het beledigend is. Meestal lachen ze zich te pletter omdat het bewijst dat je al een beetje de taal spreekt.
Iedere volwassene die ik passeer, vraagt me: “ Where are you going? When are you coming back?” Hè! De eerste weken ben ik een beetje verontwaardigd: “Maar allez, waarom vragen die dat nu?” Na een tijdje is het me duidelijk dat dit niet zozeer bemoeizucht, maar wel een deel van de begroeting vormt (en dat het niet uitmaakt wat ik antwoord, zolang ik maar antwoord). Het is wel een vorm van sociale controle. En zo hebben ze telkens wel gespreksvoer over iedereen. Want hier wordt nogal wat afgekletst!
Ghanezen doen constant een appèl op je aandacht! Wegdromen of lopen suffen op straat lukt niet (en ben ik daar ook verleerd). Dat is ‘in je hoofd bezig zijn’ en dan heb je ‘een probleem’ (en daar houden ze niet van!). Dit voelt vreemd aan in het begin, voor ons ‘hoofdmensen’, maar na een tijd ben ik veel rustiger in mijn hoofd. Ik gebruik mijn hoofd veel minder voor zorgen, gepieker en hersenspinsels. Maar dat betekent niet dat ik daar rustig kan rondlopen ;-) De druk zit gewoon in andere dingen, zoals de sociale druk (om je te gedragen zoals van je verwacht wordt) of de seksuele, religieuze moraal (zoveel dingen die niet mogen of wel moeten). Beide voelen erg vreemd aan voor ons blanken, die dit soort bemoeienissen van rondom helemaal niet (meer) gewoon zijn.
Een groepje mensen zit voor hun winkeltje en roepen mij: “Obruni… bra! (Blanke, kom!)” Teken van enthousiasme … en de ingebakken gewoonte om mensen bij zich te roepen in plaats van zelf te gaan. Dàt is echt even wennen (“Zeg, kom maar zelf als je iets wil vertellen.” Wat een belediging zou dat echter zijn!) Ze spreken je aan, groeten je, willen je iets vragen of vertellen. Ze betrekken je constant in het hier en nu, in hun leefwereld. Ze zullen alles ervoor doen om te zorgen dat je je erbij voelt horen, dat je je goed voelt in hun land. Ik stel me open, pas me aan en laat me dankbaar (tot op zekere hoogte -want sommige dagen vraagt het teveel) opnemen in de groep.
Mensen zorgen hier nog echt voor elkaar. En dat doet deugd! Als er iets gebeurt dat niet door de beugel kan, wordt daarop gereageerd, in groep! Ze tolereren dat niet. Als ik mijn wisselgeld van de bus niet op tijd krijg, reclameren ZIJ bij de 'mate' (de jongeman die het geld ontvangt en de deur opendoet). Als een dief gepakt wordt, straffen ze die. Het is een vorm van sociale controle, eentje dat mensen hier nodig hebben om te overleven. Dat geeft mij een erg veilig gevoel, dat mensen mee zorgen voor mij. Natuurlijk, alles heeft zijn prijskaartje. keerzijde van die medaille is dat mensen zich enorm bemoeien met jouw doen en laten, alles wordt getoetst aan wat algemeen beschouwd goed of slecht is. Een kind dat niet terug groet, zal door omstaanden op de vingers getikt worden. Moeilijk, als jij het belangrijk vindt dat jouw kind zijn eigen tempo mag bepalen om naar de mensen toe te gaan. Vergeet al die persoonlijke principes maar. Wil je vooruit, dan samen met de groep(snormen). Die bemoeienissen en roddels, daar maken ze elkaar vaak het leven zuur mee. En maar reclameren daarove! :D Eén van mijn overtuigingen was trouwens dat als Afrikanen zoveel lachen, ze zeker minder klagen. Hah! Niets is minder waar! :-)
En ik reageer met het grootste respect dat ik kan tonen: groeten in hun eigen taal. Ghanezen krijg je makkelijk aan het lachen, vooral als je een beetje hun taal probeert te spreken. Meermaals kan ik de aandacht afleiden van mensen die wat willen verkopen of me geld vragen door een paar woorden in TWI te spreken. Hun gezicht verzacht en opent. Ze glimlachen verbaasd (“She speaks TWI?!”) en de hele groep rondom echoot nog lang woordelijk en herhaaldelijk na wat ik zeg (Have you heard? She said ‘Good morning!’ Have you heard?”). Ze beseffen niet dat ik na een tijd wel meer versta en een beetje kan volgen. Dit zorgt voor hilarische spelletjes langs beide kanten (ik doe alsof ik hen niet versta, zij testen me…). Je kan ervoor kiezen je daaraan te ergeren. Dan heb je een zware tijd hier. Of je kan kiezen ermee te lachen. Als je lacht, krijg je een brede en gemeende Afrikaanse lach terug, heerlijk. Na de zoveelste: “How are you? Where are you going?” die dag valt het me soms moeilijk vrolijk te blijven reageren. Maar heerlijk blijft het als ik 's avonds thuis kom en verschillende mensen me vrolijk “akwaaba (welkom)!” groeten!
Als ik de heuvelachtige weg naar beneden wandel, glijd ik uit over het grind. Naast de weg zeggen 4 mannen op een rots allen samen meelevend: “Oooh! Kafra, kafra,!” (Sorry sorry!) Hoofdpijn, zorgen, vallen of je pijn doen… je drukt je medeleven uit. Ik hou van deze gewoonte… en neem het zelf over, waar zij soms mee moeten lachen.
Er wordt enorm veel afgekletst, verwacht dat je iedereen groet en dus blijft de diepgang per gesprek vrij beperkt. Ook wennen voor mij. Nu verwacht ik geen diepgang meer, (en wordt soms aangenaam verrast -geen enkele veralgemening geldt :-) ) en kan na een tijd echt genieten van het oppervlakkige. Denk ik. Tot ik bijna naar België terugkeer en besef dat ik toch wel verlang naar mijn vertrouwde communicatie, om dan eens terug het oppervlakkige te missen! :-D
Er staat een lange rij voor de trotro vandaag. “Duurt het lang voor we een trotro hebben?” vraag ik. En krijg als geruststellend antwoord: “Oh, you…you don’t worry, èh! By all means, je zal vandaag nog een trotro hebben.’” Boodschappen worden voorzichtig gebracht en slecht nieuws krijgt een lange inleiding of wordt niet verteld. Alles om te vermijden dat anderen ontgoocheld worden. Mensen geven liever hoop. Voor ons zijn zulke reacties vaak verwarrend. We voelen ons dikwijls bedrogen als mensen niet antwoorden op onze vraag, ons vermijden, geen direct antwoord willen geven. We zien dat als liegen. Maar de ‘waarheid’ kent hier een andere dimensie. Is het een leugen als je iemand gelukkig maakt of vermijdt dat hij ongelukkig wordt?
Ok, dus… de trotro komt wel… en inderdaad, erg lang duurt het (vandaag!) niet. Een trotro passeert, de ‘mate’ hangt half uit het venster en roept “Ketia, ketia!”. Dat is waar ik zijn moet, ik zwaai met mijn (rechter!)hand op heuphoogte en de trotro stopt. Ik zwier me -intussen met het grootste gemak- tussen de zeteltjes door in het kleine bestelwagentje waar 11 à 16 mensen inzitten. In Ketia (het trotrostation) moet ik een andere trotro nemen. Geen zorgen, want hier helpen mensen me altijd te geraken waar ik moet zijn. “Where are you going?”vragen ze natuurlijk. Ik leer daar handig gebruik van te maken. “Amanfrom.” “Amanfrom? (hier wordt vaak herhaald wat je zegt)” “Aaay,” zeg ik op de typische toon (‘yes’ wordt weinig gebruikt) “Ok, you… Come with me.” Ik volg de persoon die me tussen de wirwar van busjes meeloodst. Iedereen die passeert, vraagt waar we naartoe gaan en wil ons helpen. Maar mijn ‘vriend’ zorgt dat ik op de juiste plek terecht kom. In het begin dacht ik makkelijk dat mensen me zouden oplichten. “Het is hier uiteindelijk toch Afrika.” Maar ik zie mezelf veranderen van een achterdochtig persoon (“Wat willen ze nu weer van mij?”) tot iemand vol vertrouwen. “Oh, ok. You…Take me there.” Ik koop gefrituurde yam (grote frieten) en wacht in de trotro tot hij vertrekt. Soms kan dat wel een tijd duren. De man naast mij heeft een kind op schoot en een kind tussen zijn knieën. “You are invited,” zeg ik. Het fantastisch gebruik om mensen rondom je uit te nodigen als je zelf eet. Eerder een formaliteit, want de meesten bedanken gewoon. Een verbaasde blik, want de meeste blanken die ze zien, zijn toeristen en kennen dit gebruik niet. Ik vind het leuk om keer op keer een andere blanke te zijn, om hun veralgemeningen uit te dagen.
Maar Afrika is natuurlijk niet alleen maar dagelijkse zonneschijn en glimlach. Wat me hier heel diep geraakt heeft, is het onderliggend (goed verborgen) minderwaardigheidsgevoel. Als blanke word je hier op handen gedragen, wat een onverdiend koninklijk gevoel geeft. Je krijgt voorrang, ze houden plaatsen vrij. Als vrijwilliger word je zomaar ingezet, zonder je kwalificaties te bekijken. Ze vinden je knap en slim, omdat je … een witte huid hebt. Ze smeren chemische producten op hun huid om die te bleken, zij (die meer geld hebben) eten dure geïmporteerde appels en cornflakes omdat “dat toch een gezonder ontbijt is?” Alles wat uit het Westen komt, is beter (“dan het onze”), waardoor Westerse multinationals ook vrijer spel hebben om hun producten te verkopen (lees: dumpen). “Waarom verkopen jullie geen plaatselijke rijst?” “Oh, die van ons is niet zo ‘decent’ (deftig)” klinkt dan beschaamd. “Jullie uit het Westen ontwikkelen toch zo veel goeie dingen. Dat kunnen wij hier niet.” Mijn keel snoert toe als iemand zichzelf en zijn eigen volk zo klein maakt. “Natuurlijk kùnnen jullie dat ook,” zeg ik dan en verdrink in een verdedigend, vaak (maar niet altijd) zinloos betoog in een poging een aantal onrechten recht te zetten.
Ze schamen zich voor hun Engels dat ‘niet goed genoeg’ is (en wij maar uitleggen dat niemand ‘echt’ Engels spreekt, maar het doorspekt is met eigen accenten en dat dat juist uniek en mooi is). Ze verontschuldigen zich voor het toilet dat niet doortrekt, voor het water dat niet stroomt, voor het eten dat niet ‘Europees’ is. Zelden een positief woord over zichzelf en dus ook niet over en tegen de kinderen. En zo wordt dat kleine gevoel doorgegeven aan de volgende generatie. Ik beschouw het positief bekrachtigen van kinderen als absolute noodzaak om te groeien. Maar in Ghana worden zelfde (pedagogische) waarden anders ingevuld. Even slikken, want het is zonder positieve bekrachtiging hier. Harde lessen. Het is belangrijker om gehoorzaam te zijn aan de autoriteiten, aan je familie dan ook maar iets in vraag te stellen. Heel erg wennen voor ons, die gewoon zijn mee te denken met de dokter bijvoorbeeld. Hier wordt dat niet geapprecieerd. Hoe ruraler, hoe sterker. Hoe ik toch sta te popelen om dat te veranderen. Ik zie hoe relatief ‘vooruitgang’ is als je bedenkt dat het positief bekrachtigen ook in België een recent verschijnsel is. Maar voor ons, jonge mensen, voelt het al zo evident aan. Voor ik het goed en wel besef trap ook ik in de valkuil het land te vergelijken met ons land, in plaats van de enorme evolutie binnen Ghana te zien. En dat nemen Ghanezen dan natuurlijk weer over…
Privacy? Bestaat hier niet, geen betekenis. Het klimaat bepaalt mee dat mensen hier altijd buiten zijn. Alles: Mensen zitten, staan, liggen, koken, verkopen, roddelen, spelen, slapen allen samen, buiten, ondanks de uitgestrektheid op enkele vierkante meters...en alles buiten. Hier wordt bovendien weinig alleen gedaan, je ziet altijd mensen in groepjes bij elkaar. Zoveel mensen leven op/in zo'n kleine ruimtes bij elkaar. Je even terugtrekken, is hier niet gebruikelijk. Altijd samen. “Amai, dat zou ik nooit kunnen.” Jawel, want ook dat went. Na een tijd heb ik er geen behoefte meer aan, aan dat alleen zijn en zoek ik zelf mensen op.
Doordat mensen zo dicht op elkaar leven, moeten ze ook goed kunnen overeenkomen met en veel verdragen van elkaar. Ghanezen zijn meesters in de diplomatie. Als er een probleem is (op straat natuurlijk), helpen verschillende mensen rondom op een diplomatische manier de gemoederen rustig houden. De twee worden uit elkaar gehouden, mensen geven schouderklopjes (hier wordt heel veel aangeraakt) en zeggen: “it’s ok, it’s ok. (Lees: Maak je niet druk).. .
Ik zie mezelf veranderen in een groepsbeest, iets wat ik thuis nooit was en eens terug thuis, vreemd genoeg opnieuw niet meer ben. “De mensen delen daar alles zeker?” Eu… mensen ‘delen’ niet. Alles wordt samen gebruikt, van slippers tot tandenborstels tot kleren en andere dingen, maar persoonlijk bezit bestaat niet. Delen houdt in dat iets van jou is dat je met een ander deelt. Materiele dingen hebben hier gewoon geen eigenaar. Ook best raar. Heeft positieve invloed (niet gehecht zijn aan materiaal tot op een niveau waar de boedhisten jaloers op zijn) en negatieve (geen eigenaar = geen verantwoordelijkheid voor het voorwerp. Alles gaat snel kapot -zeer frustrerend voor ons blanken die graag vanalles meebrengen). Ik merk aan hun reacties op begrippen als ‘ik’, ‘alleen’,‘ik wil’ en ‘van mij’ hoe surrealistisch die hier zijn.
Ik ontmoet hier alle soorten mensen, die uiteindelijk weinig verschillen van Belgen. Sommigen zijn hartelijk, anderen stijf, sommigen zijn trots, anderen gebroken, sommigen zijn onvriendelijk, anderen hulpvaardig, sommigen zijn eerlijk, anderen niet, sommigen zijn koppig, anderen meegaand. Niet alle Ghanezen zijn vriendelijk of komen te laat. Het grootste respect kreeg ik juist van moslimmannen. Niet alle christelijke Ghanezen geloven in de hel. Niet alle Afrikanen zijn arm. In Accra volgen mensen salsales als hobby en lopen soms papa’s rond met een baby in draagzak! Zeg nooit zomaar 'een Afrikaan'! In Togo of Burkina zijn de mensen echt anders, ook al hebben ze een gemene deler. De geschiedenis, het klimaat, de invloed van het koloniserende land, de politiek ...is anders. In Togo lijken de mensen moedelozer. Zij werden dan ook 40 jaar door een dictator geregeerd. Een Afrikaan is nooit in de eerste plaats een Afrikaan (vanwaar kennen we dat?), maar wel een bewoner van zijn land, hier of ginder. Telkens opnieuw word ik uitgedaagd om veralgemeningen bij te schaven. Steeds beter zie ik contexten rond opvattingen en dat maakt mijn wereld zo groot, mijn contact met de menselijkheid zo rijk. I
Als je zolang op reis gaat naar een ander continent, bouw je echt en andere identiteit op. Behoeftes, manieren van ‘zijn’ en overtuigingen veranderen. Het schudt aan je basisfundamenten. Het anders invullen van begrippen als respect, vrijheid, (niet minder maar anders) vrouw zijn, assertiviteit, familie, delen, kritisch denken… zet alles wat ‘goed’ of ‘niet goed’ was, op zijn kop. Het besef ook dat Ghanezen niet ‘vriendelijker’ zijn, maar mensen hier gewoon ‘anders vriendelijk’ zijn. Het gevoelsmatig ondervinden wat mijn hoofd al wist, is de rode draad doorheen die 9 maand. Dat het de kleine dingetjes zijn die tellen; dat je niet altijd krijgt wat je wil, maar wat je wel krijgt ook waardevol kan blijken; dat vooruitgang maar kleine stapjes kent; dat alles zijn voor- en nadeel heeft afhankelijk van hoe je kijkt; hoe ‘zanderig’ ons geld en ons begrip van geld is; dat er soorten rijkdom en armoede bestaan; dat een groot deel van de wereld niet leeft volgens onze waarden en opvattingen; hoe anders een samenleving kan bruisen als de waarden anders zijn; de vanzelfsprekendheid; hoe vaak wij niet denken ‘dit ben ik’, maar weinig beseffen hoe sterk we gevormd zijn door onze omgeving en hoe sterk dat onze voor- en afkeuren, onze manier van praten, onze positie bepaalt; hoeveel moeite mensen uit een ander continent (moeten) doen om erbij te horen en hoe moeilijk dat toch blijft. Niets nieuws, maar ditmaal een spiraal dieper doorleefd..En dat maakt het zo boeiend. En dat maakt het zo moeilijk om hier terug te zijn. Ik ben een stuk van mezelf kwijt, maar ik heb hier een nieuw stuk van mezelf erbij.
Ghana praat. En ik luister. Graag. Ghana lacht. Met alles. Maar toch opent het. Ghana danst. En ik dans mee. Op straat. Ik mis nog dagelijks hun expressief en theatraal zijn. Drie dingen die me overeind hielden en ongetwijfeld enkele van hun sterkste krachten. Het enige wat ik nu nog wens, is dat Ghanezen zelf geloven dat ze iets te bieden hebben en dit gevoel doorgeven aan hun kinderen: "Yes, YOU can!"
Ghana is bekend om zijn cacaoteelt en terecht.Ikzelf heb vanuit Ghana niet zoveel zicht op het verhandelen omdat hier niet openlijk over gepraat wordt. Het is erg moeilijk om te weten te komen of een chocoladefabriek hier al dan niet een eerlijke prijs betaalt aan de cacaoboer. Men zwijgt in alle talen. Wat is een eerlijke prijs? En wat maakt een prijs eerlijk? Laat ik jullie vertellen wat ik wel weet.
Op een dag als we de hoogste berg van Ghana beklimmen, de mount Afadjatu, stoppen we in een cacaoplantage in Gbledi. Onze gids leidt ons doorheen het hele dorp tot we stoppen in een groen gebied vol cacaobomen. De boer vertelt en toont trots zijn teelt. Het is erg zware arbeid en de bomen vragen veel zorg. Het duurt vijf jaar voordat een boom vruchten kan dragen. Je verstaat, dat is een hele lange tijd voor de familie om te overbruggen voordat ze iets kunnen verkopen. Hij laat ons proeven van zijn cacaovruchten. Die zijn er zo groot uit als een kleine meloen, met een harde geelgroene pel. Rondom de duimgrote bonen zit een witte slijmerige creme. De boer en de begeleider eten ervan. Eikes, het ziet er niet uit. Maar de beleefdheid wil dat ik ook proef. Tot mijn grote verbazing smaakt het goedje exotisch en zoet en al vlug behoor ik ook tot de 'verslaafden'. De boer toont hoe de bonen eerst moeten drogen, daarna geroosterd worden en weer moeten drogen, waarna ze gepeld worden. Over dit proces kan enkele weken gaan. De boer verkoopt aan Togo, het buurland. Verbaasd vragen we waarom hij niet naar Accra gaat, de hoofdstad, daar kan hij er toch veel meer geld voor krijgen? Wel, Togo ligt vrij dicht (Gbledi is grensgebied), maar de verkoop van de bonen in Accra brengt niet genoeg op om het transport heen en terug naar de hoofdstad te betalen. Dat zegt al iets, nietwaar? Intussen weet ik dat sommige Ghanezen aan de grens, hun cacao verkopen aan Togo om de taksen van Ghana te ontwijken...
We vragen nieuwsgierig hoeveel hij krijgt voor zijn 25 kilo bonen. Fier zegt hij: 25 euro!
Hoeveel betalen wij weer voor een kilo chocolade?
Ik weet intussen dat oa Nestle (een dikke vette multinational) hier cacao aan dumpingprijzen aankoopt, dan in andere landen cacaopoeder maakt en dan aan hoge (Europese) prijzen Ghana terug invoert. Ze zorgen bovendien dat hun product het enige is dat hier gekocht kan worden, waardoor ze vrij spel hebben in de prijs en ze ook enorme winsten maken. Hun cacaopoeder is bewerkt (zoals hier) met 'vitaminen', zachtmaker (zodat hij sneller oplost) en allerhande chemische smaakmakers. De originele cacaopoeder die ze vroeger gewoon zelf maakten (cacaobonen drogen, roosteren en verpulveren) vind je hier nog, maar ENKEL in de hoofdstad. BD, mijn goeie vriend die moeilijk te been is, woont in Kwahu Tafo, een hooggebergte op 2u van Accra. Vroeger kocht hij de zelfgemaakte (die is helemaal niet bewerkt en dus het gezondst), maar tegenwoordig brengen ze die niet meer tot zijn dorp, zelfs niet tot de dichtstbijzinde stad Nkawkaw (75km van Accra). Je vindt er wel overal Nestléblikken. Is dat niet spijtig? Of liever schandalig?
Ook de crèmes, gemaakt van cacaoboter, worden soms in verre landen als Italie gemaakt en dan voor 7 euro verkocht, wat hier erg duur is. Waarom? Deze producten kunnen makkelijk ter plaatse of in buurlanden gemaakt worden. Maar dat brengt minder winst in het laatje, natuurlijk. Nochtans zouden er zo heel veel banen ingevuld kunnen worden! En dan maar zeggen dat de Afrikanen niet werken, lui zijn en altijd op straat zitten...
Ik kijk altijd onderaan of deze producten in Ghana of een buurland gemaakt zijn. Ik koop cacao van de enige Ghanese cacaofabriek 'Golden three'. Zo probeer ik mijn steentje bij te dragen aan de plaatselijke verkoop. Want het is de plaatselijke bevolking, dames en heren, die hier drie keer voor boet: 1keer door te weinig geld voor hun zware arbeid te krijgen, 1keer door hun banen ingevuld te zien in het buitenland en 1keer door een westerse hoge prijs te betalen voor hun eigen producten terwijl geen plaatselijk alternatief voor handen is.
Ik lees net in de MO dat de Nederlanders een slaafvrije chocoladereep verkopen: 'Tony's Chocolonely'. Omdat je bij een reguliere chocoladereep geen garantie hebt dat er geen kindslavernij bij betrokken is, werd deze reep ontworpen door Keuringsdienst van Waarde KVW). Ze worden door Fairtrade Labelling Organisations gecontroleerd. De cacao komt van Ghana :-) van Kuapa Kokoo. Weetje: 'Kokoo' is de Twi-naam voor cacao/cocoa. Dat is een coöperatie waarbij 275 boerengroepen aangesloten zijn en 100%slaafvrij. Callebaut garaneert ook dat de chocolade slaafvrij is, maar over de arbeidsomstandigheden blijft de fabrikant vaag...
Als je producten met het label Max Havelaars koopt, gaat je geld rechtstreeks naar het onderhoud van een boerenfamilie, meestal enkele samen. Zo kunnen zij in hun levensonderhoud voorzien, behouden ze hun grond (natuur) en hun kennis. Bovendien worden ze zo niet gedwongen om zoals zovele zovele mensen hun veilige thuis in te ruilen voor de koude stad, waar ze geen werk vinden en in erbarmelijke omstandigheden leven. Of hun kansen hier uitproberen, waar het al helemaal geen vooruitgang is. Deze families krijgen via dit label een prijs boven de beurswaarde en dat blijft zo, terwijl gewone vragers onder de beurswaarde aanbieden en de boer verlies doet. De prijzen van de laatste vrager schommelen constant (oiv de beurs), maar via Max blijven deze constant. Hierdoor lopen de boeren veel minder risico om hun hele hebben en houden te verliezen en in een armoedespiraal terecht te komen.
Ik hou van Fair Trade, het bewijst dat eerlijke handel ook kan; dat ondersteuning gericht moet zijn op het (kenlpunten)beroep van de toekomst; dat we door koffie of thee te drinken ook meehelpen aan duurzame natuur; dat ondersteunen ook kan zonder ontwikkelingssamenwerking of centjes geven aan die arme Afrikaantjes; dat we dus met onze wereld echt een andere wereld kunnen maken; dat WIJ het zijn die kiezen wat we willen, dagdagelijks. Ik hou van de positieve verhalen, via alle kanalen. En nu ik zelf in Ghana geweest ben, ben ik er nog gevoeliger voor. Foto's raken me veel meer dan vroeger, alsof ik erdoor kan kijken. Zo ook met artikels of nieuwtjes over Ghana of Burkina. Ik heb deze beelden aan den levende lijve ervaren (ook al was het dan geen oorlog). En cliché, het maakt een verschil. Het liet me vroeger al niet koud, maar nu maakt het me warm. Als ik kan kiezen tussen Callebaut en een reep waarmee ik mijn 'broers en zussen' ondersteun...
Weten jullie eigenlijk wat ik hier doe? Wel, een lange tijd al ben ik geboeid door de WestAfrikaanse ritmes en dans. Het kriebelde al een tijdje en ik kreeg meer en meer zin om eens te gaan kijken in een ander continent wat ze daar allemaal uitspoken, hoe ze naar het leven kijken, wat ze belangrijk vinden en hoe ze dat uitdrukken. Omdat ik een ander continent niet als toerist wou bezoeken, koppelde ik een vrijwilligerswerk aan mijn reis. Ik ben heel blij dat ik hier niet ben als toerist, want ik heb daar een erg dubbel gevoel bij. Aan de ene kant zal je zeggen: "toerisme, dat brengt mensen en dus geld naar het land. Het biedt werkgelegenheid en brengt meer welvaart en ontwikkeling." Dat is volledig juist! Ghana wordt ook steeds toeristischer. Ze zijn erg gevoelig naar hoe bv Europa naar hen kijkt en laten Europese waarden makkelijk binnensijpelen. Maar dat heeft ook een keerzijde. De toeristen willen immers de luxe die zij gewoon zijn. Maar het vraagt veel geld van de mensen en veel energie van de aarde om te voorzien in wat wij beschouwen als onze basisbehoeftes: "die tropische hitte, daar kunnen wij niet tegen," dus... ventilators of airconditioning, diepvries, frigo, alcohol (en liefst een RUIME keuze), producten die ze van kennen van thuis (ingevoerd dus, wat de prijzen van ALLES omhoog drijft), constante elektriciteit ("Moh seeg, is het weer 'licht-off'"??), internet ("we moeten ons mails toch kunnen checken?"), een wasmachine ("Het is hier toch zooo stoffig, eikes!"), vlot vervoer ("Uuuren moeten wachten voor die bus, altijd hetzelfde, hier in AFRIKA!"), een toilet dat altijd doorspoelt (terwijl een deel van de bevolking te weinig of ongezond drinkwater heeft en het water vaak afgesloten wordt), een douche ("is er weer geen stromend water?"), een kraaknette kamer zonder insecten ("Eikes, al die vieze beesten hier!"), en liefst een hele variatie aan vèrse producten. Noot: door het warme weer blijven de producten, zelfs in een frigo (die regelmatig uitvalt door elektriciteitspanne, of zelf uitgelegd wordt om elektriciteit te sparen), doorgaans maar een dag goed. In restaurants wordt dus veel eten weggegooid, terwijl nog altijd 12 procent van Ghana ondervoed is.
De opmerkingen hierboven (zo ook eens in het bijzijn van de Ghanese gids en met opgetrokken neus: "Slapen in een hùùt... zonder electriciteit??" of de Hollandse dames die "nog foto's wilden trekken van die arme Afrikaanse hutjes"...) heb ik zelf gehoord. Beschaaamd! Wegkruipen wilde ik, mij zwart schilderen... omwille van de vele rot-verwende en uit-de-hoogte-commentaren. De Ghanese gids reageerde in Twi tegen Chloé: "Dat zou ze toch nooit (aan)kunnen." Hehe! En leute dat ze hadden! Gelukkig reizen sommige toeristen steeds meer op een andere manier. Toeristen beseffen niet altijd wat het vraagt van een bevolking om in hun basisbehoeften te voorzien, beseffen niet altijd dat het met wat minder ook ECHT wel kan. Zonder electriciteit wil niet zeggen zonder licht en bovendien is het een gemiste kans om gezellig samen te zitten met een Ghanese familie, bij kaarslicht, op het tapijt.
Veel toeristische gelegenheden zijn omwille van de grote investering opgericht door blanken (voor blanken). Het geld dat ze daaruit halen, is dus niet voor de plaatselijke bevolking. Die hotels worden dan soms eilandjes op zich: je vindt er alles. Geen toerist (behalve ik) is zo zot om 2km te lopen in de blakende zon om water te kopen om de plaatselijke bevolking te steunen... Die dure oorden bieden dus wel wat werkgelegenheid aan enkele Ghanezen maar bevestigen tegelijk de idee dat alle blanken over veel geld beschikken. Dit maakt de dagelijkse interactie tussen de bevolking rond de toeristische oorden en de toeristen spijtig genoeg stroef: er is een grotere kloof en weinig inzicht en begrip. Dat voelde ik heel erg in Kokrobite. Het gasthuis ligt temidden het kleine vissersdorpje. Echte verpaupering zie je van zodra je het gasthuis uitstapt. Hier zijn ook geen straatlantaarns. "Gezellig, al die olielampjes!" Voor ons, die hier maar passeren, wel ja... Maar wat een verschil met de luxueuze bar in het gasthuis met twee grote Cola-frigo's vol drank, de hutjes met airconditioning, twee tweepersoonsbedden, en een doùche met stromend (warm) water! Alle blanken die in het kleine dorp rondlopen, logeren in het gasthuis en verblijven op het strand. Dus als ik daar als blanke wandel, word ik altijd argwanend bekeken als een toerist, met geld, die verblijft in het gasthuis. Hier wordt nooit gegroet of gelachen als ze je zien. Niet fijn. Ik verblijf immers langere tijd in Siaka's kamer en doe zo mijn best om niet-toerist te zijn. Blijkt dubbel zo moeilijk in een dorpje met blank toerisme! De straat naar het gasthuis is een modderpoel vol putten. Omdat het ontbijt redelijk duur is in het gasthuis (en ik er vele keren was), ga ik eens in het dorp brood kopen om onderweg op te eten. Dan loop ik daar met mijn brood onder de arm tussen de kinderen die je met grote ogen nakijken. Dat doe ik ook maar 1keer! Daarna eet ik mijn eenvoudige toast met omelet en tas thee bij Patrick, die een klein plaatsje ingericht heeft als ontbijtruimte. Heerlijk lokaal! En hij is wel gezapig vriendelijk.
Veel leuker vind ik het om hier wat langer te zijn, te weten hoeveel alles kost, hoe je moet groeten in de taal. Hierop reageren de mensen met applaus, gelach, geroep en gedans! Het maakt een band met de bevolking mogelijk, wat veel moeilijker is als toerist.
Gelukkig vind je op sommige plaatsen 'ecotoerisme'. De term houdt in dat de bevolking van de opbrengst van de toeristische trekpleister (vb een nationaal park, een apenverblijf, watervallen...) het dorp voorziet van water, elektriciteit, scholen, gezondheidsverzerking enz betaalt. Het komt dan het hele dorp ten goede. Ik merk een groot verschil in reactie van de mensen: daar waar toeristen 'meehelpen' aan het leven in de dorpen, worden ze warmer en hartelijker ontvangen en veel minder lastig gevallen of als wandelende portemonnees beschouwd. Er is een echte band en oprechte uitwisseling mogelijk.
Mijn kerstwens voor de komende jaren: Ik hoop dat meer en meer toeristenplaatsen 'eco' worden zodat toeristen hun eigen veel te grote voetafdruk thuislaten en hun eerlijk steentje bijdragen, niet aan hun eigen basisbehoeften maar aan die van de bevolking die hen zo hartelijk ont/opvangt.